Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Κωδικός έργου

MCA.MMCA.C717

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Εγκατάσταση

en Installation

Μουσείο

el Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

en Museum of Contemporary Art

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Σύγχρονη τέχνη

en Contemporary art

el Εννοιολογική τέχνη

el Έργα τέχνης

en Conceptual art

en Works of art

Τίτλος έργου

el Είναι η τέχνη κάτι περισσότερο από μια αυτάρεσκη πράξη; (από τη σειρά Χειρισμοί)

en Is Art something more than a self-complacement act? (from the series Manipulation)

Δημιουργός

el Θόδωρος (Παπαδημητρίου) (1931-2018)

en Theodoros (Papadimitriou) (1931-2018)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1972 - 2007

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1972

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

2007

Ύψος σε εκατοστά

150

Πλάτος σε εκατοστά

100

Υλικά

el 7 Επεξεργασμένες φωτογραφίες σε PVC, ξύλινη ματράκ, σχοινί

en 7 edited photos on PVC, wooden matraque, rope

Περιγραφή έργου

el Το έργο του Θόδωρου μέσα από ιδιότυπες οπτικές και νοητικές γωνίες παραμένει ενεργό και επίκαιρο ήδη από τη πρώτη φάση της δημιουργίας του, που ξεκινάει τη δεκαετία του 1950. Η σχέση κάθε καλλιτέχνη με το αντικείμενο είναι μοναδική. Η σύνταξη και η διασπορά περικλείουν συμβολικά και πραγματικά αντικείμενα που κατά καλλιτέχνη και κατά την προσέγγιση του καθενός, συμπεριλαμβάνουν τόσο διαφορετικές όψεις της πραγματικότητας όσο στην περίπτωση του Θόδωρου, η σημαία ή ο φαλλός. Ο Θόδωρος προσθέτει τη χειρονομία που αποδομεί και τον άνθρωπο ως αντικείμενο και τα εργαλεία που ο πόθος της αντικειμενοποίησης ορθώνει σε σύμβολα της εξουσίας πάνω σ’ αυτόν, όπως η ματράκ-φαλλός είναι η κατεξοχήν σύνθεση ενός τέτοιου αντικειμένου-συμπλέγματος, που αποδίδει στο έργο του κοινωνική και πολιτική διάσταση. Η πολιτική συνέπεια και αιχμή του έργου του είναι άκρως ενήμερη, προσανατολισμένη και δραστική ως προς τα ιστορικά γεγονότα και προβλήματα της κοινωνίας, της ανθρωπότητας, του πλανήτη ή του σύμπαντος. Ο λόγος του, όμως, συνιστά την άρνηση να εικονογραφήσει ή να σχολιάσει τη διάσταση αυτή, αφήνοντας υπόγεια ως το θεμέλιο λίθο της όποια πράξης και δράσης.

en Theodoros' work through peculiar perspectives and mental angles remains active and topical already from the first phase of his creation, which begins in the 1950s. Each artist's relationship with the object is unique. The syntax and dispersion enclose symbolic and real objects that, according to the artist and the approach of each, include aspects of reality as different as, in the case of Theo, the flag or the phallus. Theodore adds the gesture that deconstructs both man as an object and the tools that the desire for objectification erects into symbols of power over him, as the matrac-phallus is the predominant composition of such an object-complex, which gives his work a social and political dimension. The political consistency and edge of his work is highly aware, oriented and active in terms of the historical events and problems of society, humanity, the planet or the universe. His discourse, however, constitutes a refusal to illustrate or comment on this dimension, leaving it underground as the foundation stone of any action and action.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Ο Θόδωρος (Παπαδημητρίου) γεννήθηκε το 1931 στο Αγρίνιο. Σπούδασε γλυπτική στην ΑΣΚΤ με δάσκαλο τον Μ. Τόμπρο (1952-1957) και συνέχισε τις σπουδές του στην École des Beaux-Arts του Παρισιού (1959-62). Με υποτροφία του Ιδρύματος Ford δίδαξε στο California State University το 1972. Το 1980 εξελέγη Καθηγητής Πλαστικής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, όπου και δίδαξε μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 1998. Το έργο του τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο γλυπτικής της Στέγης Καλών Τεχνών και Γραμμάτων Αθηνών το 1966 και με το Grand Prix του 42ου Salon d'Art Contemporaine το 1997.
Εγκατέλειψε πολύ νωρίς τα παραστατικά έργα και στη συνέχεια πέρασε σε κατασκευές, εγκαταστάσεις και δράσεις. Τα έργα του βασίζονται στην οργάνωση πλαστικών στοιχείων (σφαίρες, πτυχωτά σχήματα κ.ά.) και αντικειμένων (ρόδες, εκκρεμή, συρματόσχοινα, φαλλοί κ.ά.), προκειμένου να εκφράσουν την κριτική θέση του δημιουργού τους απέναντι στην ιστορία της γλυπτικής ή να προσεγγίσουν μια ντανταϊστική, ανατρεπτική εικονογραφία. Στόχος του υπήρξε να καταστήσει τον θεατή κοινωνό της εικαστικής πράξης διερευνώντας τον επικοινωνιακό χαρακτήρα της τέχνης και συνδυάζοντας ποικίλα μέσα (λόγο, ήχο, φωτογραφία, φιλμ, κίνηση, σκηνική παρουσία) και υλικά (ξύλο, γυαλί, πλέξιγκλας, πανί, νερό, άμμο κ.λπ.), ενώ παράλληλα συνόδευσε τις θεωρητικές του αναζητήσεις με πλήθος θεωρητικών κειμένων και βιβλίων: “Ένας γλύπτης στην αγορά” (Αθήνα 1981), “Στίγματα πορείας” (Αθήνα 1984), “Ίχνη” (Αθήνα 1988), “Ένας γλύπτης στον αέρα” (Αθήνα 1989), “Ανα-Κατάληψη” (Αθήνα 1992), “Λόγοι” (Αθήνα 1994).
Από το 1965, χρονιά που παρουσιάστηκε η πρώτη του ατομική έκθεση, πραγματοποίησε περισσότερες από τριάντα ατομικές εκθέσεις, ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζει η αναδρομική του στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου το 1984 και στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη το 2009. Παράλληλα, συμμετείχε σε σημαντικές ομαδικές εκθέσεις και διεθνείς διοργανώσεις: Biennale Sao Paulo (1963), Αλεξάνδρειας (1963) και Παρισιού (1965, όπου απέσπασε βραβείο), Avanguardia e Sperimentazione (Μόντενα, Βενετία, 1978), Ευρωπάλια (Βρυξέλλες, 1982) κ.ά. Γλυπτικές συνθέσεις του κοσμούν δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό: στο Χρηματιστήριο Αθηνών (Μετέωροι Δείκτες, 2007), στο σταθμό Σύνταγμα στο μετρό της Αθήνας (Ωρολόγιον του ΜΕΤΡΟ, 2001) και στην πρόσοψη της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής (Ολυμπιακό Δίπτυχο, 1996).
Πέθανε στην Αθήνα το 2018.

en Thodoros (Papadimitriou) was born in 1931 in Agrinio. He studied sculpture at the Athens School of Fine Arts under M. Tombros (1952-1957) and continued his studies at the École des Beaux-Arts in Paris (1959-62). On a Ford Foundation scholarship he taught at California State University in 1972. In 1980, he was elected Professor of Plastics at the School of Architecture of the National Technical University of Athens, where he taught until his retirement in 1998. His work was awarded the first prize for sculpture by the Athens House of Fine Arts and Letters in 1966 and the Grand Prix of the 42nd Salon d'Art Contemporaine in 1997.
He abandoned figurative works very early on and then moved on to constructions, installations and actions. His works are based on the organization of plastic elements (spheres, folded shapes, etc.) and objects (wheels, pendulums, wire ropes, phallias, etc.) in order to express their creator's critical position towards the history of sculpture or to approach a dadaist, subversive iconography. His aim was to make the viewer a participant in the visual act by exploring the communicative character of art and by combining various media (speech, sound, photography, film, movement, stage presence) and materials (wood, glass, plexiglass, cloth, water, sand, etc.), while at the same time accompanying his theoretical pursuits with numerous theoretical texts and books: "A sculptor in the marketplace" (Athens 1981), "Stigmata of a course" (Athens 1984), "Traces" (Athens 1988), "A sculptor in the air" (Athens 1989), "Ana-Katapsiya" (Athens 1992), "Logoi" (Athens 1994).
Since 1965, the year of his first solo exhibition, he has had more than thirty solo exhibitions, among which his retrospective at the National Gallery-Alexandros Soutsos Museum in 1984 and at the Macedonian Museum of Contemporary Art in Thessaloniki in 2009 stand out. At the same time, he participated in important group exhibitions and international events. His sculptural compositions adorn public and private spaces in Greece and abroad: at the Athens Stock Exchange (Meteoric Indices, 2007), at Syntagma Station in the Athens Metro (Metro Orology, 2001) and on the façade of the Hellenic Olympic Committee (Olympic Diptych, 1996).
He died in Athens in 2018.

Αξία ασφάλισης

70.000

Μονάδα

el Ευρώ

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Εγνατίας 154, 54636 Θεσσαλονίκη

Παλιός κωδικός

1972.066IN.1627

Τρόπος απόκτησης

el Δωρεά

Προέλευση online

el Δωρεά του καλλιτέχνη

en Donation of the artist

Λεπτομέρειες προέλευσης

Δωρεά του καλλιτέχνη (2007)

Παρατηρήσεις

Τα έργα του βασίζονται στην οργάνωση πλαστικών στοιχείων (σφαίρες, πτυχωτά σχήματα κ.ά.) και αντικειμένων (ρόδες, εκκρεμή, συρματόσχοινα κ.ά.), προκειμένου να εκφράσουν την κριτική θέση του δημιουργού τους απέναντι στην ιστορία της γλυπτικής ή να προσεγγίσουν μια ντανταϊστική, ανατρεπτική εικονογραφία. Στόχος του υπήρξε να διερευνήσει τον επικοινωνιακό χαρακτήρα της τέχνης, συνδυάζοντας ποικίλα μέσα (λόγο, ήχο, φωτογραφία, φιλμ, κίνηση, σκηνική παρουσία) και υλικά (ξύλο, γυαλί, πλεξιγκλάς, πανί, νερό, άμμο κ.λπ.). Έτσι, επιχείρησε να καταστήσει το θεατή συμμέτοχο της εικαστικής πράξης, ενώ παράλληλα διατύπωσε τις απόψεις του σε πλήθος θεωρητικών κειμένων.


Στη δεκαετία του ’60 η τέχνη, τόσο διεθνώς όσο και στην Ελλάδα, έπαυε όλο και περισσότερο να διαχωρίζεται σε γλυπτική και ζωγραφική, για να δώσει προτεραιότητα, από τη μια, στο αντικείμενο, και, από την άλλη, στη χειρονομία. Ο διεθνώς αναγνωρισμένος γλύπτης Θόδωρος διακρίθηκε για την κριτική στάση του απέναντι στην εμπορευματοποίηση της τέχνης. Ο ευρύς δημόσιος χώρος με όλες τις παραμέτρους του –ως αστικό τοπίο, ως τόπος συμβίωσης, επιβίωσης και διαβίωσης του ατόμου-πολίτη, ως αρχιτεκτονική μορφή, ως καλλιτεχνική μορφή, ως πεδίο ατομικών και συλλογικών αντιπαραθέσεων, ως μνήμη και μνημείο– είναι ο χώρος μέσα στον οποίο ολοκληρώνεται το έργο του. Όπως γράφει ο Θόδωρος στο Μανιφέστο 1970, «η ενότητα Χειρισμοί ξεκινάει με την έκθεση-εκδήλωση στο Goethe Institut τον Οκτώβριο 1970, με τον τίτλο Γλυπτική για τη συμμετοχή του κοινού – ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ, όπου ως μέσο διαμεσολάβησης και επικοινωνίας παρεμβαίνει η Ματράκ-Φαλλός (Matraque-Phallos). Η λέξη Χειρισμός (Manipulation) έχει τη ρίζα της στο ‘χέρι’. Το χέρι ως καθοριστικό όργανο επικοινωνίας από την αρχή του ανθρώπινου πολιτισμού, μέχρι τη βιομηχανική επανάσταση. H Ματράκ, το ρόπαλο, αποτελεί το ‘κλειδί’ για την ενεργοποίηση της συνείδησης κάθε ενέργειας-πράξης, ως πρωτόγονο εργαλείο επιβίωσης, ως πρωτογενές μέσο επικοινωνίας για δημιουργία ή για καταστροφή.» Το έργο Είναι η τέχνη κάτι περισσότερο από αυτάρεσκη πράξη; ανήκει στη σειρά των Χειρισμών.

Τεκμηριωτής/ Συντελεστής

Έλενα Κεχαγιά

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-8669.png