Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

MMA.CC.90

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Σχέδιο

en Drawing

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ζωγραφική

el Συμβολισμός

en Painting

en Symbolism

Τίτλος έργου

el Χωρίς τίτλο

en Untitled

Δημιουργός

el Λαριόνοφ, Μιχαήλ (1881-1964)

en Larionov, Mikhail (1881-1964)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1900

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1900

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

1990

Πλάτος σε εκατοστά

25.7

Μήκος σε εκατοστά

34.1

Υλικά

el Γκουάς και μπρουντζόχρωμα σε χαρτί

en Gouache and bronze color on paper

Περιγραφή έργου

el ην πρώιμη περίοδο ο καλλιτέχνης ήταν πολυπρόσωπος και εξαιρετικά ανοικτός στις νέες καλλιτεχνικές τάσεις. Η σύνθεση αυτή εντάσσεται στην περίοδο της μαθητείας του στη Σχολή Ζωγραφικής, Γλυπτικής και Αρχιτεκτονικής της Μόσχας, όπου δίδασκαν οι δάσκαλοι της ρωσικής ζωγραφικής Β. Σέροφ και Κ. Κοροβίν, καλλιτέχνες όλοι τους προσκείμενοι στην ένωση "Ο Κόσμος της Τέχνης" της Πετρούπολης. Την περίοδο εκείνη η ένωση γνώριζε άνθιση, διοργάνωνε πολλές εκθέσεις, εξέδιδε περιοδικά. Το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων της περιελάμβανε ένα ευρύ φάσμα πολιτιστικών φαινομένων όλων των εποχών, τόσο από τη Ρωσία όσο και από τη Δύση, με ιδιαίτερη έμφαση στην ιστορική αναδρομή. Αυτή η φαντασία του Λαριόνοφ ήταν κατά πάσα πιθανότητα απάντηση στην τάση για ιστορική αναδρομή του "Κόσμου της Τέχνης" (του Α. Μπενουά και του Κ. Σόμοφ), που είχαν πάθος για τις ευγενείς εποχές.

en In the early period the artist was multi-faceted and extremely open to new artistic trends. This composition belongs to the period of his apprenticeship at the Moscow School of Painting, Sculpture and Architecture, where he was taught by the masters of Russian painting V. Sherov and K. Korovin, all artists affiliated with the Petrograd association 'The Art World'. At that time the association was flourishing, organizing many exhibitions, publishing magazines. Its programme of activities included a wide range of cultural phenomena of all times, both from Russia and the West, with a special emphasis on historical retrospection. This imagination of Larionov was probably a response to the tendency towards historical retrospection of the "Art World" (of A. Benoit and K. Somov), who were passionate about noble times.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Ο Mιχαήλ Φιοντόροβιτς Λαριόνοφ (Τίρασπολ, Βεσαραβία, 22 Μαίου 1881 - Φοντενό-ο-Ροζ, κοντά στο Παρίσι, 10 Μαίου 1964) γράφτηκε το 1898 στο Ινστιτούτο Ζωγραφικής, Γλυπτικής και Αρχιτεκτονικής της Μόσχας. Εκεί συνάντησε τη Nαταλία Γκοντσαρόβα, μετέπειτα σύζυγό του. Μέχρι το 1905 πειραματίστηκε με τον ιμπρεσιονισμό. Το 1906 μαζί με τον Σεργκέι Ντιαγκίλεφ, ταξίδεψε στο Παρίσι για την εκπροσώπηση του ρωσικού τμήματος στο Φθινοπωρινό Σαλόν. Την περίοδο 1907-1909 συνδέθηκε με το περιοδικό Χρυσόμαλλο Δέρας και πρωτοστάτησε στη διοργάνωση τριών εκθέσεων (1908-1909), υπό την αιγίδα του περιοδικού, στις οποίες Γάλλοι ιμπρεσιονιστές ζωγράφοι παρουσίασαν έργα τους μαζί με ρώσους καλλιτέχνες. Το 1910 μαζί με τον Αριστάρχ Λεντούλοφ και την Γκοντσαρόβα οργάνωσαν την ομάδα «Βαλές-Καρό» και την πρώτη της έκθεση. Την επόμενη χρονιά (1911) διέλυσε την ομάδα και το 1912 οργάνωσε την έκθεση Ουρά γαϊδάρου στη Μόσχα. Στις 8 Δεκεμβρίου του 1911, παρουσίασε ατομική του έκθεση διάρκειας μιας ημέρας στην Εταιρεία Ελεύθερης Αισθητικής της Μόσχας. Το 1912-1913 άρχισε να δουλεύει ραγιονιστικούς πίνακες και εικονογράφησε εκδόσεις φουτουριστών ποιητών. Το 1913 εξέδωσε το μανιφέστο Ραγιονιστές και Φουτουριστές, υπογεγραμμένο από δέκα ακόμα ζωγράφους. Την ίδια χρονιά οργάνωσε την έκθεση Στόχος, στην οποία πρωτοπαρουσιάστηκε στο κοινό ο ραγιονισμός και παράλληλα συμμετείχε μαζί με την Γκοντσαρόβα στην παραγωγή του πειραματικού φιλμ Δράμα στο Φουτουριστικό Καμπαρέ αρ. 13. Το 1914 οργάνωσε την Έκθεση αρ.4: Φουτουριστές, Ραγιονιστές, Πριμιτιβιστές στη Μόσχα και παρουσίασε έργα του σε κοινή έκθεση με την Γκοντσαρόβα στην γκαλερί “Πολ Γκιγιόμ” στο Παρίσι. Πριν την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου γύρισε στη Μόσχα, κατετάγη στο στρατό, τραυματίστηκε στο μέτωπο και αποστρατεύτηκε (1915). Την ίδια χρονιά παρουσίασε ανάγλυφα στην Έκθεση Ζωγραφικής: 1915 και τον Ιούνιο έφυγε μαζί με την Γκοντσαρόβα στην Ελβετία, όπου έγινε καλλιτεχνικός σύμβουλος στα μπαλέτα του Ντιαγκίλεφ. To 1917 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και συνέχισε να εργάζεται ως σκηνογράφος με τον Ντιαγκίλεφ μέχρι το 1919. Παράλληλα εικονογράφησε βιβλία και συνέχισε να ζωγραφίζει μέχρι τη δεκαετία του 1950.

en Mikhail Fedorovich Larionov (Tiraspol, Besarabia, May 22nd, 1881; Fontenau-aux-Roses, near Paris, May 10th, 1964) in 1898 started attending lessons at the Institute of Painting, Sculpture and Architecture in Moscow, where he met Natalia Goncharova, his lifelong companion. He started experimenting with Impressionism before 1905. In 1906 he traveled with Sergei Diaghilev to Paris as representatives of the Russian Section for the Salon d’ Automne. From 1907 to 1909 he was associated with the journal Golden Fleece and took an active part in the organization of three exhibitions (under the supervision of the journal) which took place between 1908 and 1909 in Moscow and in which French Impressionist painters were presented along with Russian artists. In 1910, he organized, with Aristarkh Lentulov and Goncharova, the “Jack of Diamonds” group and its first exhibition (Moscow, 1910-1911). He broke up the group in 1911 and in 1912 he organized the Donkey’s Tail exhibition in Moscow. On December 8th, 1911, he had a one-day, one-man show at the Society of Free Aesthetics in Moscow. During the period 1912 -1913 he started working upon Rayonist paintings and he illustrated publications of futurist poets. In 1913 he published his manifesto Rayonists and Futurists: A Manifesto, signed by ten other painters. That same year he organized the Target exhibition in Moscow, where Rayonism was publicly introduced and participated with Goncharova in the production of the experimental film Drama in the Futurists’ Cabaret No.13. In 1914 he organized the Exhibition No.4 in Moscow and participated in a joint show with Goncharova at the “Paul Guillaume” gallery in Paris. Prior to the First World War he returned to Moscow and was conscripted. However due to concussion he was discharged in 1915. That same year he exhibited a series of reliefs in the Exhibition: The Year 1915 in Moscow and left with Goncharova and went to Switzerland in June, where Larionov became the chief artistic advisor for the Diaghilev Ballet. In 1917 he settled in Paris and continued working as a designer for Diaghilev until 1929. He illustrated books and continued painting until the 1950s.

Παλιός κωδικός

CC-0467/M.Larionov-/C519-11

Κωδικός ΥΠΠΟ: 11

Κωδικός Κωστάκη: C519

Κωδικός Pictura: C196

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the Costakis family

Λεπτομέρειες προέλευσης

Αποκτήθηκε από τον Λ. Φ. Ζέγκιν, Μόσχα

Βιβλιογραφία

Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930. Η Συλλογή Κωστάκη, Γενική Επιμέλεια Άννα Καφέτση, Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου, Αθήνα 1995.

Παρατηρήσεις

Σημειώσεις - Παραπομπές Έργου: Καφέτση εικ. 1, σελ. 114.
Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Περιγραφή:Στις αρχές του 20ού αιώνα η Μόσχα βρίσκεται σε ευθεία επαφή με το κέντρο των καλλιτεχνικών εξελίξεων, το Παρίσι. Ο συμβολισμός και τα μετεμπρεσιονιστικά ρεύματα κυριαρχούν στην ευρωπαϊκή σκηνή και επηρεάζουν τους νέους ρώσους καλλιτέχνες που ιδρύουν τις ομάδες «Γαλάζιο Ρόδο» και «Χρυσόμαλλο Δέρας». Οι ζωγράφοι Βρούμπελ και Μπορίσοφ-Μουσάτοφ εισάγουν καινοτομικές τεχνικές στη σύνθεση και την οργάνωση της ζωγραφικής επιφάνειας. Τα έντονα φωβιστικά χρώματα, ο πριμιτιβισμός του Γκογκέν, η στροφή σε «πρωτόγονους πολιτισμούς» και η κυριαρχία του συμβολισμού προετοιμάζουν τη μετάβαση στην αισθητική της πρωτοπορίας του 20ού αιώνα. Στη Ρωσία παρατηρείται μία αντίστοιχη τάση επιστροφής και αξιοποίησης παραδοσιακών μορφών τέχνης, όπως η βυζαντινή ρωσική εικόνα, η τέχνη του lubok (λαϊκές ξυλογραφίες με θρησκευτικά και κοινωνικά θέματα), η λαϊκή χειροτεχνία και η παιδική ζωγραφική. Το 1910 η ένωση καλλιτεχνών «Χρυσόμαλλο Δέρας» διασπάστηκε και έδωσε τη θέση της στην ομάδα «Βαλές Καρό». Πολλοί καλλιτέχνες της ρωσικής πρωτοπορίας (Σαγκάλ, Μαλέβιτς, Τάτλιν, Ποπόβα, Έξτερ, Κλιουν, Λαριόνοφ, Γκοντσαρόβα, κ.α.) συνδέονται με τη νέα ομάδα και συμμετέχουν σε εκθέσεις της. Οι επιδράσεις του Σεζάν, του γαλλικού κυβισμού και του ορφισμού είναι έκδηλες στην καλλιτεχνική παραγωγή αυτής της περιόδου. Η μετάβαση στις καθαρές γεωμετρικές φόρμες και η απελευθέρωση του αντικειμένου με τον σουπρεματισμό του Μαλέβιτς και τον κονστρουκτιβισμό του Τάτλιν προϋποθέτουν την επεξεργασία και την αναθεώρηση των δυτικοευρωπαϊκών επιδράσεων του 19ου αιώνα.
Υλικά και Τεχνικές Περιγραφή: μεταλλικό χρώμα
Περιγραφή - Παραπομπές: Καφέτση, 442.
Ιδιοκτησία/ Ιστορία Συλλογής - Παραπομπές: Καφέτση, 442.

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-11098.png

Επιπρόσθετες πληροφορίες

Η στροφή στη λαϊκή τέχνη που σημειώθηκε κατά τον 19ο αιώνα δημιούργησε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για το κίνημα του νέο-πριμιτιβισμού που οργανώθηκε από την Natalia Goncharova (1881-1962) και τον Mikhail Larionov. Η απόρριψη από την πλευρά των Συμβολιστών του υλικού κόσμου έδωσε άμεση ώθηση στους καλλιτέχνες να κινηθούν προς τον κόσμο της αφαίρεσης, ενώ η μεταφορά του καλλιτεχνικού κέντρου από την Πετρούπολη στη Μόσχα ικανοποίησε τους νέους καλλιτέχνες που αρέσκονταν να φαντάζονται την πόλη τους ως το κέντρο του σύγχρονου πολιτισμού. Το Χρυσόμαλλο Δέρας οργάνωσε τρεις εκθέσεις ιστορικής σημασίας. Η πρώτη έγινε το 1908 στη Μόσχα και περιλάμβανε έργα Γάλλων και Ρώσων ζωγράφων. Τον Ιανουάριο του 1909, η ίδια ομάδα πρωτοστάτησε σε μια δεύτερη γαλλορωσική έκθεση. Σημαντικότερη όμως παραμένει η τρίτη έκθεση της ομάδας, τον Δεκέμβριο του 1909, καθώς σ’ αυτήν οι Larionov και Goncharova παρουσίασαν για πρώτη φορά το νεο-πριμιτιβιστικό τους ύφος. Το ζευγάρι αντλούσε τα θέματα του από την εθνική λαϊκή πρωτόγονη τέχνη, όπως αυτή απεικονιζόταν σε κεντήματα από τη Σιβηρία, στα παραδοσιακά σχήματα ψωμιών ή παιχνίδια και φυσικά στα lubki.