Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

MMA.CC.134

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Σχέδιο

en Drawing

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Σουπρεματισμός

el Μοντέρνα τέχνη

en Russian Avantgarde

en Suprematism

en Modern art

Τίτλος έργου

el Χωρίς τίτλο

en Untitled

Δημιουργός

el Ουνταλτσόβα, Ναντιέζντα (1886-1961)

en Udaltsova, Nadezhda (1886-1961)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1916 - 1917

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1916

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

1917

Ύψος σε εκατοστά

24.6

Πλάτος σε εκατοστά

15.9

Υλικά

el Γκουάς σε χαρτί

en Gouache on paper

Περιγραφή έργου

el Έγχρωμη γεωμετρική σύνθεση που δομείται από ένα μεγάλο ροζ σκαληνό τρίγωνο και τέσσερα (ένα πράσινο, ένα μπλε και δύο μαύρα) στενόμακρα ορθογώνια που προβάλλονται σε επάλληλη σειρά με το τρίγωνο αφενός να καλύπτει το ένα μαύρο ορθογώνιο και αφετέρου να καλύπτεται-τέμνεται από τα δύο άλλα έγχρωμα ορθογώνια. Η σύνθεση προβάλλεται σε ανοιχτόχρωμο (υπόλευκο ή ανοιχτό γκρι) φόντο. Χρονολογία όπισθεν από τη νύφη της ζωγράφου: “1916”.

en Coloured geometric composition structured by a large pink scaly triangle and four (one green, one blue and two black) narrow rectangles projected in a superimposed row with the triangle covering one black rectangle and being covered by the other two coloured rectangles. The composition is projected on a light-coloured (off-white or light grey) background. Dating backwards from the painter's bride: "1916".

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Η Ναντιέζντα Αντρέγιεβνα Ουνταλτσόβα (Οριόλ,11 Ιανουαρίου 1886 - Μόσχα, 25 Ιανουαρίου 1961) παρακολούθησε μαθήματα στο εργαστήριο των Ιβάν Ντουντίν και Kονσταντίν Γιουόν(1905-1909). Το 1907 συνάντησε τη Βέρα Mούχινα, τη Λιουμπόφ Ποπόβα και τον Aλεξάντρ Βεσνίν και την επόμενη χρονιά, το 1908, ταξίδεψε στη Γερμανία. Το 1909 εργάστηκε πάνω σε μελέτες του χώρου μαζί με τους Βλαντίμιρ Φαβόρσκι και Kονσταντίν Iστόμιν, στο εργαστήριο του Iστβάν Kις. Το Νοέμβριο του 1912 πήγε στο Παρίσι, ταυτόχρονα με την Λιουμπόφ Ποπόβα, και σπούδασε στην Ακαδημία «Λα Παλέτ» και στα εργαστήρια των Mετσενζέ, Λε Φοκονιέ και Σεγκονζάκ. Παράλληλα μελέτησε το έργο του Πικάσο και του Πουσέν, καθώς επίσης την γερμανική ζωγραφική του 17ου αιώνα και τα μεσαιωνικά βιτρό. Ήταν ίσως πιο κοντά στη Γαλλική Σχολή από όλους τους ρώσους καλλιτέχνες της πρωτοπορίας. Το 1913 επέστρεψε στη Μόσχα, εργάστηκε στα εργαστήρια των Tάτλιν και Mοργκουνόφ πάνω σε προβλήματα του κυβισμού και συνεργάστηκε με την Ποπόβα και τον Βεσνίν. Πήρε μέρος στις εκθέσεις: Βαλές-Καρό (Μόσχα, 1914), Πρώτη Φουτουριστική Έκθεση Ζωγραφικής: Τραμ V (Πετρούπολη, 1915), Τελευταία Φουτουριστική Έκθεση Ζωγραφικής: 0.10 (Πετρούπολη, 1915-1916) και Το Μαγαζί (Μόσχα, 1916). Από το 1916 ως το 1917 ήταν μέλος της ομάδας «Σουπρέμους» και την ίδια περίοδο δημιούργησε διακοσμητικά σχέδια για την εταιρεία υφασμάτων Βερμπόφκα στην Ουκρανία. Το 1917 συμμετείχε στη διακόσμηση του εσωτερικού του «Καφέ Πιτορέσκ» της Μόσχας. Από το 1918 και μετά δίδαξε στα Ελεύθερα Κρατικά Καλλιτεχνικά Εργαστήρια (ΣΒΟΜΑΣ) της Μόσχας, αρχικά ως βοηθός του Μαλέβιτς και στη συνέχεια ως καθηγήτρια ζωγραφικής. Το 1918 συνεργάστηκε με την εφημερίδα Αναρχία και ξεκίνησε να εργάζεται στο Τμήμα Εικαστικών Τεχνών του Λαϊκού Κομισαριάτου Διαφώτισης (IZO NΑΡΚΟΜΠΡΟΣ). Το 1919 ήταν μέλος της «Ένωσης των Ακραίων Νεωτεριστών της Ζωγραφικής» μαζί με τους Aλεξάντρ Ντρέβιν, Aλεξάντρ Ρότσενκο, Βαρβάρα Στεπάνοβα και Aλεξάντρ Βεσνίν. To 1920-1921 ήταν μέλος του Ινστιτούτου Καλλιτεχνικής Παιδείας (ΙΝΧΟΥΚ) από το οποίο αποχώρησε μαζί με τους Ντρέβιν , Kαντίνσκι, Kλιούν και Κορολιόφ διαφωνώντας για την απόρριψη της καθαρής τέχνης του καβαλέτου από τους κονστρουκτιβιστές-παραγωγιστές. Από το 1920 ως το 1930 δίδαξε στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) και στη συνέχεια στο Υφαντουργικό Ινστιτούτο της Μόσχας. Το 1922 έστειλε έργα της στην Πρώτη Έκθεση Ρωσικής Τέχνης στην «Γκαλερί βαν Ντίμεν» του Βερολίνου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 στη ζωγραφική της επιστρέφει σε ένα νατουραλιστικό στυλ, επηρεασμένη από τον σύζυγό της Ντρέβιν. Το 1928 πραγματοποίησε μαζί του έκθεση στο Κρατικό Ρωσικό Μουσείο του Λένινγκραντ και το 1934 στο Πολιτιστικό και Ιστορικό Μουσείο του Eρεβάν. To 1945 παρουσίασε έργα της σε ατομική έκθεση στη Μόσχα.

en Nadezhda Andreevna Udaltsova (Orel, January 11th, 1886; Moscow, January 25th, 1961) attended lessons at the studios of Ivan Dudin and Konstantin Yuon (1905-1909). In 1907 she met Vera Mukhina, Liubov Popova and Aleksandr Vesnin. In 1908 she traveled to Germany. In 1909, together with Vladimir Favorskii and Konstantin Istomin she worked at the private studio of Istvan Kiss, upon studies of space. In November 1912 she went to Paris, at the same time with Liubov Popova, where she studied at the Academie La Palette and visited the studios of Metzinger, Le Fauconnier and Segonzac. She studied the work of Picasso and Poussin, as well as the Dutch painting of the 17th century and medieval stained-glass windows. She was perhaps the one closest to the Paris school of all the artists of the Russian avant-garde. In 1913 she returned to Moscow, she worked at the studios of Tatlin and Morgunov, upon various issues of Cubism and collaborated with Popova and Vesnin. She participated in the Jack of Diamonds exhibition (Moscow, 1914) and in First Futurist Exhibition of Paintings: Tramway V (Petrograd, 1915), in the Last Futurist Exhibition of Pictures:0.10 (Petrograd, 1915-1916) and in The Store exhibition (Moscow, 1916). From 1916 to 1917 she was a member of the “Supremus” group and during the same period she also produced decorative designs for the Verbovka Textile Company in Ukraine. In 1917 she contributed to the design of the interior of the Café Pittoresque in Moscow. From 1918 onwards she taught at the Free State Art Studios (SVOMAS) in Moscow, initially as an assistant of Malevich and later as a professor of painting. In 1918 she joined the newspaper Anarchy and began working at The Visual Arts Department of the People’s Commissariat for Enlightenment (IZO NARKOMPROS). In 1919 she became a member of the “Association of Extreme Innovators in Painting” together with Drevin, Rodchenko, Stepanova and Vesnin. She was a member of the Institute of Artistic Culture (INKHUK) during the years 1920-1921; she left with Drevin, Kandinsky, Kliun and Korolev, in disagreement over the rejection of pure easel art by the Constructivists-Productivists. From 1920 to 1930 she taught at the Higher State Art-Technical Studios (VKHUTEMAS) and then at the Textile Institute of Moscow. In 1922 she participated in the First Russian Art Exhibition, at the “Galerie van Diemen” in Berlin. In the late 1920s her painting depicts a naturalistic style, under the influence of her husband Drevin. She had shows with him at the State Russian Museum, in Leningrad (1928), and at the Cultural and Historical Museum in Erevan (1934). She also had a retrospective exhibition in Moscow (1945).

Αξία ασφάλισης

16.000

Μονάδα

el Στερλίνες

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

CC-1003/N.Udaltsova-/200.80-318

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Λεπτομέρειες προέλευσης

Αγοράστηκε από τον γιο της καλλιτέχνιδος Α. Ντρέβιν

Βιβλιογραφία

Rudenstine: Russian Avant-Garde Art: The George Costakis Collection, εκδ. Abrams 1981.

Καφέτση Ι: Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930 Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, 6/12/1995-8/4/1996, Υπουργείο Πολιτισμού, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών.

Licht und Farbe in der Russischen Avant-Garde. Die Sammlung Costakis aus dem Staatlichen Museum fur Zeitgenossische Kunst Thessaloniki, Martin-Gropius-Bau Βερολίνο 2004-2005, Dumont 2004.

Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, [Κατάλογος ομώνυμης έκθεσης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη 30.06.2018-16.09.2019], Θεσσαλονίκη 2018

Παρατηρήσεις

Σημειώσεις - Παραπομπές Έργου: Αρχείο "Pictura"
Τίτλος/ Σημειώσεις - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Rudenstine, σ. 486, εικ. 1127.
Καφέτση Ι, σ. 476, εικ. 141.

Δημιουργία - Παρατηρήσεις: Για το θέμα της υπογραφής και της χρονολόγησης βλ. και Επιγραφές.
Η προτεινόμενη χρονολόγηση ακολουθεί τον κατάλογο Καφέτση Ι και όχι την παλαιότερη (περίπου 1918-1920 της Rudenstine, την οποία ακολουθεί και το αρχείο "Pictura"). Βλ. και Γενικό Πλαίσιο.

Δημιουργία - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Rudenstine, σ. 486, εικ. 1127.
Καφέτση Ι, σ. 476, εικ. 141.
Για τα βιογραφικά βλ. Rudestine, σ. 484 και V. Rakitin, Καφέτση I, σ. 682.
Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Παραπομπές: Καφέτση Ι, εικ. 141.
Μετρήσεις - Παραπομπές: Λίστα SMCA07
Υλικά και Τεχνικές Περιγραφή: Γκουάς και γραφίτης σε χαρτί
Υλικά και Τεχνικές - Παραπομπές: Λίστα SMCA07
Επιγραφές/ Σημάνσεις - Σημειώσεις: Κατά τη Rudenstine το έργο φέρει χρονολόγηση στην πίσω όψη από τη νύφη της καλλιτέχνιδας «1916», βλ. Rudenstine σ. 486, εικ. 1127, Καφέτση Ι, σ. 476, εικ. 141.
Επιγραφές/ Σημάνσεις - Παραπομπές: Λίστα SMCA07
Γενικό Πλαίσιο Έργου - Παραπομπές: A. Shatskikh Καφέτση Ι, σ. 478, εικ. 143.
Rudenstine, σ. 484.
V. Rakitin, Καφέτση Ι, σ. 682.

Τίτλοι συναφών έργων: Όλες οι σουπρεματιστικές συνθέσεις της καλλιτέχνιδας όπως αυτές της Συλλογής Κωστάκη (έξι συνολικά).
Ιδιοκτησία/ Ιστορία Συλλογής - Παραπομπές: Rudenstine, σ. 484.
Εκθέσεις/ Ιστορία Δανεισμών - Παραπομπές: Licht und Farbe, εικ. 110.

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-11181.png

Επιπρόσθετες πληροφορίες

Γύρω στα 1916-1917 η καλλιτέχνιδα υπήρξε μέλος της σουπρεματιστικής ομάδας Supremus, ενώ από το 1918 άρχισε να διδάσκει στα Πρώτα Σβόμας (Svomas) της Μόσχας, στην αρχή ως βοηθός του Malevich και στη συνέχεια ως καθηγήτρια της ζωγραφικής. Η Udaltsova υπήρξε μάλιστα θερμή υποστηρικτής του Malevich κατά την περίοδο 1916-1918, όπως αποδεικνύεται και από τα ημερολόγιά της (Ν. Ουνταλτσόβα, Η ζωή μιας ρωσίδας κυβίστριας: Ημερολόγια, άρθρα, απομνημονεύματα, Μόσχα Ρα, 1994, βλ. Καφέτση Ι, σ. 478, σχ. 143). Σε αυτή την περίοδο κυρίως εμφανίζονται τα μη-αντικειμενικά της έργα, με εντελώς προσωπικό χαρακτήρα κατά την Aleksandra Shatskikh, που οφειλόταν στο λειτουργικό προορισμό τους, τη χρηστική τους δηλαδή εφαρμογή. Η καλλιτέχνιδα όπως πολλοί καλλιτέχνες του σουπρεματισμού αυτή την εποχή, και κυρίως οι γυναίκες ζωγράφοι, μετέτρεπαν συγκεκριμένα τα μη – αντικειμενικά μοτίβα σε στολίδια, προς χρήση σε οικιακά σκεύη, ρούχα και κοσμήματα. Η Udaltsova, που εκείνη την περίοδο βρισκόταν, κατά την ίδια ερευνήτρια, σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, μετέτρεπε τα σουπρεματιστικά της έργα (κυρίως γκουάς και ακουαρέλες) συνήθως σε σχέδια για κεντήματα και χειροτεχνήματα που έφτιαχναν οι λαϊκές τεχνίτριες του ουκρανικού χωριού Βερμπόφκα, του οποίου συντονίστρια ήταν η N. M. Davydova, επίσης μέλος του Σουπρέμους.