Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

MMA.CC.179

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Σχέδιο

en Drawing

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Κονστρουκτιβισμός

el Κατασκευή

el Μοντέρνα τέχνη

en Russian Avantgarde

en Constructivism

en Construction

en Modern art

Τίτλος έργου

el Χωροδυναμική Κατασκευή

en Spatial Force Construction

Δημιουργός

el Ποπόβα, Λιουμπόβ (1889-1924)

en Popova, Liubov (1889-1924)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1921

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1921

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

1921

Ύψος σε εκατοστά

43.2

Πλάτος σε εκατοστά

27.5

Υλικά

el Μελάνι σε χαρτί

en Ink on paper

Περιγραφή έργου

el Οι ζωγραφικές αναζητήσεις της Ποπόβα κατά τη διετία 1920 - 1921 εστιάζονταν κυρίως στη σημασία της γραμμής παρά του χρώματος και του επιπέδου. Στο έργο αυτό είναι προφανής η μεγάλη έμφαση που δίνεται στην όψη κατασκευής των εικονιζομένων σχημάτων. Η εντύπωση της συμπαγούς τρισδιάστατης κατασκευής μέσα στο χώρο εντείνεται ακόμα περισσότερο από τις άσπρες φωτεινές περιοχές των σχημάτων. Τα τρισδιάστατα στοιχεία του έργου, μπορεί να ανγνωριστεί ως το ζωγραφικό αντίστοιχο αληθούς μηχανικής κατασκευής φτιαγμένη από βιομηχανικά υλικά, που εδώ έχει αποκτήσει οντότητα χάρη στον έντεχνο τρόπο με τον οποίο η ζωγράφος χειρίζεται τη φόρμα, το χρώμα, το φως και το χώρο.

en Popova's painting pursuits during the two years 1920 - 1921 focused mainly on the importance of line rather than colour and plane. In this work, the great emphasis placed on the construction aspect of the illustrated shapes is obvious. The impression of solid three-dimensional construction within the space is further intensified by the white light areas of the shapes. The three-dimensional elements of the work can be recognised as the painting equivalent of a true mechanical construction made of industrial materials, which here has acquired an entity thanks to the artistic way in which the painter handles form, colour, light and space. Constructivism.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Η Λιουμπόβ Σεργκέγιεβνα Ποπόβα (Ιβανόφσκοε, κοντά στη Μόσχα, 24 Απριλίου 1889 - Μόσχα, 25 Μαίου 1924) σπούδασε στα εργαστήρια των Στανισλάβ Ζουκόφσκι, Iβάν Ντουντίν και Kονσταντίν Γιουόν στη Μόσχα (1907-1908). Tο διάστημα 1910-1912 ταξίδεψε στο Κίεβο, σε αρχαίες ρωσικές πόλεις και στην Ιταλία. Εντυπωσιάστηκε ιδιαίτερα από τα έργα του Μιχαήλ Βρούμπελ, του Τζιότο, όπως επίσης και από την αρχαία ρωσική τέχνη και αρχιτεκτονική. Το 1912 δούλεψε στο εργαστήριο «Ο Πύργος» στη Μόσχα, μαζί με τον Τάτλιν. Το χειμώνα της ίδιας χρονιάς πήγε στο Παρίσι και εργάστηκε στην Ακαδημία «Λα Παλέτ», με δασκάλους τους Ανρί Λε Φοκονιέ και Ζαν Μετσενζέ, μαζί με τους Βέρα Πέστελ, Nαντιέζντα Ουνταλτσόβα και άλλους ρώσους καλλιτέχνες. Επέστρεψε στη Μόσχα το 1913. Τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 1914 εξέθεσε με την ομάδα «Βαλές-Καρό» και την άνοιξη της ίδιας χρονιάς ταξίδεψε στη Γαλλία και στην Ιταλία μαζί με τις Ίντα Μπουρμάιστερ και Βέρα Μούχινα. Την περίοδο 1915-1916 στράφηκε σε μια μη-αντικειμενική τεχνοτροπία στην οποία εμφανίζονται μορφές από τη ρωσική αγιογραφία και από την αρχαία ανατολίτικη αρχιτεκτονική (είχε επισκεφθεί τη Σαμαρκάνδη το 1916). Συμμετείχε στις εκθέσεις Πρώτη Φουτουριστική Έκθεση Ζωγραφικής :Tραμ V και Βαλές-Καρό το 1915 και το 1916 αντίστοιχα στη Μόσχα. Το 1916-1917 ήταν ενεργό μέλος της ομάδας «Σουπρέμους» και παρήγαγε σχέδια για τα εργοστάσια Βερμπόφκα στην Ουκρανία. Το 1918-1920 συμμετείχε σε διάφορες εκθέσεις ανάμεσα στις οποίες και στην Δέκατη Κρατική Έκθεση: Μη-Αντικειμενική Δημιουργία και Σουπρεματισμός στη Μόσχα. Το Νοέμβριο του 1918 επέστρεψε στη Μόσχα και από το 1920 δίδαξε στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) και ήταν μέλος του Ινστιτούτου Καλλιτεχνικής Παιδείας (ΙΝΧΟΥΚ). Υπήρξε μια από τις δημιουργούς του νέου συστήματος της πρακτικής καλλιτεχνικής διδασκαλίας. Το 1921 συμμετείχε στην έκθεση 5 x 5=25 στην Μόσχα. Το 1922-1923 φιλοτέχνησε τα σκηνικά για τις παραγωγές του Βσέβολοντ Μέγιερχολντ των έργων Ο μεγαλόψυχος κερατάς του Φερνάν Kρόμελιχ και Γη σε αναβρασμό του Σεργκέι Tρετιακόφ. To 1924 ξεκίνησε να σχεδιάζει υφάσματα για το Πρώτο Κρατικό Εργοστάσιο Εκτύπωσης Υφασμάτων της Μόσχας. Επίσης φιλοτέχνησε σχέδια για βιβλία και εξώφυλλα περιοδικών, για πορσελάνες και για διαφημιστικές αφίσες. Τα έργα αυτά παρουσιάστηκαν σε έκθεση μετά το θάνατό της στη Μόσχα (1924), στο Κίεβο (1925) και στο Kρασνοντάρ (1926).

en Liubov Sergeevna Popova (Ivanovskoe near Moscow, April 24th, 1889- Moscow, May 25th, 1924) studied at the private studios of Stanislav Zhukovskii, Ivan Dudin and Konstantin Yuon in Moscow from 1907 to 1908. In the years 1909-1912 she traveled to Kiev, to ancient Russian cities and Italy. She was particularly impressed by the works of Mikhail Vrubel, Giotto as well as by the old Russian Art and architecture. In 1912 she worked with Tatlin in his studio, in Moscow, known as “The Tower”. In the winter of 1912 she moved to Paris and worked in the Academie La Palette, under Henri Le Fauconnier and Jean Metzinger, with Vera Pestel, Nadezhda Udaltsova and other Russian artists. She returned to Moscow in 1913. In January- February 1914 she exhibited with the “Jack of Diamonds” group and in the spring of 1914 she traveled to France and Italy with Ida Burmeister and Vera Mukhina. In 1915-1916 she made a transition to a non-representational style, to which she applied the forms of Russian icon painting and ancient oriental architecture. She participated in the exhibition The First Futurist Exhibition of Paintings: Tramway V (Petrograd, 1915) and in the Jack of Diamonds (Moscow, 1916). In 1916-1917 she was an active member of the group “Supremus” and produced designs for the Verbovka’s Company in the Ukraine. She participated from 1918 to 1920 in various exhibitions, including the Tenth State Exhibition: Non-objective Creation and Suprematism in Moscow. In November 1918 she returned to Moscow. From 1920 onwards she taught at the Higher State Art-Technical Studios (VKHUTEMAS) and was a member of the Institute of Artistic Culture (INKHUK). She was one of the creators of the new system of practical artistic construction. She also participated in the 5 x 5 = 25 exhibition of 1921 in Moscow. During 1922-1923 she designed the stage sets for Vselovod Meierkhold’s productions of Fernard Kromenlick’s The Magnanimus Cuckold and Sergei Tretiakov’s Earth in Turmoil. In 1924 she started designing textiles for the First State Textile Print Factory in Moscow. She also executed designs for book and magazine covers, posters and porcelain. These artworks were presented at her posthumous exhibition, which traveled from Moscow (1924) to Kiev (1925) and to Krasnodar (1926).

Αξία ασφάλισης

60.000

Μονάδα

el Στερλίνες

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

CC-0766/L.Popova-/196.78-255

Κωδικός ΥΠΠΟ: 255, Κωδικός Κωστάκη: 196.78, Κωδικός Pictura: C279

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Λεπτομέρειες προέλευσης

Αποκτήθηκε από τον αδελφό της καλλιτέχνιδος Πάβελ Σεργκέγιεβιτς ή από τον πρόγονο του.

Βιβλιογραφία

Λιουμπόβ Ποπόβα. Φόρμα. Χρώμα. Χώρος, επιμ. Μαρία Τσαντσάνογλου, Μόσχα 2019, σελ. 147
Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, [Κατάλογος ομώνυμης έκθεσης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη 30.06.2018-16.09.2019], Θεσσαλονίκη 2018, σελ. 210
Ν. Adaskina, D. Sarabianov: Adaskina Ν., D. Sarabianov, Lioubov Popova, Philippe Sers, Παρίσι 1989.
Αυλωνίτου Χ., Λ. Ποπόβα: Τα έργα της για το θέατρο. Συλλογή Κωστάκη, 2002, (μεταπτυχιακή εργασία).
Dabrowski M.: Dabrowski Magdalena, Liubov Popova, The Museum of Modern Art, New York, 1991, New York.
Καφέτση Α: Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930 Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, 6/12/1995-8/4/1996, Υπουργείο Πολιτισμού, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών.
Rudenstine: Russian Avant-Garde Art: The George Costakis Collection, εκδ. Abrams 1981.
The Montreal Museum of Fine Arts: The Russian and Soviet Avant-Garde, Works from the Collection of George Costakis, The Montreal Museum of Fine Arts, 1989 (exhibition at the Montreal Museum of Fine Arts from March 17 to May 21, 1989) The Montreal Museum of Fine Arts, Canada 1989.
Licht und Farbe: Licht und Farbe in der Russischen Avant-Garde. Die Sammlung Costakis aus dem Staatlichen Museum fur Zeitgenossische Kunst Thessaloniki, Martin-Gropius-Bau Βερολίνο 2004-2005, Dumont 2004
Lodder Ch.: Lodder Christina, Russian Constructivism, Yale University 1983.
The Great Utopia The Russian and Soviet Avant-Garde, 1915-1932, Guggenheim Museum (Schirn Kunsthalle Frankfurt March 1 – May 10, 1992, Stedelijk Museum Amsterdam June 5 – August 23, 1992, Solomon R. Guggenheim Museum September 25 – December 15, 1992), The Solomon Guggenheim Foundation, 1992.

Παρατηρήσεις

Υλικά και Τεχνικές - Παραπομπές: Λίστα SMCA07
Αρχείο "Pictura"
Καφέτση Α, σ. 510, εικ. 288.
Rudenstine, σ. 385, εικ. 853.
Επιγραφές/ Σημάνσεις - Σημειώσεις: Το έργο είναι χρονολογημένο: «1921».

Επιγραφές/ Σημάνσεις - Παραπομπές: Καφέτση Α, σ. 510, εικ. 288.
Rudenstine, σ. 385, εικ. 853.

Γενικό Πλαίσιο Έργου - Παραπομπές: Αυλωνίτου Χ., σσ. 6-7, 42 και εξής.
Ν. Adaskina, D. Sarabianov, σσ. 139-144.
Μ. Dabrowski, σσ. 23-24.
Rakitin E., “How Meierkhol’d Never Worked with Tatlin and What Happened as A Result”, The Great Utopia, σ. 652.
Lodder, Russian Constructivism, σ. 83 και εξ.
M. Dabrowski, Καφέτση Α, σ. 510, εικ. 287, 288.

Τίτλοι συναφών έργων: Χωρίς Τίτλο (191.78, Συλλογή Κωστάκη)
Χωροδυναμική κατασκευή (Ζ –1315, Πινακοθήκη Tretiakov, Δωρεά Κωστάκη)

Περιγραφή σχέσης με συναφή έργα: Κοινή ομάδα έργων
Υπάρχει σειρά έργων της καλλιτέχνιδας, χωροδυναμικών κατασκευών (όπως το παρόν σχέδιο και ο πίνακας σε κοντραπλακέ της Πινακοθήκης Tretiakov) ή άτιτλων προσχεδίων όπως το σχέδιο με μολύβι και μελάνι της Συλλογής Κωστάκη, με παρόμοιο θεματικό περιεχόμενο, των οποίων η σύνθεση στηρίζεται στο σχήμα του σταυρού. Ίσως πρόκειται ουσιαστικά για προσχέδια του πίνακα της Tretiakov.



Συναφή έργα - Παραπομπές: Rudenstine, σ. 385.
Καφέτση Α, 510, εικ. 287, 288.

Ιδιοκτησία/ Ιστορία Συλλογής - Παραπομπές: Rudenstine, σ. 344
Εκθέσεις/ Ιστορία Δανεισμών - Παραπομπές: Καφέτση Α, σ. 510, εικ. 288.
The Montreal Museum of Fine Arts, σ. 141, εικ. 183
Licht und Farbe, σ. 182, εικ. 122.

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-11269.png

Επιπρόσθετες πληροφορίες

Σύνθεση που στηρίζεται στο σχήμα του σταυρού ειδωμένου προοπτικά από ψηλά. Επικρατούν τα γραμμικά στοιχεία και οι αλληλοτεμνόμενες παραλληλεπίπεδες φόρμες εν είδει δοκών. Στη σύνθεση, που δίνει έντονη την εντύπωση της συμπαγούς τρισδιάστατης κατασκευής στο χώρο, γίνεται χρήση κόκκινης και μαύρης γραμμικής σκίασης.

Από τα τέλη του 1921, μετά το σχίσμα που δημιουργήθηκε στο Inkhuk το Νοέμβριο του 1921 και την ανακήρυξη, από το θεωρητικό Osip Brik, της παραγωγικής τέχνης ως του βασικού σκοπού της καλλιτεχνικής δημιουργίας, η Popova εγκαταλείπει τη ζωγραφική για να στραφεί στο σχέδιο και η υλική κατασκευή γίνεται ο αντικειμενικός στόχος του έργου της. Έτσι τον τελευταίο και έναν από τους κορυφαίους σταθμούς στο έργο της αποτελούν οι Χωροδυναμικές Κατασκευές του 1921-1922, που παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην έκθεση 5x5 = 25 στη Μόσχα. Τα γραμμικής δομής αυτά έργα χαρακτηρίστηκαν σε αυτή την έκθεση από την ίδια ως «απλώς μια σειρά προκαταρκτικών πειραμάτων για συγκεκριμένες υλικές κατασκευές» και είναι τα τελευταία επίσημα πειράματα της καλλιτέχνιδας με το ζωγραφικό μέσο. Κατά την Μ. Dabrowski η σειρά Χωροδυναμικές Κατασκευές μπορεί να διακριθεί σε αρκετές υποκατηγορίες.
Κοινωνικοπολιτικά, μετά τον εμφύλιο του 1918-1921 που βρήκε τον Κόκκινο Στρατό των Μπολσεβίκων νικητή, τα εκατόν πενήντα περίπου εκατομμύρια των Ρώσων της εποχής, ζούσαν σε συνθήκες χρόνιου υποσιτισμού με τις επιδημίες της χολέρας, του τύφου και της οστρακιάς να τους αποδεκατίζουν. Για την ανόρθωση της κατεστραμμένης σχεδόν οικονομίας της χώρας μετά από επτά χρόνια συνεχόμενων πολέμων εισάγεται από τον Lenin η Νέα Οικονομική Πολιτική (ΝΕΠ).