MMA.CC.193

Item

Αντικείμενο/ Έργο

Κωδικός έργου
MMA.CC.193
Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου
el Σχέδιο
en Drawing
Μουσείο
el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης
en Museum of Modern Art
Συλλογή
el Συλλογή Κωστάκη
en Costakis Collection

Θέμα

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)
el Ρωσική Πρωτοπορία
el Κονστρουκτιβισμός
el Μοντέρνα τέχνη
en Russian Avantgarde
en Constructivism
en Modern art

Τίτλοι ή Ονόματα

Τίτλος έργου
el Κατασκευή
en Construction

Δημιουργία

Δημιουργός
el Μεντουνέτσκι, Κονσταντίν (1899-1934)
en Medunetski, Konstantin (1899-1934)
Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας
1920
Πιο πρώιμη χρονολογία (από)
1920
Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)
1920

Μετρήσεις

Ύψος σε εκατοστά
27
Πλάτος σε εκατοστά
19.2

Υλικά και Τεχνικές

Υλικά
el Μελάνι σε χαρτί
en Ink on paper

Περιγραφή αντικειμένου

Περιγραφή έργου
el Ο Κονστρουκτιβισμός αναπτύχθηκε στη Ρωσία μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, γύρω στα 1919-20 ως μια γενικότερη φιλοσοφία, που υποστήριζε τον υλισμό έναντι του ιδεαλισμού, και αποζητούσε την ένωση της τέχνης με τη ζωή. Η στράτευση της τέχνης για τον άνθρωπο έγινε η βασική αρχή του κινήματος και η τρισδιάστατη κατασκευή έγινε η μοναδική μορφή έκφρασης, που θεωρήθηκε ικανή να ανταποκριθεί στα δεδομένα της νέας βιομηχανικής κοινωνίας και μαζικής πνευματικής καλλιέργειας. Φαίνεται λοιπόν ότι ο Κονστρουκτιβισμός στέκεται στην αντίπερα όχθη του Σουπρεματισμού, καθώς λειτουργεί και ως μια αντίδραση στη μη-αντικειμενική και απόλυτη ζωγραφική του Σουπρεματισμού. Οι Κονστρουκτιβιστές συνέδεσαν το έργο τους και το όραμα τους με τις πολιτικές επιδιώξεις της Οκτωβριανής Επανάστασης. Πολιτικοποίησαν το ρόλο του καλλιτέχνη, καθήκον του οποίου ήταν να φέρει την τέχνη κοντά στο λαό, μέσα στη ζωή και κατ’ επέκταση στην παραγωγή για την εξυπηρέτηση των συλλογικών αναγκών.
en Constructivism developed in Russia after the October Revolution, around 1919-20, as a more general philosophy that advocated materialism over idealism, and sought the union of art and life. Art's commitment to man became the basic principle of the movement, and three-dimensional construction became the only form of expression that was considered capable of responding to the demands of the new industrial society and mass intellectual culture. It would therefore seem that Constructivism stands on the opposite side of Suprematism, as it also functions as a reaction to the non-objective and absolute painting of Suprematism. The Constructivists linked their work and their vision to the political aspirations of the October Revolution. They politicized the role of the artist, whose task was to bring art close to the people, into life and, by extension, into production to serve collective needs.

Δημιουργός

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού
el Γεννήθηκε στη Μόσχα το 1899. Πέθανε στη Μόσχα το 1934. Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών Στρόγκονοφ της Μόσχας (1914- 17) και παρακολούθησε τα Πρώτα Σβόμας το 1918- 19. Ιδρυτικό μέλος της Ομπμόχου το 1919, συμμετείχε στις εκθέσεις της. Μέλος του Ίνχουκ το 1920. Τον Ιανουάριο του 1922 εξέθεσε κατασκευές με τον Γκεόργκι και τον Βλάντιμιρ Στένμπεργκ στο Καφέ των Ποιητών της Μόσχας υπό τον τίτλο Κονστρουκτιβιστές. Επισκέφτηκε τη Γερμανία και το Παρίσι με το Θέατρο Κάμερνι το 1923. Συμμετείχε στην Πρώτη Έκθεση Ρωσικής Τέχνης στο Βερολίνο (1922), στην Πρώτη Διαλογική Έκθεση των Ενώσεων Δραστικής Επαναστατικής Τέχνης στη Μόσχα (1924) και στην Έκθεση Διακοσμητικών Τεχνών στο Παρίσι (1925). Από το 1923 εργάστηκε σαν σχεδιαστής αφισών και σκηνογράφος για διάφορα θέατρα.
en Born in Moscow, 1899, died in Moscow, 1934. He studied at the Stroganov Art School in Moscow from 1914 to 1917 and attended the First State Free Studios (1st Svomas) in 1918- 19. He was a founder member of Obmokhu (Society of Young Artists) group in 1919 and was represented at their exhibitions. Became a member of Inkhuh in 1920. In January 1922 he exhibited constructions with Georgii and Vladimir Stenberg at the Poet’s Cafe in Moscow under the title Constructivists. He visited Germany and Paris with the Kamerny (Chamber) Theater, 1923. He contributed to the First Russian Art Exhibition, 1922, Berlin, to the First Discussional Exhibition of the Associations of Active Revolutionary Art, 1924, Moscow, to the Exposition des Arts Decoratifs, 1925, Paris. From 1923 he became a poster designer and worked as designer for several theatres.

Αξία/ Εκτίμηση

Αξία ασφάλισης
10.000
Μονάδα
el Στερλίνες

Τρέχουσα θέση/ φύλαξη

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση
el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη
Παλιός κωδικός
CC-0504/K.Medunetski-/C178-228
Κωδικός ΥΠΠΟ: 228, Κωδικός Κωστάκη: C178, Κωδικός Pictura: C489

Ιδιοκτησία συλλογής

Προέλευση online
el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη
en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Βιβλιογραφία

Βιβλιογραφία
Κατασκευή. Ο Τάτλιν και ο κύκλος του, Μιλτιάδης Παπανικολάου (γενική επιμέλεια), Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη 2001.
Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930. Η Συλλογή Κωστάκη, Γενική Επιμέλεια Άννα Καφέτση, Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου, Αθήνα 1995.

Παρατηρήσεις

Παρατηρήσεις
Σημειώσεις - Παραπομπές Έργου: Τάτλιν, αρ.50, σελ. 352.
Δημιουργία - Παραπομπές: Τάτλιν, 378.
Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Περιγραφή:O κονστρουκτιβισμός είναι μία από τις σημαντικότερες κατευθύνσεις στην πορεία της «ρωσικής πρωτοπορίας», χαρακτηρίζει τη δεκαετία του 1920 και αποτελεί το τελευταίο μεγάλο κίνημα της «ρωσικής πρωτοπορίας». Ο όρος προέρχεται από τη λατινική λέξη «constructio» (κατασκευή) και πρωτοεμφανίστηκε στις αρχές του 1920. Η κατασκευή ως εικαστική εγκατάσταση έχει την καταγωγή του σ’ έναν σημαντικό καλλιτέχνη της ρωσικής πρωτοπορίας, τον Βλαντιμίρ Τάτλιν ο οποίος στο διάστημα 1914 έως 1917 δημιούργησε τα λεγόμενα αντι-ανάγλυφα έργα του. Θεωρητικός του ρωσικού αυτού κινήματος ήταν ο Αλεξέι Γκαν που το 1922 εξέδωσε μια μπροσούρα με τον τίτλο «Κονστρουκτιβισμός». Τον Ιανουάριο 1922 πραγματοποιήθηκε στο «Καφέ των Ποιητών» στη Μόσχα η έκθεση «Κονστρουκτιβιστές» στην οποία οι Κονσταντίν Μεντουνέτσκι και αδελφοί Στένμπεργκ παρουσίασαν ελεύθερες κατασκευές βασισμένες στη φόρμα, όπου η χρήση βιομηχανικών υλικών και η προσήλωση στην καθαρή υφή (καθαρό υλικό) κυριαρχούσε στην δημιουργία έργων που έτειναν πλέον προς μια τέχνη με χρηστική αξία. Ο κονστρουκτιβισμός είναι σε μεγάλο βαθμό πολιτικοποιημένη τέχνη. Όπως και η μαρξιστική θεωρία, ο κονστρουκτιβισμός υποστηρίζει τον υλισμό έναντι στον ιδεαλισμό. Οι κονστρουκτιβιστές ανέλαβαν να υλοποιήσουν το σχέδιο της δημιουργίας νέων συνθηκών για τη ζωή των ανθρώπων με τη βοήθεια μιας νέας αισθητικής που βασίζεται στη δημιουργία απλών, λογικών και λειτουργικών μορφών και κατασκευών. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές του εικαστικού κονστρουκτιβισμού, από την ζωγραφική του εκδοχή (Ποπόβα, Σοφρόνοβα), την πλαστική (Μιτούριτς) ως την αρχιτεκτονική (Κλούτσις, Ρότσενκο).
Επιγραφές/ Σημάνσεις - Παραπομπές: Καφέτση, 518.
Περιγραφή - Παραπομπές: Νταμπρόφσκι στον Κατάλογο Ρωσική Πρωτοπορία 1910-30, 308-311.
Lutz Becker, Lodder, Ο Τάτλιν και κύκλος του, 23, 43.
Τίτλοι συναφών έργων: Konstantin Medunetski, Σύνθεση (C179), 1920, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη.

Other metadata

Επιπρόσθετες πληροφορίες
Η ιστορία των καλλιτεχνικών κινημάτων της «ρωσικής πρωτοπορίας» οριοθετείται κατά προσέγγιση στα χρόνια ανάμεσα στο 1910 και το 1930. Στα χρόνια αυτά μεσολαβεί η επανάσταση του Οκτωβρίου 1917 και η αλλαγή του πολιτικού συστήματος στη Ρωσία. Από τις αρχές του 20ου αιώνα στη Ρωσία διαμορφώθηκαν ορισμένες προϋποθέσεις υλικές, κοινωνικές και αισθητικές που κατέστησαν εύφορο το έδαφος για τη δημιουργία και ανάπτυξη πειραματικών καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων. Οι υλικές προϋποθέσεις αφορούσαν τα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα (τηλέφωνο, τηλέγραφος, κινηματογράφος, αεροπλάνο κ.α.), τον εξηλεκτρισμό, την εκβιομηχάνιση, τον νέο αστικό χωροταξικό σχεδιασμό. Οι κοινωνικές προϋποθέσεις αφορούσαν την δηλωμένη από το 1905 λαϊκή επιθυμία για κοινωνικές αλλαγές λόγω της ανυπαρξίας εργατικού δικαίου και της συνεχιζόμενης φεουδαρχικής κατάστασης στην αγροτική οικονομία. Η κοινωνική δυσαρέσκεια εξαπλώθηκε σε όλα τα κοινωνικά στρώματα μετά την ήττα της Ρωσίας στον ρωσο-ιαπωνικό πόλεμο του 1905 και κυρίως μετά την μεγάλη οικονομική και διοικητική κρίση που ξέσπασε λόγω του ανοιχτού μετώπου στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η παρακμή στην οποία είχε οδηγηθεί η παλαιότερη τέχνη σε συνδυασμό με την επαναστατική νοοτροπία που είχε καταλάβει τα ρωσικά κοινωνικά στρώματα οδήγησαν στην αναζήτηση νέων μορφών τέχνης, συχνά μέσα από τη λαϊκή παράδοση, την αγιογραφία, την παιδική ζωγραφιά. Η επικράτηση της μορφής έναντι του περιεχομένου έγινε βασική αρχή των νέων πειραματισμών, εκδηλώθηκε θεωρητικά με τον φορμαλισμό και οδήγησε στην άνθηση όλων των τεχνών. Εκτός από τις εικαστικές τέχνες, μιλούμε για πρωτοπορία στο θέατρο, τον κινηματογράφο, την λογοτεχνία, τη μουσική. Συναντούμε επίσης την εφαρμογή της κάθε μορφής ριζοσπαστικής καλλιτεχνικής έκφρασης στην καθημερινή ζωή. Οι καλλιτέχνες της πρωτοπορίας σχεδίαζαν θεατρικά κοστούμια και σκηνικά, εξέδρες για λαϊκές συγκεντρώσεις, υφάσματα και στολές εργασίας, οικιακά σκεύη, είδη καθημερινής χρήσης, με σκοπό να φέρουν την τέχνη στη ζωή, να καταργήσουν τις αστικές διακρίσεις. Μετά το 1917 ιδρύθηκαν νέοι θεσμοί και ιδρύματα που υποστήριζαν την τέχνη της πρωτοπορίας. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 άρχισε να σκληραίνει σταδιακά η στάση του καθεστώτος απέναντι στα κινήματα και τους εκπροσώπους της πρωτοπορίας, με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική επιβολή το 1934 του δόγματος του «σοσιαλιστικού ρεαλισμού» και την καταδίκη της πρωτοποριακής τέχνης από το σταλινισμό, μία καταδίκη που συνδέθηκε στις περισσότερες περιπτώσεις με προσωπικές διώξεις εναντίον των καλλιτεχνών και με απαγόρευση έκθεσης των έργων τους.
Media
MMA.CC.193