Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

MMA.CC.204

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Σχέδιο

en Drawing

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Παραγωγισμός

el Θέατρο

el Κοστούμι

en Russian Avantgarde

en Productivism

en Theater

en Costume

Τίτλος έργου

el Μελέτη για κοστούμι για τη θεατρική παράσταση της τραγωδίας του Όσκαρ Γουάιλντ “Σαλώμη”. 1917. Σκηνοθεσία του Αλεξάντρ Τάιροφ, Θέατρο Δωματίου Μόσχας.

en Study for costume design for “Salome” by Oscar Wilde. 1917. Directed by Aleksandr Tyrov, Moscow Chamber Theatre.

Δημιουργός

el Έξτερ, Αλεξάντρα (1882-1947)

en Ekster, Alexandra (1882-1947)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1917

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1917

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

1917

Ύψος σε εκατοστά

70.1

Πλάτος σε εκατοστά

40

Υλικά

el Γκουάς και ακουαρέλα σε χαρτόνι

en Gouache and watercolor on cardboard

Τεχνικές

el Γκουάς και ακουαρέλα

en Gouache and watercolour

Περιγραφή έργου

el Πρόκειται για σχέδιο στο οποίο η Ekster συνδυάζει τα γεωμετρικά σχήματα και τις έντονες ευθείες γραμμές με τη δυναμική κίνηση του Φουτουρισμού, όπως διακρίνεται στο κάτω μέρος του ρούχου. Στο εν λόγω σχέδιο προτιμώνται τα σκούρα χρώματα, ενώ γνωρίζουμε ότι τα υπόλοιπα κοστούμια ήταν ασημένια με μπλε και μαύρο χρώμα. Η Ekster αποτέλεσε τον κύριο φορέα για την προώθηση του ιταλικού φουτουρισμού και ο Carlo Carra θα την περιγράψει ως μια "μεγαλοφυή ένθερμη φουτουρίστρια".

en It is a design in which Ekster combines geometric shapes and strong straight lines with the dynamic movement of Futurism, as seen at the bottom of the garment. In this design, dark colours are preferred, and we know that the other costumes were silver with blue and black. Ekster was the main promoter of Italian Futurism and Carlo Carra would describe her as a "genius fervent Futurist".

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Η Aλέξαντρα Αλεξάντροβνα Eξτέρ (Μπελεστόκ, 6 Ιανουαρίου 1882 - Φοντενό-ο-Ροζ, κοντά στο Παρίσι, 17 Μαρτίου 1947) παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή Καλών Τεχνών του Κιέβου (1901-1903, 1906-1908). Από το 1908 άρχισε να επισκέπτεται το Παρίσι και άλλες ευρωπαϊκές πόλεις. Τα χρόνια 1908-1917 συμμετείχε σε ομαδικές εκθέσεις: Σύνδεσμος (Κίεβο, 1908)⋅ Σύγχρονες Τάσεις (Πετρούπολη, 1908)⋅ Στέφανος (Μόσχα, 1909)⋅ στο Πρώτο και Δεύτερο Σαλόν που διοργάνωσε ο Βλαντιμίρ Iζντέμπσκι (στην Οδησσό και σε άλλες πόλεις, 1910-1911)⋅ στην έκθεση της «Ένωσης Νεολαίας» (Πετρούπολη, 1914)⋅ Ο Κρίκος (Κίεβο, 1914)⋅ Έκθεση Σύγχρονης Διακοσμητικής Τέχνης “Βερμπόφκα” (Μόσχα, 1915-1917). Το 1915 ξεκίνησε την επαγγελματική της καριέρα στο θέατρο, φιλοτεχνώντας σκηνικά και κοστούμια για το έργο του Iννοκέντι Άνεσκι Θαμύρας ο Κιθαρωδός (1916), το έργο του Όσκαρ Ουάιλντ Σαλώμη (1917) και το έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ Ρωμαίος και Ιουλιέτα (1921), σε παραγωγή του Aλεξάντρ Tάιροφ στο Θέατρο Δωματίου της Μόσχας. Το 1918 άνοιξε δικό της εργαστήριο στο Κίεβο. Από το 1920 ως το 1922 δίδαξε στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ). Το 1921 συμμετείχε στην έκθεση 5 x 5 =25 στη Μόσχα. Το 1923-1924 φιλοτέχνησε τα σκηνικά και τα κοστούμια για την κινηματογραφική ταινία Αελίτα, σε σκηνοθεσία Γιάκοβ Προτασάνοφ. To 1923 μαζί με τον Iγκνάτι Nιβίνσκι σχεδίασε τη διακόσμηση για την Πανρωσική Αγροτική Χειροτεχνική και Βιομηχανική Έκθεση στη Μόσχα. Την ίδια χρονιά μετανάστευσε στη Γαλλία. Στη συνέχεια ασχολήθηκε με τη σκηνογραφία, την καλλιτεχνική επιμέλεια βιβλίων, τη διακόσμηση εσωτερικών χώρων και τη μόδα.

en Aleksandra Aleksadrovna Ekster (Belestok, January 6th, 1882; Fontenau-aux-Roses, near Paris, March 17th, 1947) attended the School of Fine Arts in Kiev (1901-1903, 1906-1908). From 1908 onwards she traveled to Paris and to other European cities. She participated in a number of exhibitions, including Link (Kiev, 1908); New Trends (St. Petersburg, 1908); Wreath (Moscow, 1909); in the first and second Izdebsky Salons (Odessa and other cities, 1910-1911); Union of Youth (St. Petersburg, 1914); The Ring (Kiev, 1914); Exhibition of Modern Decorative Art “Verbovka” (Moscow 1915, 1917). In 1915 she began working as a stage and costume designer with Inokentii Anneskii’s Famira of the cittern (1916), Oscar Wilde’s Salome (1917) and Shakespeare’s Romeo and Juliet (1921), which were produced by Aleksandr Tairov at the Moscow Chambre Theatre. In 1918 she founded her own studio in Kiev. From 1920 to 1922 she taught at the Higher State Art-Technical Studios (VKHUTEMAS). In 1921 she participated with Rodchenko, Stepanova and Vesnin in the exhibition 5 x 5 = 25 in Moscow. During the years 1923-1924 she designed the costumes for the film Aelita, directed by Yakov Protasanov. In 1923 she designed with Ignatii Nivinski decorations for the All-Russian Agricultural and Handicraft Industrial Exhibition in Moscow. In 1924 she emigrated to France. She continued working as a graphic designer and made designs for theatre sceneries, books, costumes and interiors.

Αξία ασφάλισης

400.000

Μονάδα

el Στερλίνες

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

CC-0021/A.Ekster-/56.78-57

Κωδικός ΥΠΠΟ: 57, Κωδικός Κωστάκη: 56.78, Κωδικός Pictura: C369

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Λεπτομέρειες προέλευσης

Αγοράστηκε από τη συλλογή του A.G. Koonen, Μόσχα

Βιβλιογραφία

• Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, Θεσσαλονίκη 2018, σελ. 272 (κατάλογος έκθεσης)

G. Kovalenko (επιμέλεια), Alexandra Exter, Tsvetovye Ritmy / Alexandra Exter Farbrhythmen, State Russian Museum / Ludwig Museum im Russischen Museum, Palace Editions, 2001 (δίγλωσση έκδοση - ρωσικά και γερμανικά).

Παρατηρήσεις

Σημειώσεις - Παραπομπές Έργου: Καφέτση, αρ. 359, σελ. 373.
Φως και Χρώμα, αρ.212, σελ. 267.

Τίτλος/ Σημειώσεις - Παρατηρήσεις: Το κοστούμι σχεδιάστηκε για το έργο "Σαλώμη" του Όσκαρ Ουάιλντ που ανέβασε στο Θέατρο Δωματίου (Kamernyi Teatr) ο Aleksandr Tairov το 1917.

Δημιουργία - Παραπομπές: Bowlt , Amazons, 140-141.
Russian Avant-Garde, The George Costakis collection, 97.
Πρωτοπορία, 181.
Kovtun, Avant-Garde in Russia 1920-1930, 256-7.

Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Περιγραφή:Η Ekster θα ταξιδέψει στο Παρίσι (1907-08) την εποχή που πολλοί νεωτεριστές καλλιτέχνες επηρεάζονταν από τις ανακαλύψεις του Σεζάν. Θα γνωρίσει τον Guillame Apollinaire, οποίος θα τη συστήσει στους Picasso και Braque, όπως και στον ποιητή Max Jacob και στη συνέχεια θα γνωριστεί με τους Fernand Leger και Ardengo Soffici. Ο τελευταίος θα τη μυήσει στον ιταλικό Φουτουρισμό. Η Ekster, γνώστρια τόσο του γαλλικού κυβισμού όσο και του ιταλικού φουτουρισμού, θα συνδυάσει τα δυο ρεύματα σε ένα στιλιστικό αμάλγαμα, που θα το προωθήσει στους κόλπους της ρωσικής πρωτοπορίας. Έχει πολύ στενές σχέσεις με τους καλλιτέχνες Liubov Popova και Vladimir Tatlin. H Εξτερ είχε την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με τους Ρώσους, Γάλλους και Ιταλούς καλλιτέχνες σε μια εποχή όπου τα κινήματα εκφράζονταν τόσο με θεωρητικό, όσο και εικαστικό λόγο. Αναμφίβολα η πόλη που τη σημάδεψε ήταν το Παρίσι, όπου θα περάσει σημαντικά χρονικά διαστήματα την περίοδο 1909-1914 και όπου θα μεταναστεύσει το 1924 για να περάσει εκεί το υπόλοιπο της ζωής της, ως τον θάνατό της το 1947.

Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Σημειώσεις: Στο σχεδιασμό κοστουμιών και θεατρικών σκηνικών, η Έξτερ χρησιμοποιούσε τεχνικές του κυβοφουτουρισμού.

Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Παραπομπές: Bowlt, Amazons, 133-134.

Περιγραφή - Παραπομπές: Rudnitsky, Russian and Soviet theatre, 18-19.

Ιστορικό έργου: Το κοστούμι σχεδιάστηκε για την θεατρική παραγωγή του Tairov "Σαλώμη" (πρεμιέρα στις 9 Οκτωβρίου 1917 στο Θέατρο Δωματίου της Μόσχας.) Δεν γνωρίζουμε εάν τελικά το κοστούμι χρησιμοποιήθηκε, στυλιστικά όμως μοιάζει με αυτά που χρησιμοποιήθηκαν.

Ιστορικό έργου - Παραπομπές: Rudenstine, σελ. 101
Γενικό Πλαίσιο Έργου - Παραπομπές: Rudnitsky, Russian and Soviet theatre, 18-19.

Κριτική Υποδοχή - Παρατηρήσεις: Οι θεατρικές παραγωγές του Tairov έκαναν ευρέως γνωστή την Έξτερ. Πρόκειται για μια σημαντική φυσιογνωμία της ρωσικής πρωτοπορίας και ένας από τους σημαντικούτερους συνδέσμους της Ρωσίας με τη Δύση. Ως ζωγράφος κέρδισε το σεβασμό των Γάλλων κυβιστών, των Ιταλών φουτουριστών και των Ρώσων πρωτοπόρων. Η αισθητική της επηρέασε τους σκηνογράφους Alexander Vesnin, Mikhail Andreenko και Isaak Rabinovich, όπως και το ζωγράφο Kliment Redko, που θα σπουδάσει στο εργαστήρι της στο Κίεβο στα 1919-20.

Κριτική Υποδοχή - Παραπομπές:Ronny H. Cohen, Art Forum, 46-47.

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-11321.png