Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

MMA.CC.457

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Σχέδιο

en Drawing

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Μετα-Πρωτοπορία

el Ανθρώπινη μορφή

el Μοντέρνα τέχνη

en Russian Avantgarde

en Post - Avantgarde

en Human figure

en Modern art

Τίτλος έργου

el Χωρίς τίτλο "Τεκτονική" (1)

en Untitled. "Tectonics" (1)

Δημιουργός

el Νικρίτιν, Σολομών (1898-1965)

en Nikritin, Solomon (1898-1965)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1924 - 1926

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1924

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

1926

Ύψος σε εκατοστά

15.5

Πλάτος σε εκατοστά

14.1

Υλικά

el Μελάνι σε χαρτί

en Ink on paper

Περιγραφή έργου

el Ασπρόμαυρη σύνθεση που παρουσιάζει εσωτερικό αίθουσας και ανθρώπινες μορφές, σε όρθια στάση (ομάδα προσώπων δεξιά που παρουσιάζονται κατά παράταξη ή ο ένας δίπλα και πίσω από τον άλλον), σε χορευτική κίνηση (γυμνή γυναικεία μορφή ειδωμένη από την πίσω πλευρά με το δεξί γόνατο λυγισμένο και τα χέρια υψωμένα προς το ταβάνι) ή σε στυλιζαρισμένη (“παγωμένη”) ακινησία (χειρονομούσα μορφή με ψηλό καπέλο στο βάθος). Μορφές και χώρος δομούνται μέσω γραμμικών σκιάσεων διαφορετικής τονικότητας, πυκνότητας και κατευθύνσεων.

en Black and white composition showing the interior of a room and human figures, in an upright posture (group of persons on the right, presented in a line-up or next to and behind each other), in a dancing movement (nude female figure seen from the back with her right knee bent and her hands raised to the ceiling) or in a stylized ("frozen") stillness (hand-held figure with a high hat in the background). Forms and space are structured through linear shading of varying tonality, density and direction.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Ο Σολομόν Μπορίσοβιτς Nικρίτιν (Σαλμόν Σολομόν Λεβί) (Τσέρνιγκοφ, Ουκρανία, 23 Δεκεμβρίου 1898 - Μόσχα, 3 Δεκεμβρίου 1965) σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Κιέβου (1909-1914). Τα χρόνια 1914- 1917 υπήρξε μαθητής του Λεονίντ Παστερνάκ στη Μόσχα και του Αλεξάντρ Γιακοβλέφ στην Πετρούπολη. Από το 1918 ως το 1920 σπούδασε στο εργαστήριο της Αλεξάντρα Έξτερ στο Κίεβο, όπου συμμετείχε ενεργά στην οργάνωση του καλλιτεχνικού παραρτήματος της «Εβραϊκής Πολιτιστικής Λίγκας». Συμπλήρωσε την καλλιτεχνική του εκπαίδευση στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) της Μόσχας (1920-1922). Το 1921, μαζί με τους Aλεξάντρ Λαμπάς, Σεργκέι Λουτσίσκιν, Κλιμέντ Ρέντκο, Μιχαήλ Πλαξίν και Aλεξάντρ Τίσλερ, ίδρυσε την ομάδα «Προβολισμός» και στη συνέχεια την ομάδα «Ηλεκτροοργανισμός», η οποία διοργάνωσε έκθεση στο Μουσείο Ζωγραφικής Παιδείας της Μόσχας (1922). Κατόπιν τα έργα του παρουσιάστηκαν στην Πρώτη έκθεση ρωσικής τέχνης στην «Γκαλερι βαν Ντίμεν» του Βερολίνου το 1922 και στο Άμστερνταμ το 1923. Το 1922 επίσης σχημάτισε την ομάδα των Προβολιστών με το όνομα «Μέθοδος». Συμμετείχε στην Πρώτη Διαλογική Έκθεση των Ενώσεων Δραστικής Επαναστατικής Τέχνης στη Μόσχα το 1924 και υπέγραψε τη διακήρυξη των Προβολιστών στον κατάλογό της. Το 1931 ήταν μέλος της ομάδας «IΖΟΜΠΡΙΓΚΑΝΤΑ» και από το 1922 εργάστηκε στο Μουσείο Ζωγραφικής Παιδείας, επικεφαλής του Τμήματος Ανάλυσης. Τα χρόνια 1922-1930 δίδαξε στη Σχολή Καλλιτεχνικής Παιδείας του Ριαζάν. Στις δεκαετίες 1930 και 1940 σχεδίασε εσωτερικούς χώρους μουσείων και εκθέσεων και παράλληλα συνέχισε να ζωγραφίζει στο πλαίσιο της θεωρίας του για το διαλεκτικό ρεαλισμό.

en Solomon Borisovich Nikritin (Salmon Solomon Levi) (Chernigov, Ukraine, December 23rd, 1898-Moscow, December 3rd, 1965) attended the School of Fine Arts in Kiev(1909-1914). During the years 1914 - 1917 he was a student of Leonid Pasternak in Moscow and later of Aleksandr Jakovlev in Petrograd. From 1918 till 1920 he studied at the studio of Aleksandra Ekster in Kiev, where he took an active part in the organization of the artistic branch of the “Jewish Cultural League”. He integrated his artistic education at the Higher State Art-Technical Studios (VKHUTEMAS) in Moscow (1920-1922). In 1921, together with Aleksandr Labas, Sergei Luchishkin, Kliment Redko, Mikhail Plaksin and Aleksandr Tyshler he founded the “Projection” group and later the “Electroorganism” group, which held an exhibition at the Museum of Painterly Culture in Moscow (1922). His works were presented at the First Russian Art Exhibition (Berlin, “Galerie van Diemen”, 1922; Amsterdam, 1923). In 1922 he formed the Projectionists group called “Method”. He participated in the First Discussional Exhibition of the Associations of Active Revolutionary Art in Moscow (1924) and signed the Projectionists group declaration in the catalogue. In 1931 he joined the “IZOBRIGADA” group and from 1922 onwards he worked at the Museum of Painterly Culture, head of the Department of Analysis. During the years 1922-1930 he taught at the School of Art Education in Riasan. In the 1930s and 1940s he designed museum and exhibition interiors and continued painting based on his theory of dialectical realism.

Αξία ασφάλισης

6.000

Μονάδα

el Στερλίνες

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

CC-0543/S.Nikritin-/C23-1094

Κωδικός ΥΠΠΟ: 1094, Κωδικός Κωστάκη: C23, Κωδικός Pictura: C025

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Λεπτομέρειες προέλευσης

Αγοράστηκε από την χήρα του καλλιτέχνη

Βιβλιογραφία

Φωτεινές Σφαίρες-Σκοτεινοί Σταθμοί. Η τέχνη του Solomon Nikritin, συλλογικός τόμος, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη 2004

Licht und Farbe in der Russischen Avant-Garde. Die Sammlung Costakis aus dem Staatlichen Museum fur Zeitgenossische Kunst Thessaloniki, Martin-Gropius-Bau Βερολίνο 2004-2005, Dumont 2004.

Καφέτση Ι: Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930 Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, 6/12/1995-8/4/1996, Υπουργείο Πολιτισμού, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών.

Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, [Κατάλογος ομώνυμης έκθεσης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη 30.06.2018-16.09.2019], Θεσσαλονίκη 2018

Παρατηρήσεις

Σημειώσεις - Παρατηρήσεις Έργου: Με την ίδια αρίθμηση καταλόγου (C23) εμφανίζονταν στον κατάλογο Solomon Nikritin δύο έργα από τη σειρά “Τεκτονική” (το 1 και το 3). Δεν παρέχεται καμία πληροφορία ως προς αυτό, καθώς τα έργα περιγράφονται στα βασικά στοιχεία τους ως δύο ξεχωριστά έργα (σελ. 442, εικ. 51, 53) χωρίς αναφορά σύνδεσής τους, αλλά με τους ίδιους κωδικούς αναφοράς και τις ίδιες διαστάσεις και υλικά. Οι δημοσιευμένες ωστόσο φωτογραφίες των έργων παραπέμπουν σε εμφανώς διαφορετικές διαστάσεις. Πρόκειται προφανώς για λάθος, καθώς το έργο με αρίθμηση καταλόγου C301, που σύμφωνα με τη λίστα ΛΕΑΚΜ07 και το αρχείο "Pictura" είναι το έργο με τίτλο “Τεκτονική” (3) (αν και στη λίστα Smca περιγράφεται ως άτιτλο), έχει γραφτεί μάλλον με λάθος κωδικό. Tα έργα περιγράφονται ξεχωριστά.

Τίτλος/ Σημειώσεις - Παρατηρήσεις: Αρχείο "Pictura", Solomon Nikritin: Χωρίς τίτλο. "Τεκτονική" (1)
Η μικρή παραλλαγή του τίτλου έγινε από τη συντάκτρια του δελτίου για λόγους ομοιογένειας.
Τίτλος/ Σημειώσεις - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 442, εικ. 51.
Δημιουργία - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"

Μετρήσεις - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 442, εικ. 51.

Υλικά και Τεχνικές Περιγραφή: Μελάνι σε χαρτί.

Υλικά και Τεχνικές - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 442, εικ. 51.

Τίτλοι συναφών έργων: Όλες οι συνθέσεις του καλλιτέχνη από τη σειρά “Τεκτονική”, δημιουργημένες στην περίοδο 1924-1926, που ανήκουν στην Πινακοθήκη Tretiakov (δωρεά της χήρας του καλλιτέχνη) και άλλες δύο (τρεις συνολικά) της Συλλογής Κωστάκη (C23, C413).

Συναφή έργα - Παραπομπές: Solomon Nikritin, σ. 236, εικ. 51-53.
Ιδιοκτησία/ Ιστορία Συλλογής - Παραπομπές: Rudenstine, σ. 330.

Εκθέσεις/ Ιστορία Δανεισμών - Παραπομπές: Solomon Nikritin, εικ. 51.

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-13130.png

Επιπρόσθετες πληροφορίες

To 1924 στην “Πρώτη Διαλογική Έκθεση” της Μόσχας ο Nikritin παρουσιάζει έργα του μαζί με άλλους προβολιστές. Μέσα από συνθήματα της ομάδας του εκεί ο Nikritin διακηρύσσει τα πιστεύω του ως προς την τέχνη ως συστήματος ή μεθόδου «δια μέσου του οποίου είναι δυνατή η οργάνωση των υλικών». Αυτή την εποχή επηρεάζεται ιδιαίτερα από τη φιλοσοφία του Ν. Fiodorov και του A. Bogdanov, οικονομολόγου και φιλοσόφου της εποχής και συγγραφέα του έργου “Τεκτολογία”. (Ch. Douglas, Solomon Nikritin, σ. 45, σημ. 22).
Το 1924 ο Nikritin εργάζεται εντατικά πάνω στην εποποιία “Πόλεμος και Ειρήνη” που στη συνείδησή του αποτελεί πάντα το βασικό έργο της ζωής του. Την ίδια χρονιά το θέατρο των Προβολιστών ανεβάζει την παράσταση “1924” και το 1926 το έργο του Nikritin “Πόλεμος και Ειρήνη” που ωστόσο καταλήγει σε αποτυχία. Τον Απρίλιο του 1926 ο Nikritin εγκαταλείπει το θέατρο. (Ι. Leites, Solomon Nikritin, σ. 105 και εξ, 213).