MMA.CC.468

Item

Αντικείμενο/ Έργο

Κωδικός έργου
MMA.CC.468
Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου
el Σχέδιο
en Drawing
Μουσείο
el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης
en Museum of Modern Art
Συλλογή
el Συλλογή Κωστάκη
en Costakis Collection

Θέμα

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)
el Ρωσική Πρωτοπορία
el Μετά-Πρωτοπορία
el Μοντέρνα τέχνη
en Russian Avantgarde
en Post - Avantgarde
en Modern art
el Ανθρώπινη φιγούρα
en Human figure

Τίτλοι ή Ονόματα

Τίτλος έργου
el Κόκκινη φιγούρα
en Red Figure

Δημιουργία

Δημιουργός
el Νικρίτιν, Σολομών (1898-1965)
en Nikritin, Solomon (1898-1965)
Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας
1927
Πιο πρώιμη χρονολογία (από)
1927
Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)
1927

Μετρήσεις

Ύψος σε εκατοστά
44.9
Πλάτος σε εκατοστά
31.5

Υλικά και Τεχνικές

Υλικά
el Ακουαρέλα και γκουάς σε χαρτί
en Watercolor and gouache on paper
Τεχνικές
en Gouache
en Watercolor painting
el ακουαρέλα και γκουάς

Περιγραφή αντικειμένου

Περιγραφή έργου
el Ο Σολομών Νικρίτιν στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και στις αρχές του 1930 δημιουργεί μια ιδιόμορφη σειρά παραστατικών έργων, που απεικονίζουν εκφραστικές και γκροτέσκες φιγούρες, είτε μοναχικές είτε μέσα σε απρόσωπες μάζες, συχνά να φωνάζουν ή να παραμένουν ιδιότυπα σιωπηλές. Ο καλλιτέχνης αναπτύσσει ένα ιδιαίτερο εικαστικό λεξιλόγιο χρησιμοποιώντας την αλληγορία και τη μεταφορά να καταλαμβάνουν σημαντικό ρόλο στις συνθέσεις του. Η ολόσωμη όρθια μορφή, τοποθετημένη κατά μήκος ενός διαγώνιου άξονα, αποδίδεται σε πλάγια όψη ως προς το σώμα, ενώ το κεφάλι απεικονίζεται μετωπικά με ευδιάκριτο μόνο τμήμα του αριστερού μέρους. Η σύνθεση κινείται αποκλειστικά στις αποχρώσεις του κόκκινου και προβάλλεται σε ουδέτερο φόντο.
en Solomon Nikritin in the late 1920s and early 1930s created a peculiar series of figurative works, depicting expressive and grotesque figures, either solitary or in impersonal masses, often shouting or remaining strangely silent. The artist develops a distinctive visual vocabulary using allegory and metaphor to occupy an important role in his compositions.
The full-length upright figure, positioned along a diagonal axis, is depicted in oblique view in relation to the body, while the head is depicted frontally with only part of the left side visible. The composition moves exclusively in shades of red and is projected against a neutral background.

Δημιουργός

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού
el Ο Σολομόν Μπορίσοβιτς Nικρίτιν (Σαλμόν Σολομόν Λεβί) (Τσέρνιγκοφ, Ουκρανία, 23 Δεκεμβρίου 1898 - Μόσχα, 3 Δεκεμβρίου 1965) σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Κιέβου (1909-1914). Τα χρόνια 1914- 1917 υπήρξε μαθητής του Λεονίντ Παστερνάκ στη Μόσχα και του Αλεξάντρ Γιακοβλέφ στην Πετρούπολη. Από το 1918 ως το 1920 σπούδασε στο εργαστήριο της Αλεξάντρα Έξτερ στο Κίεβο, όπου συμμετείχε ενεργά στην οργάνωση του καλλιτεχνικού παραρτήματος της «Εβραϊκής Πολιτιστικής Λίγκας». Συμπλήρωσε την καλλιτεχνική του εκπαίδευση στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) της Μόσχας (1920-1922). Το 1921, μαζί με τους Aλεξάντρ Λαμπάς, Σεργκέι Λουτσίσκιν, Κλιμέντ Ρέντκο, Μιχαήλ Πλαξίν και Aλεξάντρ Τίσλερ, ίδρυσε την ομάδα «Προβολισμός» και στη συνέχεια την ομάδα «Ηλεκτροοργανισμός», η οποία διοργάνωσε έκθεση στο Μουσείο Ζωγραφικής Παιδείας της Μόσχας (1922). Κατόπιν τα έργα του παρουσιάστηκαν στην Πρώτη έκθεση ρωσικής τέχνης στην «Γκαλερι βαν Ντίμεν» του Βερολίνου το 1922 και στο Άμστερνταμ το 1923. Το 1922 επίσης σχημάτισε την ομάδα των Προβολιστών με το όνομα «Μέθοδος». Συμμετείχε στην Πρώτη Διαλογική Έκθεση των Ενώσεων Δραστικής Επαναστατικής Τέχνης στη Μόσχα το 1924 και υπέγραψε τη διακήρυξη των Προβολιστών στον κατάλογό της. Το 1931 ήταν μέλος της ομάδας «IΖΟΜΠΡΙΓΚΑΝΤΑ» και από το 1922 εργάστηκε στο Μουσείο Ζωγραφικής Παιδείας, επικεφαλής του Τμήματος Ανάλυσης. Τα χρόνια 1922-1930 δίδαξε στη Σχολή Καλλιτεχνικής Παιδείας του Ριαζάν. Στις δεκαετίες 1930 και 1940 σχεδίασε εσωτερικούς χώρους μουσείων και εκθέσεων και παράλληλα συνέχισε να ζωγραφίζει στο πλαίσιο της θεωρίας του για το διαλεκτικό ρεαλισμό.
en Solomon Borisovich Nikritin (Salmon Solomon Levi) (Chernigov, Ukraine, December 23rd, 1898-Moscow, December 3rd, 1965) attended the School of Fine Arts in Kiev(1909-1914). During the years 1914 - 1917 he was a student of Leonid Pasternak in Moscow and later of Aleksandr Jakovlev in Petrograd. From 1918 till 1920 he studied at the studio of Aleksandra Ekster in Kiev, where he took an active part in the organization of the artistic branch of the “Jewish Cultural League”. He integrated his artistic education at the Higher State Art-Technical Studios (VKHUTEMAS) in Moscow (1920-1922). In 1921, together with Aleksandr Labas, Sergei Luchishkin, Kliment Redko, Mikhail Plaksin and Aleksandr Tyshler he founded the “Projection” group and later the “Electroorganism” group, which held an exhibition at the Museum of Painterly Culture in Moscow (1922). His works were presented at the First Russian Art Exhibition (Berlin, “Galerie van Diemen”, 1922; Amsterdam, 1923). In 1922 he formed the Projectionists group called “Method”. He participated in the First Discussional Exhibition of the Associations of Active Revolutionary Art in Moscow (1924) and signed the Projectionists group declaration in the catalogue. In 1931 he joined the “IZOBRIGADA” group and from 1922 onwards he worked at the Museum of Painterly Culture, head of the Department of Analysis. During the years 1922-1930 he taught at the School of Art Education in Riasan. In the 1930s and 1940s he designed museum and exhibition interiors and continued painting based on his theory of dialectical realism.

Αξία/ Εκτίμηση

Αξία ασφάλισης
8.000
Μονάδα
el Στερλίνες

Τρέχουσα θέση/ φύλαξη

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση
el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη
Παλιός κωδικός
CC-0602/S.Nikritin-/C147-1195
Κωδικός ΥΠΠΟ: 1195, Κωδικός Κωστάκη: C147, Κωδικός Pictura: C046

Ιδιοκτησία συλλογής

Τρόπος απόκτησης
el Αγορά
Προέλευση online
el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη
en Greek State purchase by the heirs of the Costakis family
Λεπτομέρειες προέλευσης
Ο Γεώργιος Κωστάκης αγόρασε το έργο από την χήρα του καλλιτέχνη.

Βιβλιογραφία

Βιβλιογραφία
Solomon Nikritin: Solomon Nikritin, Φωτεινές Σφαίρες Σκοτεινοί σταθμοί, η τέχνη του Solomon Nikritin (1898-1965), Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Ιανουάριος – Μάρτιος 2004, Κρατική Πινακοθήκη Τρετιακόφ, Απρίλιος – Μάιος 2004, Θεσσαλονίκη 2004.
Rudenstine: Russian Avant-Garde Art: The George Costakis Collection, εκδ. Abrams 1981.
Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, [Κατάλογος ομώνυμης έκθεσης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη 30.06.2018-16.09.2019], Θεσσαλονίκη 2018
Licht und Farbe in der Russischen Avant-Garde. Die Sammlung Costakis aus dem Staatlichen Museum fur Zeitgenossische Kunst Thessaloniki, Martin-Gropius-Bau Βερολίνο 2004-2005, Dumont 2004.
Καφέτση Ι: Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930 Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, 6/12/1995-8/4/1996, Υπουργείο Πολιτισμού, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών.

Παρατηρήσεις

Παρατηρήσεις
Σύμφωνα με το αρχείο "Pictura" και το Solomon Nikritin: Κόκκινη φιγούρα
Η μικρή παραλλαγή του τίτλου είναι της συντάκτριας.
Τίτλος/ Σημειώσεις - Παραπομπές:
Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 448, εικ. 104.
Δήλωση δημιουργού: «Αυτό που με απασχολεί άμεσα με τη ζωγραφική μου, είναι μια σειρά εικαστικών κινηματογραφικών έργων. Εννοώ την αλυσίδα θεματικά και μορφολογικά αλληλοσυνδεόμενων πινάκων που ο ένας παράγει τον άλλον. Παρόλο που ο καθένας από αυτούς αποτελεί αυτόνομη μονάδα, συσχετίζονται μεταξύ τους όχι μόνο μηχανικά αλλά σαν ένα μορφολογικό / αρχιτεκτονικό και (για να μιλήσουμε με μουσικούς όρους) συμφωνικό σύνολο». (S. Nikritin, Επιστολή στον D. P. Stenberg, Ιδιωτικό αρχείο, Καφέτση Ι, σ. 546, εικ. 493).
«Η στατική ζωγραφική επιφάνεια του μουσαμά δεν πεθαίνει αλλά μεταμορφώνεται σε επιφάνεια προβολής. Γίνεται το εργαστηριακό πεδίο πάνω στο οποίο διαπλέκονται τα βασικά προβλήματα σχετικά με την ποιότητα του σύγχρονου φιλμ, τα προβλήματα που σχετίζονται με την ακρίβεια του μοντάζ των κινηματογραφικών κάδρων..». (Solomon Nikritin 1925-1927, Μ. Τσαντσάνογλου, Solomon Nikritin, σ. 153.)

Δημιουργία - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 448, εικ. 104.

Μετρήσεις - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 448, εικ. 104.

Υλικά και Τεχνικές Περιγραφή: Γκουάς σε χαρτί.
Υλικά και Τεχνικές - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 448, εικ. 104.

Γενικό Πλαίσιο Έργου - Παραπομπές: I. Lebedeva, Καφέτση Ι, σ. 546, εικ. 493.
Μ. Τσαντσάνογλου, Solomon Nikritin, σ. 153 και εξ.
I. Leites, Solomon Nikritin, σ. 213.

Τίτλοι συναφών έργων: Κόκκινο ζευγάρι που τραγουδάει (Συλλογή Κωστάκη)



Συναφή έργα - Παραπομπές: Solomon Nikritin, εικ. 104-105
Ιδιοκτησία/ Ιστορία Συλλογής - Παραπομπές: Rudenstine, σ. 330.

Εκθέσεις/ Ιστορία Δανεισμών - Παραπομπές:
Solomon Nikritin, εικ. 104.

Other metadata

Επιπρόσθετες πληροφορίες
Γύρω στο 1925-1927 ο Nikritin συνόψισε σε δώδεκα παραγράφους τις θέσεις του για τη σχέση της ζωγραφικής με τον κινηματογράφο με τίτλο “Μουσείο Στατικού Κινηματογράφου” και υπότιτλο “Πέθανε ή όχι η ζωγραφική του καβαλέτου: Ή η ζωγραφική και ο κινηματογράφος”.
Το 1927 ο καλλιτέχνης παρουσιάζει τη δεύτερη ατομική του έκθεση στο Μουσείο Ζωγραφικής Παιδείας.
Από τα μέσα του 1920 και μετά το Νικρίτιν απασχολεί στη ζωγραφική του μια σειρά εικαστικών κινηματογραφικών έργων σαν «συμφωνικό σύνολο» με αλληλοσυνδεόμενους πίνακες «που ο ένας παράγει τον άλλον» ενώ παραμένει καθένας «αυτόνομη μονάδα». Το θέμα που τους ενώνει, πάντα κατά τον ίδιο, είναι «το πορτρέτο των βασικών τάξεων της σύγχρονης εποχής μέσα από τις αμοιβαίες σχέσεις και τα πεπρωμένα τους». Πρόκειται για κάτι ανάλογο με την Ανθρώπινη κωμωδία του Μπαλζάκ «όσον αφορά τη σχέση του περιεχομένου με τις ταξικές, ιστορικές και ιδεολογικές μεταλλάξεις».