Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

MMA.CC.494

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Σχέδιο

en Drawing

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Μετα-Πρωτοπορία

el Ανθρώπινη φιγούρα

el Σύνθεση

el Μοντέρνα τέχνη

en Russian Avantgarde

en Post - Avantgarde

en Human figure

en Modern art

en Composition

Τίτλος έργου

el Αγαπημένος γιος δυο πατέρων

en Beloved Son of Two Fathers

Δημιουργός

el Νικρίτιν, Σολομών (1898-1965)

en Nikritin, Solomon (1898-1965)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1924

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1924

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

1924

Ύψος σε εκατοστά

42.4

Πλάτος σε εκατοστά

36.8

Υλικά

el Γκουάς σε χαρτί

en Gouache on paper

Περιγραφή έργου

el Έγχρωμη σύνθεση που στο κυρίως τμήμα της αποτελείται από τρεις μορφές (μια ελαφρώς μεγαλύτερη γυναικεία στο κέντρο και δύο ανδρικές στα πλάγια, εκατέρωθεν και πίσω από τη γυναικεία). Οι δύο από αυτές είναι ψιόσχημες με τα χέρια σε ημι-ανάταση, κοντά στο κεφάλι τους, ενώ η τρίτη έχει κατεβάσει το ένα χέρι λίγο κάτω από το ύψος του ώμου. Τα πόδια και το κάτω μέρος του κορμού τους παρουσιάζεται ατροφικό σε σχέση με τα χέρια και κυρίως τα κεφάλια τους. Οι μορφές κρατούν με τα υψωμένα τους χέρια υπερμέγεθες βρέφος, το οποίο παρουσιάζεται ακριβώς πάνω από τα κεφάλια τους ή σε επαφή με αυτά και σε πλάγια στάση, με τα χέρια του να σχηματίζουν διαγώνιο. Μια γαλάζια λωρίδα στο άνω μέρος της ζωγραφικής επιφάνειας αποδίδει το σώμα του ουρανού ενώ μια αντίστοιχη σκουρόχρωμη στο κάτω μέρος τη γη. Στο βάθος χαμηλά και σε μικρό ύψος εκτείνεται σειρά κτιρίων που αποδίδουν σχηματικά αστικό πιθανότατα οικισμό, πάνω από τον οποίο εμφανίζεται νέα, μικρή σε πάχος γαλάζια γραμμή εν είδει και πάλι ουρανού.

en Colour composition consisting of three figures in its main part (a slightly larger female in the centre and two male figures at the sides, on either side and behind the female). Two of them are petite with their arms in a semi-reaching position close to their heads, while the third has one arm lowered to just below shoulder height. Their legs and lower torso appear atrophied in relation to their arms and especially their heads. The figures are holding with their raised arms an oversized infant, which is shown just above or in contact with their heads and in a sideways position, its arms forming a diagonal. A blue stripe in the upper part of the painting surface depicts the body of the sky while a corresponding darker strip in the lower part depicts the earth. In the background, low and at a low height, a series of buildings extends schematically to depict a possible urban settlement, above which a new, thin blue line appears in the form of the sky.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Ο Σολομόν Μπορίσοβιτς Nικρίτιν (Σαλμόν Σολομόν Λεβί) (Τσέρνιγκοφ, Ουκρανία, 23 Δεκεμβρίου 1898 - Μόσχα, 3 Δεκεμβρίου 1965) σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Κιέβου (1909-1914). Τα χρόνια 1914- 1917 υπήρξε μαθητής του Λεονίντ Παστερνάκ στη Μόσχα και του Αλεξάντρ Γιακοβλέφ στην Πετρούπολη. Από το 1918 ως το 1920 σπούδασε στο εργαστήριο της Αλεξάντρα Έξτερ στο Κίεβο, όπου συμμετείχε ενεργά στην οργάνωση του καλλιτεχνικού παραρτήματος της «Εβραϊκής Πολιτιστικής Λίγκας». Συμπλήρωσε την καλλιτεχνική του εκπαίδευση στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) της Μόσχας (1920-1922). Το 1921, μαζί με τους Aλεξάντρ Λαμπάς, Σεργκέι Λουτσίσκιν, Κλιμέντ Ρέντκο, Μιχαήλ Πλαξίν και Aλεξάντρ Τίσλερ, ίδρυσε την ομάδα «Προβολισμός» και στη συνέχεια την ομάδα «Ηλεκτροοργανισμός», η οποία διοργάνωσε έκθεση στο Μουσείο Ζωγραφικής Παιδείας της Μόσχας (1922). Κατόπιν τα έργα του παρουσιάστηκαν στην Πρώτη έκθεση ρωσικής τέχνης στην «Γκαλερι βαν Ντίμεν» του Βερολίνου το 1922 και στο Άμστερνταμ το 1923. Το 1922 επίσης σχημάτισε την ομάδα των Προβολιστών με το όνομα «Μέθοδος». Συμμετείχε στην Πρώτη Διαλογική Έκθεση των Ενώσεων Δραστικής Επαναστατικής Τέχνης στη Μόσχα το 1924 και υπέγραψε τη διακήρυξη των Προβολιστών στον κατάλογό της. Το 1931 ήταν μέλος της ομάδας «IΖΟΜΠΡΙΓΚΑΝΤΑ» και από το 1922 εργάστηκε στο Μουσείο Ζωγραφικής Παιδείας, επικεφαλής του Τμήματος Ανάλυσης. Τα χρόνια 1922-1930 δίδαξε στη Σχολή Καλλιτεχνικής Παιδείας του Ριαζάν. Στις δεκαετίες 1930 και 1940 σχεδίασε εσωτερικούς χώρους μουσείων και εκθέσεων και παράλληλα συνέχισε να ζωγραφίζει στο πλαίσιο της θεωρίας του για το διαλεκτικό ρεαλισμό.

en Solomon Borisovich Nikritin (Salmon Solomon Levi) (Chernigov, Ukraine, December 23rd, 1898-Moscow, December 3rd, 1965) attended the School of Fine Arts in Kiev(1909-1914). During the years 1914 - 1917 he was a student of Leonid Pasternak in Moscow and later of Aleksandr Jakovlev in Petrograd. From 1918 till 1920 he studied at the studio of Aleksandra Ekster in Kiev, where he took an active part in the organization of the artistic branch of the “Jewish Cultural League”. He integrated his artistic education at the Higher State Art-Technical Studios (VKHUTEMAS) in Moscow (1920-1922). In 1921, together with Aleksandr Labas, Sergei Luchishkin, Kliment Redko, Mikhail Plaksin and Aleksandr Tyshler he founded the “Projection” group and later the “Electroorganism” group, which held an exhibition at the Museum of Painterly Culture in Moscow (1922). His works were presented at the First Russian Art Exhibition (Berlin, “Galerie van Diemen”, 1922; Amsterdam, 1923). In 1922 he formed the Projectionists group called “Method”. He participated in the First Discussional Exhibition of the Associations of Active Revolutionary Art in Moscow (1924) and signed the Projectionists group declaration in the catalogue. In 1931 he joined the “IZOBRIGADA” group and from 1922 onwards he worked at the Museum of Painterly Culture, head of the Department of Analysis. During the years 1922-1930 he taught at the School of Art Education in Riasan. In the 1930s and 1940s he designed museum and exhibition interiors and continued painting based on his theory of dialectical realism.

Αξία ασφάλισης

30.000

Μονάδα

el Στερλίνες

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

CC-0586/S.Nikritin-/C129-1242

Κωδικός ΥΠΠΟ: 1242, Κωδικός Κωστάκη: C129, Κωδικός Pictura: C097

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Λεπτομέρειες προέλευσης

Αγοράστηκε από την χήρα του καλλιτέχνη

Βιβλιογραφία

Φωτεινές Σφαίρες Σκοτεινοί σταθμοί, η τέχνη του Solomon Nikritin (1898-1965), Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Ιανουάριος – Μάρτιος 2004, Κρατική Πινακοθήκη Τρετιακόφ, Απρίλιος – Μάιος 2004, Θεσσαλονίκη 2004.

Rudenstine: Russian Avant-Garde Art: The George Costakis Collection, εκδ. Abrams 1981.

Licht und Farbe in der Russischen Avant-Garde. Die Sammlung Costakis aus dem Staatlichen Museum fur Zeitgenossische Kunst Thessaloniki, Martin-Gropius-Bau Βερολίνο 2004-2005, Dumont 2004.

Καφέτση Ι: Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930 Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, 6/12/1995-8/4/1996, Υπουργείο Πολιτισμού, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών.

Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, [Κατάλογος ομώνυμης έκθεσης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη 30.06.2018-16.09.2019], Θεσσαλονίκη 2018

Παρατηρήσεις

Τίτλος/ Σημειώσεις - Παρατηρήσεις: Ο τίτλος στο Solomon Nikritin είναι: Γύρος του κόσμου. Αγαπημένος γιος δύο πατέρων
Τίτλος/ Σημειώσεις - Παραπομπές: "Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 455, εικ. 174.
Δημιουργία - Παραπομπές: "Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 455, εικ. 174.
Μετρήσεις - Παραπομπές: "Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 455, εικ. 174.
Υλικά και Τεχνικές Περιγραφή: Γκουάς σε χαρτί.
Υλικά και Τεχνικές - Παραπομπές: "Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 455, εικ. 174.

Τίτλοι συναφών έργων: Όλες οι συνθέσεις του καλλιτέχνη από τη σειρά “Γύρος του κόσμου” που ανήκουν στην Συλλογή Κωστάκη (έξι συνολικά) και η τελική σύνθεση με τον ίδιο τίτλο (Συλλογή I. Dychenko, Κίεβο).

Συναφή έργα - Παραπομπές: Solomon Nikritin, σσ. 270-271, εικ. 169-175.
Ιδιοκτησία/ Ιστορία Συλλογής - Παραπομπές: Rudenstine, σ. 330.

Εκθέσεις/ Ιστορία Δανεισμών - Παραπομπές: Solomon Nikritin, εικ. 174.

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-13204.png

Επιπρόσθετες πληροφορίες

Από τα μέσα περίπου του 1920 και μετά το Νικρίτιν απασχολεί στη ζωγραφική του μια σειρά εικαστικών κινηματογραφικών έργων σαν «συμφωνικό σύνολο» με αλληλοσυνδεόμενους πίνακες «που ο ένας παράγει τον άλλον» ενώ παραμένει καθένας «αυτόνομη μονάδα». Το θέμα που τους ενώνει, πάντα κατά τον ίδιο, είναι «το πορτρέτο των βασικών τάξεων της σύγχρονης εποχής μέσα από τις αμοιβαίες σχέσεις και τα πεπρωμένα τους». (I. Lebedeva, Καφέτση Ι, σ. 546, εικ. 493).
Μεταξύ 1923-1924 ο Nikritin επεξεργάζεται τη θεωρία του Προβολισμού στα χειρόγραφα κείμενά του (Ι. Lebedeva, Solomon Nikritin, σ. 85), θεωρία που κατά την Μ. Τσαντσάνογλου διατυπώνεται από τον καλλιτέχνη ήδη από το 1922 (Μ. Τσαντσάνογλου, Solomon Nikritin, σ. 145). To 1924 στην “Πρώτη Διαλογική Έκθεση” της Μόσχας ο Nikritin παρουσιάζει έργα του μαζί με άλλους προβολιστές. Μέσα από συνθήματα της ομάδας του εκεί, ο Nikritin διακηρύσσει τα πιστεύω του ως προς την τέχνη ως συστήματος ή μεθόδου «δια μέσου του οποίου είναι δυνατή η οργάνωση των υλικών». (Ch. Douglas, Solomon Nikritin, σ. 45, σημ. 22). Την ίδια χρονιά ο Nikritin, κι ενώ εργάζεται εντατικά πάνω στην εποποιία “Πόλεμος και Ειρήνη” που στη συνείδησή του αποτελεί πάντα το βασικό έργο της ζωής του, ανεβάζει στο θέατρο των Προβολιστών την παράσταση “1924”. (Ι. Leites, Solomon Nikritin, σ. 105 και εξ, 213).