MMA.CC.501

Item

Αντικείμενο/ Έργο

Κωδικός έργου
MMA.CC.501
Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου
el Σχέδιο
en Drawing
Μουσείο
el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης
en Museum of Modern Art
Συλλογή
el Συλλογή Κωστάκη
en Costakis Collection

Θέμα

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)
el Ρωσική Πρωτοπορία
el Μετα-Πρωτοπορία
el Σύνθεση
el Ανθρώπινη φιγούρα
el Ζώα
el Μοντέρνα τέχνη
en Russian Avantgarde
en Post - Avantgarde
en Composition
en Human figure
en Animals
en Modern art

Τίτλοι ή Ονόματα

Τίτλος έργου
el Από τη σειρά “Μνημείο”
en From series "Monument"
Ενότητα/ Σειρά
el Μνημείο
en Monument

Δημιουργία

Δημιουργός
el Νικρίτιν, Σολομών (1898-1965)
en Nikritin, Solomon (1898-1965)
Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας
1930
Πιο πρώιμη χρονολογία (από)
1930
Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)
1930

Μετρήσεις

Ύψος σε εκατοστά
17.4
Πλάτος σε εκατοστά
14.6

Υλικά και Τεχνικές

Υλικά
el Κηρομπογιά και μελάνι σε χαρτί
en Crayon and ink on paper

Περιγραφή αντικειμένου

Περιγραφή έργου
el Σχηματικά αποδοσμένη σύνθεση αλληλοκαλυπτόμενων μορφών που προβάλλεται σε ενιαίο κίτρινο φόντο. Διακρίνεται ομάδα ένστολων και με επ’ ώμου εξάρτηση, όρθιων και σε παράταξη μορφών (στρατιώτες), μπροστά και πάνω από τους οποίους ξεπροβάλλουν από όλες σχεδόν τις κατευθύνσεις μικρά ή κανονικά κεφάλια τοποθετημένα σε υπέρβαρα ή και υπερμεγέθη σώματα (σε μπροστινή ή πίσω όψη), βιολί ή βιολεντσέλο καθώς και ένα σύμπλεγμα δικέφαλου ζώου με ενιαίο ζωόμορφο κάτω κορμό και κεφάλια άνδρα (με λιγοστά μαλλιά και γυαλιά στο πρόσωπο, ο οποίος κρατά κίτρινο χαρτοφύλακα) και γαϊδάρου.
en Schematically deconstructed composition of overlapping forms projected on a single yellow background. A group of uniformed and shoulder-hung, standing and lined-up figures (soldiers) can be distinguished, in front of and above which small or normal heads mounted on overweight or oversized bodies (on the front or back) emerge from almost all directions, violin or violin-cello and a complex of a bicephalic animal with a single animal-like lower torso and the heads of a man (with scant hair and glasses on his face, holding a yellow briefcase) and a donkey.

Δημιουργός

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού
el Ο Σολομόν Μπορίσοβιτς Nικρίτιν (Σαλμόν Σολομόν Λεβί) (Τσέρνιγκοφ, Ουκρανία, 23 Δεκεμβρίου 1898 - Μόσχα, 3 Δεκεμβρίου 1965) σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Κιέβου (1909-1914). Τα χρόνια 1914- 1917 υπήρξε μαθητής του Λεονίντ Παστερνάκ στη Μόσχα και του Αλεξάντρ Γιακοβλέφ στην Πετρούπολη. Από το 1918 ως το 1920 σπούδασε στο εργαστήριο της Αλεξάντρα Έξτερ στο Κίεβο, όπου συμμετείχε ενεργά στην οργάνωση του καλλιτεχνικού παραρτήματος της «Εβραϊκής Πολιτιστικής Λίγκας». Συμπλήρωσε την καλλιτεχνική του εκπαίδευση στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) της Μόσχας (1920-1922). Το 1921, μαζί με τους Aλεξάντρ Λαμπάς, Σεργκέι Λουτσίσκιν, Κλιμέντ Ρέντκο, Μιχαήλ Πλαξίν και Aλεξάντρ Τίσλερ, ίδρυσε την ομάδα «Προβολισμός» και στη συνέχεια την ομάδα «Ηλεκτροοργανισμός», η οποία διοργάνωσε έκθεση στο Μουσείο Ζωγραφικής Παιδείας της Μόσχας (1922). Κατόπιν τα έργα του παρουσιάστηκαν στην Πρώτη έκθεση ρωσικής τέχνης στην «Γκαλερι βαν Ντίμεν» του Βερολίνου το 1922 και στο Άμστερνταμ το 1923. Το 1922 επίσης σχημάτισε την ομάδα των Προβολιστών με το όνομα «Μέθοδος». Συμμετείχε στην Πρώτη Διαλογική Έκθεση των Ενώσεων Δραστικής Επαναστατικής Τέχνης στη Μόσχα το 1924 και υπέγραψε τη διακήρυξη των Προβολιστών στον κατάλογό της. Το 1931 ήταν μέλος της ομάδας «IΖΟΜΠΡΙΓΚΑΝΤΑ» και από το 1922 εργάστηκε στο Μουσείο Ζωγραφικής Παιδείας, επικεφαλής του Τμήματος Ανάλυσης. Τα χρόνια 1922-1930 δίδαξε στη Σχολή Καλλιτεχνικής Παιδείας του Ριαζάν. Στις δεκαετίες 1930 και 1940 σχεδίασε εσωτερικούς χώρους μουσείων και εκθέσεων και παράλληλα συνέχισε να ζωγραφίζει στο πλαίσιο της θεωρίας του για το διαλεκτικό ρεαλισμό.
en Solomon Borisovich Nikritin (Salmon Solomon Levi) (Chernigov, Ukraine, December 23rd, 1898-Moscow, December 3rd, 1965) attended the School of Fine Arts in Kiev(1909-1914). During the years 1914 - 1917 he was a student of Leonid Pasternak in Moscow and later of Aleksandr Jakovlev in Petrograd. From 1918 till 1920 he studied at the studio of Aleksandra Ekster in Kiev, where he took an active part in the organization of the artistic branch of the “Jewish Cultural League”. He integrated his artistic education at the Higher State Art-Technical Studios (VKHUTEMAS) in Moscow (1920-1922). In 1921, together with Aleksandr Labas, Sergei Luchishkin, Kliment Redko, Mikhail Plaksin and Aleksandr Tyshler he founded the “Projection” group and later the “Electroorganism” group, which held an exhibition at the Museum of Painterly Culture in Moscow (1922). His works were presented at the First Russian Art Exhibition (Berlin, “Galerie van Diemen”, 1922; Amsterdam, 1923). In 1922 he formed the Projectionists group called “Method”. He participated in the First Discussional Exhibition of the Associations of Active Revolutionary Art in Moscow (1924) and signed the Projectionists group declaration in the catalogue. In 1931 he joined the “IZOBRIGADA” group and from 1922 onwards he worked at the Museum of Painterly Culture, head of the Department of Analysis. During the years 1922-1930 he taught at the School of Art Education in Riasan. In the 1930s and 1940s he designed museum and exhibition interiors and continued painting based on his theory of dialectical realism.

Αξία/ Εκτίμηση

Αξία ασφάλισης
12.000
Μονάδα
el Στερλίνες

Τρέχουσα θέση/ φύλαξη

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση
el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη
Παλιός κωδικός
CC-0667/S.Nikritin-/C288-1153
Κωδικός ΥΠΠΟ: 1153, Κωδικός Κωστάκη: C288, Κωδικός Pictura: C109

Ιδιοκτησία συλλογής

Τρόπος απόκτησης
el Αγορά
Προέλευση online
el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη
en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family
Λεπτομέρειες προέλευσης
Αγοράστηκε από τη χήρα του καλλιτέχνη

Βιβλιογραφία

Βιβλιογραφία
Φωτεινές Σφαίρες Σκοτεινοί σταθμοί, η τέχνη του Solomon Nikritin (1898-1965), Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Ιανουάριος – Μάρτιος 2004, Κρατική Πινακοθήκη Τρετιακόφ, Απρίλιος – Μάιος 2004, Θεσσαλονίκη 2004.
Rudenstine: Russian Avant-Garde Art: The George Costakis Collection, εκδ. Abrams 1981.
Licht und Farbe in der Russischen Avant-Garde. Die Sammlung Costakis aus dem Staatlichen Museum fur Zeitgenossische Kunst Thessaloniki, Martin-Gropius-Bau Βερολίνο 2004-2005, Dumont 2004.
Καφέτση Ι: Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930 Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, 6/12/1995-8/4/1996, Υπουργείο Πολιτισμού, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών.
Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, [Κατάλογος ομώνυμης έκθεσης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη 30.06.2018-16.09.2019], Θεσσαλονίκη 2018

Παρατηρήσεις

Παρατηρήσεις
Τίτλος/ Σημειώσεις - Παραπομπές: "Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 453, εικ. 151.

Δημιουργία - Παραπομπές: "Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 453, εικ. 151.

Μετρήσεις - Παραπομπές: "Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 453, εικ. 151.

Υλικά και Τεχνικές Περιγραφή: Γκουάς και κραγιόν σε χαρτί.
Υλικά και Τεχνικές - Παραπομπές: "Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 453, εικ. 151.
Τίτλοι συναφών έργων: Mαύρο τετράγωνο. Αφηρημένη σύνθεση (C103, Συλλογή Κωστάκη)
Περιγραφή σχέσης με συναφή έργα: Πιθανόν να πρόκειται για παραλλαγές ή προσχέδια του ίδιου έργου
Επίσης το έργο παρουσιάζει συνάφεια με όλες οι συνθέσεις του καλλιτέχνη με έμφαση στη γεωμετρική οπτική σύνταξη, που στηρίζονται στην παραλλαγή ή συμπλήρωση του μοτίβου του τετραγώνου με γραμμικές συνθέσεις ή στερεομετρικές κατασκευές και ανήκουν στην Συλλογή Κωστάκη. Εδώ ανήκει και η κοινή ομάδα έργων με τον τίτλο “Μαύρο τετράγωνο” (C401, C403, C103, C156, Συλλογή Κωστάκη). Solomon Nikritin, σ. 268-269, εικ. 164-167.
Συναφή έργα - Παραπομπές: Solomon Nikritin, σσ. 264-265, εικ. 151-158.
Ιδιοκτησία/ Ιστορία Συλλογής - Παραπομπές: Rudenstine, σ. 330.

Εκθέσεις/ Ιστορία Δανεισμών - Παραπομπές: Solomon Nikritin, εικ. 151.

Other metadata

QR Code
https://dam.momus.gr/files/qr/qr-13219.png
Επιπρόσθετες πληροφορίες
Μεταξύ 1923-1924 ο Nikritin επεξεργάζεται τη θεωρία του Προβολισμού στα χειρόγραφα κείμενά του (Ι. Lebedeva, Solomon Nikritin, σ. 85), θεωρία που κατά την Μ. Τσαντσάνογλου διατυπώνεται από τον καλλιτέχνη ήδη από το 1922 (Μ. Τσαντσάνογλου, Solomon Nikritin, σ. 145). To 1924 στην “Πρώτη Διαλογική Έκθεση” της Μόσχας ο Nikritin παρουσιάζει έργα του μαζί με άλλους προβολιστές. Μέσα από συνθήματα της ομάδας του εκεί, ο Nikritin διακηρύσσει τα πιστεύω του ως προς την τέχνη ως συστήματος ή μεθόδου «δια μέσου του οποίου είναι δυνατή η οργάνωση των υλικών». (Ch. Douglas, Solomon Nikritin, σ. 45, σημ. 22). Την ίδια χρονιά ο Nikritin, κι ενώ εργάζεται εντατικά πάνω στην εποποιία “Πόλεμος και Ειρήνη” που στη συνείδησή του αποτελεί πάντα το βασικό έργο της ζωής του, ανεβάζει στο θέατρο των Προβολιστών την παράσταση “1924”. (Ι. Leites, Solomon Nikritin, σ. 105 και εξ, 213).
Media
MMA.CC.501