Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

MMA.CC.511

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Ζωγραφική

en Painting

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Μετα-Πρωτοπορία

el Αφαίρεση

el Ανθρώπινη φιγούρα

el Μοντέρνα τέχνη

en Russian Avantgarde

en Post - Avantgarde

en Abstraction

en Human figure

en Modern art

Τίτλος έργου

el Διαδήλωση

en Demonstration

Δημιουργός

el Νικρίτιν, Σολομών (1898-1965)

en Nikritin, Solomon (1898-1965)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

el Αρχές δεκαετίας 1930

en Early 1930s

Ύψος σε εκατοστά

24.5

Πλάτος σε εκατοστά

19.5

Υλικά

el Λάδι σε καμβά

en Oil on canvas

Περιγραφή έργου

el Αφηρημένη σύνθεση που δομείται κυρίως με βάση φαρδιές χρωματικές μάζες και κινείται βασικά στις αποχρώσεις του καφέ και λιγότερο του κόκκινου. Στο μέσον της και κατά μήκος του κατακόρυφου άξονα, διακρίνεται ο σχηματισμός τριών ιδιαίτερα μακρόστενων χρωματικών όγκων, που μοιάζουν με στήλες. Κατά μήκος τους διακρίνονται σποραδικά, σε μικρογραφική απόδοση, ανθρώπινες μορφές σε διάφορες στάσεις, συχνά με το ένα χέρι ψηλά, σαν ρήτορες. Οι μορφές πυκνώνουν στη βάση του πίνακα, όπου ομάδες ανθρώπων συνωστίζονται σε οριζόντια παράταξη ή ασύντακτα, σε μπουλούκια, καταλαμβάνοντας το σύνολο του μήκους της ζωγραφικής επιφάνειας. Πάνω από το μέσο της κεντρικής “στήλης” διακρίνεται αντικείμενο που μοιάζει με φωτεινή πηγή.

en Abstract composition structured mainly on the basis of broad colour masses and moving basically in the shades of brown and less in red. In the middle and along the vertical axis, the formation of three particularly elongated, column-like colour volumes is discernible. Along them, human figures in various poses, often with one hand raised like orators, can be seen sporadically in miniature. The figures become denser at the base of the painting, where groups of people huddle in horizontal arrays or haphazardly, in bunches, occupying the entire length of the painting's surface. Above the middle of the central "column" an object resembling a light source can be discerned.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Ο Σολομόν Μπορίσοβιτς Nικρίτιν (Σαλμόν Σολομόν Λεβί) (Τσέρνιγκοφ, Ουκρανία, 23 Δεκεμβρίου 1898 - Μόσχα, 3 Δεκεμβρίου 1965) σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Κιέβου (1909-1914). Τα χρόνια 1914- 1917 υπήρξε μαθητής του Λεονίντ Παστερνάκ στη Μόσχα και του Αλεξάντρ Γιακοβλέφ στην Πετρούπολη. Από το 1918 ως το 1920 σπούδασε στο εργαστήριο της Αλεξάντρα Έξτερ στο Κίεβο, όπου συμμετείχε ενεργά στην οργάνωση του καλλιτεχνικού παραρτήματος της «Εβραϊκής Πολιτιστικής Λίγκας». Συμπλήρωσε την καλλιτεχνική του εκπαίδευση στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) της Μόσχας (1920-1922). Το 1921, μαζί με τους Aλεξάντρ Λαμπάς, Σεργκέι Λουτσίσκιν, Κλιμέντ Ρέντκο, Μιχαήλ Πλαξίν και Aλεξάντρ Τίσλερ, ίδρυσε την ομάδα «Προβολισμός» και στη συνέχεια την ομάδα «Ηλεκτροοργανισμός», η οποία διοργάνωσε έκθεση στο Μουσείο Ζωγραφικής Παιδείας της Μόσχας (1922). Κατόπιν τα έργα του παρουσιάστηκαν στην Πρώτη έκθεση ρωσικής τέχνης στην «Γκαλερι βαν Ντίμεν» του Βερολίνου το 1922 και στο Άμστερνταμ το 1923. Το 1922 επίσης σχημάτισε την ομάδα των Προβολιστών με το όνομα «Μέθοδος». Συμμετείχε στην Πρώτη Διαλογική Έκθεση των Ενώσεων Δραστικής Επαναστατικής Τέχνης στη Μόσχα το 1924 και υπέγραψε τη διακήρυξη των Προβολιστών στον κατάλογό της. Το 1931 ήταν μέλος της ομάδας «IΖΟΜΠΡΙΓΚΑΝΤΑ» και από το 1922 εργάστηκε στο Μουσείο Ζωγραφικής Παιδείας, επικεφαλής του Τμήματος Ανάλυσης. Τα χρόνια 1922-1930 δίδαξε στη Σχολή Καλλιτεχνικής Παιδείας του Ριαζάν. Στις δεκαετίες 1930 και 1940 σχεδίασε εσωτερικούς χώρους μουσείων και εκθέσεων και παράλληλα συνέχισε να ζωγραφίζει στο πλαίσιο της θεωρίας του για το διαλεκτικό ρεαλισμό.

en Solomon Borisovich Nikritin (Salmon Solomon Levi) (Chernigov, Ukraine, December 23rd, 1898-Moscow, December 3rd, 1965) attended the School of Fine Arts in Kiev(1909-1914). During the years 1914 - 1917 he was a student of Leonid Pasternak in Moscow and later of Aleksandr Jakovlev in Petrograd. From 1918 till 1920 he studied at the studio of Aleksandra Ekster in Kiev, where he took an active part in the organization of the artistic branch of the “Jewish Cultural League”. He integrated his artistic education at the Higher State Art-Technical Studios (VKHUTEMAS) in Moscow (1920-1922). In 1921, together with Aleksandr Labas, Sergei Luchishkin, Kliment Redko, Mikhail Plaksin and Aleksandr Tyshler he founded the “Projection” group and later the “Electroorganism” group, which held an exhibition at the Museum of Painterly Culture in Moscow (1922). His works were presented at the First Russian Art Exhibition (Berlin, “Galerie van Diemen”, 1922; Amsterdam, 1923). In 1922 he formed the Projectionists group called “Method”. He participated in the First Discussional Exhibition of the Associations of Active Revolutionary Art in Moscow (1924) and signed the Projectionists group declaration in the catalogue. In 1931 he joined the “IZOBRIGADA” group and from 1922 onwards he worked at the Museum of Painterly Culture, head of the Department of Analysis. During the years 1922-1930 he taught at the School of Art Education in Riasan. In the 1930s and 1940s he designed museum and exhibition interiors and continued painting based on his theory of dialectical realism.

Αξία ασφάλισης

8.000

Μονάδα

el Στερλίνες

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

CC-0579/S.Nikritin-/C116-1049

Κωδικός ΥΠΠΟ: 1049, Κωδικός Κωστάκη: C116, Κωδικός Pictura: C130

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Λεπτομέρειες προέλευσης

Αγοράστηκε από τη χήρα του καλλιτέχνη

Βιβλιογραφία

Φωτεινές Σφαίρες Σκοτεινοί σταθμοί, η τέχνη του Solomon Nikritin (1898-1965), Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Ιανουάριος – Μάρτιος 2004, Κρατική Πινακοθήκη Τρετιακόφ, Απρίλιος – Μάιος 2004, Θεσσαλονίκη 2004.

Rudenstine: Russian Avant-Garde Art: The George Costakis Collection, εκδ. Abrams 1981.

Licht und Farbe in der Russischen Avant-Garde. Die Sammlung Costakis aus dem Staatlichen Museum fur Zeitgenossische Kunst Thessaloniki, Martin-Gropius-Bau Βερολίνο 2004-2005, Dumont 2004.

Καφέτση Ι: Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930 Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, 6/12/1995-8/4/1996, Υπουργείο Πολιτισμού, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών.

Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, [Κατάλογος ομώνυμης έκθεσης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη 30.06.2018-16.09.2019], Θεσσαλονίκη 2018

Παρατηρήσεις

Τίτλος/ Σημειώσεις - Παρατηρήσεις: Η μικρή παραλλαγή του τίτλου (χωρίς τα εισαγωγικά) είναι της συντάκτριας.
Τίτλος/ Σημειώσεις - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 467, εικ. 265.

Δήλωση δημιουργού: «Εννοούμε έναν ρεαλισμό πολυεπίπεδο, σε πολλά πλάνα. Μιλούμε για ένα μεγάλο θέμα, συγκροτημένο από πολυάριθμα γεγονότα, όλα συγκεντρωμένα στην ενιαία επιφάνεια του μουσαμά…H φόρμα του πίνακα οφείλει …να δομείται βάση του μοντάζ το οποίο προσφέρει το σύγχρονο ρυθμό της πραγματικότητας που μας περιβάλλει….Ο δρόμος αναμιγνύεται έξαφνα μέσα στην ίδια την κίνηση, με τα πράγματα που τον απαρτίζουν, και ιδού, λοιπόν, ενώπιόν μας βρίσκεται αυτό που ονομάζω μοντάζ του χώρου, μοντάζ των πραγμάτων. Δεν πρέπει να δομηθεί έτσι, ώστε να μας αποκαλύπτει απλώς το θέμα, αλλά έτσι ώστε να μας δώσει και την αίσθηση του ρυθμού της πραγματικότητας που μας περιβάλλει». Solomon Nikritin, 1932. (ΡΓΚΑΛΙ, φακ.2717, Μ. Τσαντσάνογλου, Solomon Nikritin, σσ. 155-157).
Δημιουργία - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 467, εικ. 265.

Μετρήσεις - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 467, εικ. 265.

Υλικά και Τεχνικές Περιγραφή: Λάδι σε καμβά.
Υλικά και Τεχνικές - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Solomon Nikritin, σ. 467, εικ. 265.

Γενικό Πλαίσιο Έργου - Παραπομπές: I. Leites, Solomon Nikritin, σ. 213.
Μ. Τσαντσάνογλου, Solomon Nikritin, σ. 155.
Τίτλοι συναφών έργων: "Σύνθεση" (Κρατικό Ρωσικό Μουσείο).
Προσχέδιο του πίνακα "Σύνθεση" (C113, Συλλογή Κωστάκη).
Προσχέδιο του πίνακα "Σύνθεση" (C114, Συλλογή Κωστάκη).
Προσχέδιο του πίνακα "Σύνθεση" (C117, Συλλογή Κωστάκη).
Προσχέδιο του πίνακα "Σύνθεση" (C308, Συλλογή Κωστάκη).

Περιγραφή σχέσης με συναφή έργα: Προσχέδια και έργο / Προσχέδια του ίδιου έργου
Η ομάδα αυτών των προσχεδίων της Συλλογής Κωστάκη μαζί με άλλων, παρόμοιων, της δωρεάς Κωστάκη στην Πινακοθήκη Tretiakov αποτελούν προσχέδια του έργου "Σύνθεση" του Κρατικού Ρωσικού Μουσείου.

Συναφή έργα - Παραπομπές: Solomon Nikritin, σσ. 305-306.
Ιδιοκτησία/ Ιστορία Συλλογής - Παραπομπές: Rudenstine, σ. 330.

Εκθέσεις/ Ιστορία Δανεισμών - Παραπομπές: Solomon Nikritin, εικ. 265.

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-13239.png

Επιπρόσθετες πληροφορίες

Το 1930 ο Nikritin δουλεύει πάνω στη θεματική ενότητα “Μνημείο”. Το 1932 παρουσιάζει τη θεωρητική τεκμηρίωση των αρχών της τέχνης του Πολυρεαλισμού ως την «έκφραση του συγκεκριμένου σταδίου ανάπτυξης της προλεταριακής τέχνης». Πρόκειται ουσιαστικά για μια θεωρία αναζήτησης μιας νέας απόδοσης του “ρεαλισμού”, «βασισμένη» κατά την Μ. Τσαντσάνογλου «στη λογική της πολυεπίπεδης δράσης της εικόνας και στις μεθόδους του φωτογραφικού και κινηματογραφικού μοντάζ». Βασικό γνώρισμα του Πολυρεαλισμού θεωρεί ο Nikritin τη σύνθεση πολλαπλών στιγμιότυπων, ένα ζωγραφικό στην ουσία μοντάζ, το οποίο κατά την I. Leites ο καλλιτέχνης ανακαλύπτει άλλωστε και σε παλαιότερες εποχές και ζωγράφους, στους αρχαίους Κινέζους και Πέρσες, στη ρωσική αγιογραφία ή στους ζωγράφους της ιταλικής Αναγέννησης.