Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

MMA.CC.575

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Σχέδιο

en Drawing

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Κυβοφουτουρισμός

el Μοντέρνα τέχνη

en Russian Avantgarde

en Cubo-Futurism

en Modern art

Τίτλος έργου

el Χωρίς τίτλο

en Untitled

Δημιουργός

el Πέστελ, Βέρα (1887-1952)

en Pestel, Vera (1887-1952)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1915

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1915

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

1915

Ύψος σε εκατοστά

20.6

Πλάτος σε εκατοστά

16.8

Υλικά

el Μολύβι και κάρβουνο σε χαρτί

en Pencil and charcoal on paper

Περιγραφή έργου

el Η Βέρα Πέστελ γνώστρια των δυνατοτήτων του κυβοφουτουρισμού μελετά τα επίπεδα και την ανάπτυξή τους πάνω στο χαρτί, φτιάχνοντας ένα σχέδιο πολύ κοντά στις σχεδιαστικές αναζητήσεις τη Λιουμπόβ Ποπόβα.

en Vera Pestel, a connoisseur of the possibilities of cubofuturism, studies the levels and their development on paper, making a design very close to the design searches of L. Popova.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Γεννήθηκε στη Μόσχα, 13 Μαΐου 1886. Πέθανε στη Μόσχα, 18 Νοεμβρίου 1952. Παρακολούθησε τα Κυριακάτικα μαθήματα της Σχολής Στρόγκονοφ με καθηγητή τον Μ. Φαλίζ (1904-06). Επίσης παρακολούθησε ιδιωτικά μαθήματα των Ιβάν Ντούντιν και Κονσταντίν Γιουόν (1906-08), και του Έγκον Κις (1909-11), μαθητή του Σίμωνα Χόλοσι. Το 1911-12 εργάστηκε στο ομαδικό καλλιτεχνικό εργαστήριο “Ο Πύργος”. Το χειμώνα του 1912-13 στην Ακαντεμί Λα Παλέτ του Παρισιού, με καθηγητές τον Ανρί Λε Φοκονιέ και τον Ζαν Μετσενζέ. Ήσαν εκεί και οι Ποπόβα και Ουνταλτσόβα. Έλαβε μέρος στην Έκθεση 0,10 στην Πετρούπολη και στο Μαγαζί, που οργάνωσε ο Τάτλιν στη Μόσχα (1915-16). Μέλος της εταιρείας “Σουπρέμους” (1916-17). Το 1918 σχεδίασε σουπρεματιστικές διακοσμήσεις για τη Λέσχη της Αριστερής Ομοσπονδίας της Ένωσης Ζωγράφων της Μόσχας, μαζί με τη Σοφία Καρετνίκοβα, τη Λιουμπόβ Ποπόβα και τη Ναντιέζντα Ουνταλτσόβα. Το 1922 σχεδίασε τα σκηνικά και τα κοστούμια για τα μπαλέτα Φουέντα Οβεχούνα και Σκηνές από την Κινεζική ζωή, στο εργαστήριο της Σαλόμοβα. Συμμετείχε στην Πρώτη Έκθεση Ρωσικής Τέχνης στο Βερολίνο το 1922 και στο Άμστερνταμ το 1923. Μέλος της ομάδας “Μακοβέτς” (1922-25). Με τον Λεφ Ζέγκιν οργάνωσε την ομάδα “Το Μονοπάτι της Ζωγραφικής”. Από το 1920 και ύστερα ασχολήθηκε με την καλλιτεχνική αγωγή των παιδιών.

en Born in Moscow, May 13, 1886; died in Moscow, November 18, 1952. She studied at the Sunday classes of the Stroganov School under M. Faliz from 1904 to 1906 and privately under Ivan Dudin and Konstantin Yuon, 1906-08 and under Egon Kish, a pupil of Simon Hollosy, 1909-11. In 1911-12 she worked in the collective art studio Tower. In winter 1912-13 she studied in the Academie La Palette under Henry Le Fauconnier and Jean Metzinger in Paris. Se was there with Popova and Udaltsova. In 1915-16 participated in the exhibition 0,10 in St. Petersburg and in The Store organised by Tatlin in Moscow. From 1916 to 1917 she was a member of the “Supremus” Society. In 1918 executed suprematist decorations for the Club of the Left Federation of the Union of Painters in Moscow together with Sofia Karetnikova, Lubov Popova and Nadezhda Udaltsova. In 1922 she designed the sets and costumes for the Ballets Fuenta Ovechuna and Scenes from China Life for the studio of Shalomova and was represented in the First Russian Art Exhibition in Berlin in 1922 and in Amsterdam in 1923. In 1922-25 she was a member of the Makovets group and organised the Path of Painting group with Lev Zhegin . From 1920 she was concerned with the artistic education of children.

Αξία ασφάλισης

16.000

Μονάδα

el Στερλίνες

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

CC-0748/V.Pestel-/C331-317

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Βιβλιογραφία

Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930. Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, Άννα Καφέτση (επιστημονική επιμέλεια) Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου, Αθήνα 1995.

Russian Avant-Garde. The George Costakis Collection. Angelica Zander Rudenstine (general editor), New York 1981, αρ. 716, σελ. 339.

Licht und Farbe in der Russischen Avant-Garde. Die Sammlung Costakis aus dem Staatlichen Museum fur Zeitgenossische Kunst Thessaloniki, Martin-Gropius-Bau Βερολίνο 2004-2005, Dumont 2004.

Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, [Κατάλογος ομώνυμης έκθεσης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη 30.06.2018-16.09.2019], Θεσσαλονίκη 2018

Παρατηρήσεις

Σημειώσεις - Παραπομπές Έργου: Abrams εικ. 716, σελ. 339.
Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Περιγραφή: Περισσότερο από το συγκερασμό στοιχείων του γαλλικού κυβισμού και του ιταλικού φουτουρισμού, ο ρωσικός κυβοφουτουρισμός αποτελεί μια ιδιότυπη γηγενή εξέλιξη. Οι ρώσοι καλλιτέχνες Ποπόβα, Μοργκουνόφ, Λεντούλοφ, Κλιουν, Ουνταλτσόβα, Έξτερ, Μαλέβιτς, Ροζάνοβα κ.ά. κατά την περίοδο 1912 - 1916 αντλούν στοιχεία από το γαλλικό κυβισμό (τεμαχισμός της μορφής, ταυτόχρονη θέαση του αντικειμένου από διαφορετικές οπτικές γωνίες, γεωμετρικοποίηση και στατικότητα της φόρμας) και προσδίδουν στις ζωγραφικές συνθέσεις τους μια έντονη κίνηση απεικονίζοντας ταυτόχρονα διαδοχικές στιγμές, χαρακτηριστικό του ιταλικού φουτουρισμού. Ο "ρωσικός φουτουρισμός" ή "κυβοφουτουρισμός" δεν αναφέρεται μόνο στη ζωγραφική αλλά και στην ποίηση. Οι ποιητές Μπουρλιούκ, Μαγιακόφσκι, Χλέμπνικοφ και Κρουτσόνιχ εξέδωσαν το 1912 το μανιφέστο τους "Χαστούκι στο γούστο του κοινού" και μ' αυτόν τον τρόπο δηλώνουν την πλήρη ρήξη τους με τον παραδοσιακό τρόπο σκέψης και την παραδοσιακή αισθητική.

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-13350.png

Επιπρόσθετες πληροφορίες

Η ιστορία των καλλιτεχνικών κινημάτων της «ρωσικής πρωτοπορίας» οριοθετείται κατά προσέγγιση στα χρόνια ανάμεσα στο 1910 και το 1930. Στα χρόνια αυτά μεσολαβεί η επανάσταση του Οκτωβρίου 1917 και η αλλαγή του πολιτικού συστήματος στη Ρωσία. Από τις αρχές του 20ου αιώνα στη Ρωσία διαμορφώθηκαν ορισμένες προϋποθέσεις υλικές, κοινωνικές και αισθητικές που κατέστησαν εύφορο το έδαφος για τη δημιουργία και ανάπτυξη πειραματικών καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων. Οι υλικές προϋποθέσεις αφορούσαν τα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα (τηλέφωνο, τηλέγραφος, κινηματογράφος, αεροπλάνο κ.α.), τον εξηλεκτρισμό, την εκβιομηχάνιση, τον νέο αστικό χωροταξικό σχεδιασμό. Οι κοινωνικές προϋποθέσεις αφορούσαν την δηλωμένη από το 1905 λαϊκή επιθυμία για κοινωνικές αλλαγές λόγω της ανυπαρξίας εργατικού δικαίου και της συνεχιζόμενης φεουδαρχικής κατάστασης στην αγροτική οικονομία. Η κοινωνική δυσαρέσκεια εξαπλώθηκε σε όλα τα κοινωνικά στρώματα μετά την ήττα της Ρωσίας στον ρωσο-ιαπωνικό πόλεμο του 1905 και κυρίως μετά την μεγάλη οικονομική και διοικητική κρίση που ξέσπασε λόγω του ανοιχτού μετώπου στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η παρακμή στην οποία είχε οδηγηθεί η παλαιότερη τέχνη σε συνδυασμό με την επαναστατική νοοτροπία που είχε καταλάβει τα ρωσικά κοινωνικά στρώματα οδήγησαν στην αναζήτηση νέων μορφών τέχνης, συχνά μέσα από τη λαϊκή παράδοση, την αγιογραφία, την παιδική ζωγραφιά. Η επικράτηση της μορφής έναντι του περιεχομένου έγινε βασική αρχή των νέων πειραματισμών, εκδηλώθηκε θεωρητικά με τον φορμαλισμό και οδήγησε στην άνθηση όλων των τεχνών. Εκτός από τις εικαστικές τέχνες, μιλούμε για πρωτοπορία στο θέατρο, τον κινηματογράφο, την λογοτεχνία, τη μουσική. Συναντούμε επίσης την εφαρμογή της κάθε μορφής ριζοσπαστικής καλλιτεχνικής έκφρασης στην καθημερινή ζωή. Οι καλλιτέχνες της πρωτοπορίας σχεδίαζαν θεατρικά κοστούμια και σκηνικά, εξέδρες για λαϊκές συγκεντρώσεις, υφάσματα και στολές εργασίας, οικιακά σκεύη, είδη καθημερινής χρήσης, με σκοπό να φέρουν την τέχνη στη ζωή, να καταργήσουν τις αστικές διακρίσεις. Μετά το 1917 ιδρύθηκαν νέοι θεσμοί και ιδρύματα που υποστήριζαν την τέχνη της πρωτοπορίας. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 άρχισε να σκληραίνει σταδιακά η στάση του καθεστώτος απέναντι στα κινήματα και τους εκπροσώπους της πρωτοπορίας, με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική επιβολή το 1934 του δόγματος του «σοσιαλιστικού ρεαλισμού» και την καταδίκη της πρωτοποριακής τέχνης από το σταλινισμό, μία καταδίκη που συνδέθηκε στις περισσότερες περιπτώσεις με προσωπικές διώξεις εναντίον των καλλιτεχνών και με απαγόρευση έκθεσης των έργων τους.