Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

MMA.CC.576

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Σχέδιο

en Drawing

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Κυβοφουτουρισμός

el Μοντέρνα τέχνη

en Russian Avantgarde

en Cubo-Futurism

en Modern art

Τίτλος έργου

el Ο Θεριστής

en The Reaper

Δημιουργός

el Κλιούν, Ιβάν (1873-1943)

en Kliun, Ivan (1873-1943)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

el Αχρονολόγητο

en Undated

Ύψος σε εκατοστά

36

Πλάτος σε εκατοστά

27.1

Υλικά

en Charcoal on paper

el Κάρβουνο σε χαρτί

Τεχνικές

el Κάρβουνο

en charcoal

Περιγραφή έργου

el Ο Κλιούν στην μπροστινή πλευρά του έργου σχεδιάζει μια όρθια, αντρική μορφή, ένα θεριστή, τη στιγμή της εργασίας του, ενώ κάτω αριστερά σχεδιάζει και την πίσω πλευρά του κεφαλιού του θεριστή. Στην πίσω πλευρά του σχεδίου υπάρχουν δύο σπουδές που δε φαίνονται καθαρά, η μία σε προφίλ και η άλλη μετωπικά αποδοσμένη, που δε φαίνεται να σχετίζονται με το θέμα του Θεριστή. Τα σχέδια είναι δομημένα με γεωμετρικά σχήματα και θυμίζουν ανάλογα σχέδια του Καζιμίρ Μαλέβιτς. Δε γνωρίζουμε αν πρόκειται για μελέτες ενός μεγαλύτερου και πιο ολοκληρωμένου έργου.

en Kliun on the front side of the work draws a standing male figure, a reaper, at the moment of his work, while on the lower left he also draws the back of the reaper's head. On the reverse side of the design there are two studies that are not clearly visible, one in profile and the other frontally rendered, which do not seem to be related to the theme of the Reaper. The designs are structured with geometrical shapes and are reminiscent of similar designs by Kazimir Malevich. We do not know if these are studies of a larger and more comprehensive project.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Τα χρόνια 1881-1892 η οικογένεια του Ιβάν Βασιλιεβίτς Kλιούν (Kλιουνκόφ) (Μπολσίγιε Γκόρκι, περιοχή Ποκρόφσκι της επαρχίας Βλαντιμίρ, 1 Σεπτεμβρίου 1873 - Μόσχα, 13 Δεκεμβρίου 1943) ζούσε στην Ουκρανία. Το 1892-1893 ο Kλιούν εργάστηκε ως λογιστής σε εργοστάσιο ζαχάρεως στην επαρχία Βορόνεζ. Την περίοδο 1892-1896 έζησε στην Πολωνία, όπου και παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή για την Προώθηση των Τεχνών της Βαρσοβίας (1896). Το 1898 εγκαταστάθηκε στη Μόσχα, όπου εργάστηκε ως λογιστής και από το 1900 μαθήτευσε σε διάφορα εργαστήρια, ανάμεσα στα οποία και αυτό του Φιόντορ Ρέρμπεργκ (1903-1906), όπου συνάντησε τον Μαλέβιτς. Συμμετείχε σε διάφορες εκθέσεις στη Μόσχα, στην Πετρούπολη, στο Οριόλ και στο Kούρσκ. Την περίοδο 1914-1916 δημιούργησε σειρές ανάγλυφων και γλυπτών στο χώρο. Το 1915 υποστήριξε το σουπρεματισμό του Μαλέβιτς και τα χρόνια 1915-1916 συμμετείχε σε όλες τις μεγάλες εκθέσεις της πρωτοπορίας μεταξύ των οποίων στην Πρώτη Φουτουριστική Έκθεση Ζωγραφικής: Tραμ V (Πετρούπολη,1915), στην Τελευταία Φουτουριστική Έκθεση Ζωγραφικής: 0,10 (Πετρούπολη, 1915-1916), στην έκθεση Το Μαγαζί (Μόσχα, 1916) και στην έκθεση της ομάδας «Βαλές-Καρό» (Μόσχα,1916). Το 1918 ορίστηκε διευθυντής του Κεντρικού Γραφείου Εκθέσεων του Τμήματος Εικαστικών Τεχνών του Λαϊκού Κομισαριάτου (IΖΟ NΑΡΚΟΜΠΡΟΣ), τα χρόνια 1918-1921 ήταν καθηγητής ζωγραφικής στα Ελεύθερα Κρατικά Καλλιτεχνικά Εργαστήρια (ΣΒΟΜΑΣ), στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) και κατά την περίοδο 1920-1921 ήταν μέλος του Ινστιτούτου Καλλιτεχνικής Παιδείας (IΝΧΟΥΚ). Το 1919 συμμετείχε στην Πέμπτη Κρατική Έκθεση: Από τον Ιμπρεσιονισμό στη Μη-Αντικειμενική Τέχνη και στην Δέκατη Κρατική Έκθεση: Μη-Αντικειμενική Δημιουργία και Σουπρεματισμός στη Μόσχα. Στις δεκαετίες 1920-1930 δημιούργησε μια σειρά νεκρών φύσεων με γεωμετρικές φόρμες και χρωματικούς συνδυασμούς. Το 1922 παρουσίασε έργα του στην Πρώτη Έκθεση Ρωσικής Τέχνης στην «Γκαλερί βαν Ντίμεν» στο Βερολίνο. Κατά το διάστημα 1923-1930 σχεδίασε μια σειρά φουτουριστικών εκδόσεων και το 1925 στράφηκε στον πουρισμό. Το 1936 ζωγράφισε μία μνημειακή σύνθεση για τον προθάλαμο του Πανρωσικού Ερευνητικού Ινστιτούτου Αλιείας και Ωκεανογραφίας με τίτλο Η Ζωή στη Θάλασσα.

en The Kliunkov family lived in Ukraine (1881- 1892), where Ivan Vasilievich Kliun (Kliunkov) (Bolshiye Gorki, Porkoskii regim, Vladimir province, September 1st, 1873- Moscow, December 13th, 1943) worked as a bookkeeper at a sugar factory in Voronezh Province. During the years 1892-1893 he lived in Poland. In 1898 he returned to Moscow and started attending the School of the Society for the Encouragement of the Arts. Working as a bookkeeper he attended lessons at various studios, such as Fiodor Rerberg’s, where he met Malevich (1906). He participated in several exhibitions in Moscow, St.Petersburg, Orel and Kursk. From 1914 to 1916 he created a series of relieves and spatial sculptures. In 1915 he followed Malevich’s Suprematism. In 1915-1916 he participated in the major avant-garde exhibitions, including First Futurist Exhibition of Paintings: Tramway V and The Last Futurist Exhibition of Pictures: 0.10 in Petrograd as well as in The Store and in the sxhibition of the group “Jack of Diamonds”, both in Moscow. From 1918 onwards he was the director of the Central Exhibition Bureau of the People’s Commissariat for Enlightenment (IZO-NARKOMPROS). From 1918 to 1921 he taught painting at the Free State Art Studios (SVOMAS) and at the Higher State Art-Technical Studios (VKHUTEMAS). In 1920-1921 he joined the Institute of Artistic Culture (INKHUK). In 1919 he participated in the Fifth State Exhibition: From Impressionism to Non-objective Art and in the Tenth State Exhibition: Non-objective Creation and Suprematism in Moscow. During the 1920s and 1930s he created a series of still life paintings based on geometric forms and color relationships. In 1922 he participated in the First Russian Art Exhibition at the “Galerie van Diemen” in Berlin. In 1923-1930 he designed a series of Futurist publications and in 1925 he turned to Pourism. In 1936 he painted a monumental panel, entitled Life in the sea, for the vestibule of the All-Soviet Research Institute of Fishery and Oceanography.

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

CC-0191/I.Kliun-/92.78-527

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Λεπτομέρειες προέλευσης

Αγοράστηκε από την κόρη του καλλιτέχνη

Βιβλιογραφία

Φως και Χρώμα στη Ρωσική Πρωτοπορία. Η Συλλογή Κωστάκη του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης, Μιλτιάδης Παπανικολάου (επιστημονική επιμέλεια), Κολωνία 2004. Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη - Martin Gropius Bau, Βερολίνο - Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Λούντβιχ, Βιέννη.

Νικολέτα Μίσλερ, Ρωσικός Κυβοφουτουρισμός, στον κατάλογο Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930. Η Συλλογή Γ. Κωστάκη. Θεωρία - Κριτική. Άννα Καφέτση (επιστημονική επιμέλεια), τ. ΙΙ, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου, Αθήνα 1995, 71-76.

Άννα Καφέτση, Ρωσικός Κυβοφουτουρισμός: Ένας όρος και η προβληματική του, στον κατάλογο Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930. Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, Άννα Καφέτση (επιστημονική επιμέλεια), τ. Ι, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου, Αθήνα 1995, 130-137.

Russian Avant-Garde, The George Costakis Collection, Angelica Zander Rudenstine (general editor), Νέα Υόρκη 1981, αρ. 254, σελ. 177.

Παρατηρήσεις

Σημειώσεις - Παραπομπές Έργου: Εικόνα από την ψηφιοποίηση του αρχείου Gettty.
Δημιουργία - Παραπομπές: Φως και Χρώμα, 644
Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Περιγραφή:Ο Κυβισμός και ο Φουτουρισμός εισήχθησαν στη Ρωσία στις αρχές του 20ου αιώνα και οι Ρώσοι πρωτοπόροι εκτίμησαν ιδιαίτερα τις νέες ανακαλύψεις των δύο κινημάτων, ενώ στη συνέχεια προωθήθηκε το αυτόνομο κυβοφουτουριστικό κίνημα. Οι Ρώσοι κυβοφουτουριστές άντλησαν από το φουτουρισμό την κίνηση και το ταυτόχρονο και από τον κυβισμό, τη γεωμετρία και τη στατικότητα.
Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Παραπομπές: Καφέτση, Ρωσικός Κυβοφουτουρισμός, 130-137.
Γενικό Πλαίσιο Έργου - Παραπομπές: Μίσλερ, Ρωσικός Κυβοφουτουρισμός, στον κατάλογο Ρωσική Πρωτοπορία, 71-76.
Καφέτση, Ρωσικός Κυβοφουτουρισμός, στον κατάλογο Ρωσική Πρωτοπορία, 130-137.

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-13352.png

Επιπρόσθετες πληροφορίες

Από τις αρχές του 20ου αιώνα η Ρωσία ήταν το κέντρο μιας συνεχούς ανταλλαγής ιδεών και αντιλήψεων στο χώρο της τέχνης απ' όλη την Ευρώπη. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στέρησε τη χώρα από την άμεση ενημέρωση για τις νέες εικαστικές τάσεις. Κατα συνεπεια οι Ρώσοι υποχρεώθηκαν να αρκεστούν στις δικές τους πηγές έμπνευσης σε συνδυασμό με τις ήδη υπάρχουσες του ευρωπαϊκού προσκήνιου. Ο κυβοφουτουρισμός, υιοθετώντας στοιχεία από τον ιταλικό φουτουρισμό και το γαλλικό κυβισμό, θα εμφανιστεί στη Ρωσία το 1907 και θα ολοκληρωθεί ως κίνημα μέχρι το τέλος του 1917.