Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

MMA.CC.636

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Έργο χαρακτικής

en Engraving

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Παραγωγισμός

el Μοντέρνα τέχνη

en Russian Avantgarde

en Productivism

en Modern art

Τίτλος έργου

el "“Εκράν”. Σχέδιο βήματος ομιλητή με οθόνη

en "“Screen”. Design for Screen, Rostrum and Propaganda stand

Δημιουργός

el Κλούτσις, Γκούσταβ (1895-1938)

en Klucis, Gustav (1895-1938)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1922

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1922

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

1922

Ύψος σε εκατοστά

23.4

Πλάτος σε εκατοστά

10.6

Υλικά

el Λιθογραφία

en Lithography

Περιγραφή έργου

el Έγχρωμη σύνθεση που απεικονίζει μεγα-κατασκευή με οθόνη, βήμα ομιλητή και προπαγανδιστικό σταντ. Η κατασκευή στηρίζεται βασικά σε ζεύγη σταυροειδώς ή χιαστί τεμνόμενων ευθύγραμμων στοιχείων (σύρματα ή τεντωμένα σκοινιά) που συγκρατούν ή συμπληρώνουν την κατασκευή (τις πλευρικές δοκούς). Η κατασκευή περιλαμβάνει μεγάλη ορθογώνια οθόνη σε διαγώνια θέση που φέρει τη λέξη ЭКРАН (άνω μέρος) καθώς και ορθογώνιο πλαίσιο οριζόντια διατεταγμένο από κάτω της. Επίσης κόκκινο ορθογώνιο στερεό, κενό εσωτερικά, το οποίο αποτελείται από επιμέρους μικρά όμοια μεταξύ τους και επάλληλα τοποθετημένα στενόμακρα ορθογώνια (βήμα ομιλητή εν είδη άμβωνα) ενώ τέλος κάτω από αυτό διακρίνεται σειρά πέντε επάλληλα τοποθετημένων σε κατακόρυφη διάταξη ορθογώνιων επιφανειών εν είδη σανίδων για ράφια και πίσω τους ορθογώνια επιφάνεια (ίσως στερεό) διακοσμημένο με πυκνή διαγράμμιση (σκάλα ανόδου;). Στο κάτω μέρος της ζωγραφικής επιφάνειας, κάτω από την κατασκευή και δεξιά διακρίνεται υπογραφή και χρονολογία.
Το 1922 ο Γκούσταβ Κλούτσις δημιουργεί μια ενότητα σχεδίων για υπαίθρια, πτυσσόμενα, επεκτεινόμενα και εύκολα μετακινούμενα στον χώρο περίπτερα. Οι κατασκευές αυτές θα πλαισίωναν το τέταρτο συνέδριο της Κομιντέρν και τους εορτασμούς της πέμπτης επετείου της Επανάστασης και υποβλήθηκαν για έγκριση στο Κρεμλίνο. Επρόκειτο για κατασκευές «άμεσης κοινωνικής χρησιμότητας», προπαγάνδας και απεύθυνσης, με έντονα χρώματα (κόκκινο, λευκό, μαύρο), γεωμετρία και ελαφρά, φυσικά δομικά υλικά. Συνδύαζαν τον ήχο, την εικόνα και την κίνηση, έφεραν μεγάφωνα που μετέδιδαν τις αναγγελίες του κόμματος, εξέδρες ομιλητών, τρισδιάστατα συνθήματα και γραπτά μηνύματα, οθόνες για την προβολή κινηματογραφικών ταινιών και ντοκουμέντων, επιφάνειες για την έκθεση φωτογραφικού υλικού και αφισών.

en Color composition depicting mega-structure with screen, speaker's podium and propaganda stand. of straight elements (wires or tension ropes) that support or complement the structure (the side beams).The structure includes a large rectangular screen in a diagonal position bearing the word SCREEN (top) and a rectangular frame horizontally arranged below it. Also a red rectangular solid, empty inside, which consists of individual small oblong rectangles that are similar to each other and superimposed on each other (the step of a speaker in a kind of pulpit), while finally below it there is a row of five superimposed vertically arranged rectangular surfaces in a kind of planks for shelves and behind them rectangular surface (perhaps solid) decorated with dense striation (ascent ladder?). At the bottom of the painted surface, below the construction and to the right, a signature and date can be seen (see also Inscriptions).
In 1922, Gustav Klucis created a series of drawings for outdoor, folding, expandable and easily movable pavilions. These artworks intended to surround the Fourth Congress of the Comintern and the celebrations of the fifth anniversary of the Revolution, and they were submitted for approval to the Kremlin. These constructions were of "immediate social utility," serving propaganda and communication purposes, featuring bold colors (red, white, black), geometry, and light, natural building materials.
They combined sound, image, and movement, featuring loudspeakers to broadcast the party's announcements, speaker platforms, three-dimensional slogans and written messages, screens for projecting films and documentaries, and surfaces for exhibiting photographic material and posters.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Ο Γκούσταβ Γκουστάβοβιτς Kλούτσις (Ρουιένα, κοντά στο Βόλμαρ, Λετονία, 16 Ιανουαρίου 1895 - εκτελέστηκε το 1938) σπούδασε στην Παιδαγωγική Σχολή του Βόλμαρ (1911-1912) και στη συνέχεια παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή Καλών Τεχνών της Ρίγα (1913-1915). Το 1914 εγκαταστάθηκε στην Πετρούπολη, όπου σπούδασε στη Σχολή της Εταιρείας για την Προώθηση των Τεχνών (1915-1917) και ταυτόχρονα δούλεψε σαν σκηνογράφος στο Εργατικό Θέατρο Oχτένσκι. Tα χρόνια 1918-1921 σπούδασε στα Ελεύθερα Κρατικά Καλλιτεχνικά Εργαστήρια (ΣΒΟΜΑΣ) και στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) της Μόσχας. To 1918 συνάντησε τον Mαλέβιτς και το 1920 μαζί με τον Aντουάν Πέβσνερ και τον Ναούμ Γκάμπο συμμετείχε σε έκθεση στο Περίπτερο της Λεωφόρου Τβερσκόι της Μόσχας. Στις αρχές της δεκαετίας του 1920 ήταν ένα από τα πιο δραστήρια μέλη της πρωτοπορίας. Δημιούργησε πίνακες, χαρακτικά και φωτομοντάζ, σχεδίασε αφίσες, εκθέσεις, εγκαταστάσεις και ασχολήθηκε με την τυπογραφία. Το 1922 συμμετείχε στην Πρώτη Έκθεση Ρωσικής Τέχνης στην «Γκαλερί βαν Ντίμεν» στο Βερολίνο. Το 1924 ξεκίνησε να διδάσκει στα ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ, με ειδικότητα τη θεωρία του χρώματος. Πρότεινε να δημιουργηθεί στα ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ ένα ξεχωριστό εργαστήριο για την τέχνη της προπαγάνδας, το «Εργαστήριο της Επανάστασης», το οποίο θα αντικαθιστούσε τις παραδοσιακές σχολές. Το 1928 υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ομάδας «Οκτώβρης». Η ζωγραφική του, μαζί με τα έργα των Λισίτσκι και Σένκιν, αποτελεί μια ξεχωριστή τάση στο σουπρεματισμό τη δεκαετία του 1920, διαφορετική από το θεωρητικό πρόγραμμα του Mαλέβιτς. Τη δεκαετία του 1930 συνέχισε να ασχολείται με το γραφιστικό σχέδιο και την τυπογραφία. Το 1937 υπήρξε ένας από τους σχεδιαστές του σοβιετικού περιπτέρου στην Παγκόσμια Έκθεση στο Παρίσι.

en Gustav Gustavovich Klucis (Ruiena, near Volmar- Valmiera, Latvia, January 16th, 1895; executed in 1938) studied at the Teacher’s Seminary in Volmar (1911-1912) and he also attended the School of Fine Arts in Riga (1913-1915). In 1914 he moved to Petrograd and he attended the School of the Society for the Encouragement of the Arts (1915-1917). At the same time he worked as a stage designer at the Okhtenskii Workers’ Theatre. From 1918 to 1921 he studied in Moscow at the Free State Art Studios (SVOMAS). In 1918 he met Kazimir Malevich. In 1920 he took part with Antoine Pevsner and Naum Gabo in an exhibition at the Tverskoi Boulevard Pavilion in Moscow. In the early 1920’ he was an active member of the Moscow avant-garde. He produced paintings, prints and photomontages and designed posters, exhibitions, installations and was interested in typography. In 1922 he participated in the First Russian Art Exhibition in the “Galerie van Diemen” in Berlin. In 1924 he started teaching at the Higher State Art-Technical Studios (VKHUTEMAS), with specialization in the theory of colour. He proposed the creation of a single studio for propaganda art, a "Studio of the Revolution", as a section of the VKHUTEMAS, so as to take the place of the traditional faculties. In 1928 he was one of the founding members of the “October” group. Klucis’ painting, as well as the works of Lissitzky and Senkin, forms a distinct group within Suprematism in the 1920s, different from Malevich’s theoretical programme. In the 1930s he continued working as a poster and graphic designer. In 1937 he was one of the designers of the Soviet Pavilion at the Paris World Fair.

Αξία ασφάλισης

5.000

Μονάδα

el Στερλίνες

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

CC-0416/G.Klutsis-/C977-746

Κωδικός ΥΠΠΟ: 746, Κωδικός Κωστάκη: C345, Κωδικός Pictura: C977

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Λεπτομέρειες προέλευσης

Αποκτήθηκε από τη γυναίκα του καλλιτέχνη, καλλιτέχνιδα V. I. Kulagina

Βιβλιογραφία

Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, Θεσσαλονίκη 2018, σελ. 159 (κατάλογος έκθεσης)

Καφέτση Ι: Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930 Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, 6/12/1995-8/4/1996, Υπουργείο Πολιτισμού, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών.

Rudenstine: Russian Avant-Garde Art: The George Costakis Collection, εκδ. Abrams 1981.

Gustav Klucis, Retrospective, Museum Fridericianum, Κάσελ 1991.

Lodder Chr., Russian Constructivism, Yale University 1983.

Παρατηρήσεις

Σημειώσεις - Παραπομπές Έργου: Αρχείο "Pictura"
Τίτλος/ Σημειώσεις - Παρατηρήσεις: Αρχείο "Pictura" : Σχέδιο για βήμα ομιλητή, οθόνη και κατασκευή προπαγάνδας
Ο προτεινόμενος τίτλος είναι της συντάκτριας με βάση την παρόμοια κατασκευή 116.78, Συλλογή Κωστάκη και για λόγους ομοιογένειας.

Τίτλος/ Σημειώσεις - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Rudenstine, σ. 214, εικ. 369.

Δημιουργία - Παρατηρήσεις: Είναι ενυπόγραφο και χρονολογημένο. Βλ. και Επιγραφές.

Δημιουργία - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Rudenstine, σ. 214, εικ. 369.
Για τα βιογραφικά βλ. Rudestine, σ. 206 και V. Rakitin, Καφέτση I, σ. 675.

Μετρήσεις - Παραπομπές: Λίστα SMCA07
Υλικά και Τεχνικές Περιγραφή: Λιθογραφία σε χαρτί κολλημένο σε χαρτί.

Επιγραφές/ Σημάνσεις - Σημειώσεις: Σύμφωνα με τη λίστα SMCA07: «A small piece of paper is added to the bottom - the signature extends to it».
Σύμφωνα με τη Rudenstine η μετάφραση της γραπτής ένδειξης με το χέρι του Klucis στην πίσω όψη (μετάφραση της συντάκτριας από τα αγγλικά): Σχέδιο Κατασκευής. Βήμα ομιλητή – Οθόνη – Περίπτερο για την 5η επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης και το IV Συνέδριο της Κομιντέρν. Gustav Klutsis.

Ιστορικό έργου: Τα σχέδια του Klutsis του 1922 για μια σειρά υπαίθριων περιπτέρων (stands) προπαγάνδας σχεδιάστηκαν σύμφωνα με τον ίδιο τον καλλιτέχνη για το Τέταρτο Συνέδριο της Κομιντέρν και την Πέμπτη Επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης. Αυτά αποτέλεσαν κατά την Lodder μια από τις πρώτες εφαρμογές των κονστρουκτιβιστικών ιδεών.
Από τα σχέδια των περιπτέρων κατασκευάστηκαν τελικά μόνο δύο, συμπεριλαμβάνοντας τη «Διεθνή», που εγκαταστάθηκε στη Λεωφόρο Tverskoi, κοντά στο Ξενοδοχείο Nerenzee (Νερένζι), όπου διέμεναν οι αντιπρόσωποι της Κομιντέρν. Μοντέλα των υπόλοιπων από ξύλο και χαρτί ετοιμάστηκαν για τη σύγκλιση του συνεδρίου στο Κρεμλίνο το Νοέμβριο του 1922 και όλα δημοσιεύτηκαν ως ξεχωριστές λιθογραφικές εκδόσεις. Τα σχέδια αναπαράχθηκαν σε διάφορες σοβιετικές εκδόσεις, συμπεριλαμβανωμένης και του ΛΕΦ, νο. 4, Μόσχα, 1924.

Τίτλοι συναφών έργων: Όλα τα σχέδια προπαγανδιστικών κατασκευών του καλλιτέχνη που έγιναν από αυτόν το 1922, στο πλαίσιο των εορτασμών για το Τέταρτο Συνέδριο της Κομιντέρν και την Πέμπτη Επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης.

Συναφή έργα - Παρατηρήσεις: Μορφολογικά ο σκελετός των κατασκευών βασιζόταν γενικά στα γλυπτά και την «εργαστηριακή δουλειά» που παρουσιάστηκε στην έκθεση της Obmokhu (Μάης 1921) ενώ κατά την Lodder θυμίζει αρθρωτές κατασκευές του Ioganson και περίπτερα εκθέσεων των αδελφών Stenberg. Επίσης το σύστημα συναρμολόγησης στοιχείων στις κατασκευές του Klutsis θυμίζει και Rodchenko.
Συναφή έργα - Παραπομπές: Chr.Lodder, Καφέτση Ι, σσ. 526-528.
Rudenstine, σ. 212 και εξ.
Gustav Klucis, σ. 111 και εξ.
Chr.Lodder, σσ. 163 και εξ.

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-13471.png

Επιπρόσθετες πληροφορίες

Την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1922 στο Inkhuk και ως μέλος της ομάδας των Προντουκτιβιστών, ο Klutsis σχεδιάζει πυρετωδώς, στο πλαίσιο των εορτασμών για το Τέταρτο Συνέδριο της Κομιντέρν και την Πέμπτη Επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης, προπαγανδιστικά σταντς διαφόρων τύπων (τριάντα περίπου σήμερα γνωστών) και αποδεικνύεται έτσι ένας από τους πρώτους κονστρουκτιβιστές που θέλει σε εφαρμογή την απόφαση του Inchuk του τέλους του 1921 για παραγωγή χρήσιμων κατασκευών.