Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

MMA.CC.678

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Σχέδιο

en Drawing

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Αναλυτική Τέχνη

el Οργανική Παιδεία

el Μοντέρνα τέχνη

en Russian Avantgarde

en Analytical art

en Organic art

en Modern art

Τίτλος έργου

el Σχέδιο για το "Ντερεβιάνιε Ίντολι" (Ξύλινα Είδωλα") του Β. Χλέμπνικοφ

en Drawing for Wooden Idols by Velimir Khlebnikov

Δημιουργός

el Φιλόνοφ, Πάβελ (1883-1941)

en Filonov, Pavel (1883-1941)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1914

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1914

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

1914

Ύψος σε εκατοστά

18.3

Πλάτος σε εκατοστά

12.2

Υλικά

el Μελάνι σε χαρτί

en Ink on paper

Περιγραφή έργου

el Σχέδιο για το "Ντερεβιάνιε Ίντολι" (Ξύλινα Είδωλα") του Β. Χλέμπνικοφ. 1914. Μελάνι σε χαρτί. 18.3 x 12.2. Στα "Ξύλινα Είδωλα", το μόνο φουτουριστικό βιβλίο που επιμελήθηκε ο Φιλόνοφ, ο καλλιτέχνης παρουσίασε μια νέα σχέση ανάμεσα στην εικόνα και το γραπτό λόγο. Η εκφραστικότητα της εικόνας του σκοπό είχε να αιχμαλωτίσει οπτικά το χαρακτήρα του ποιητικού λόγου. Σύμφωνα με τον Kovtun η μετατροπή των γραμμάτων σε σχέδια από το Φιλόνοφ, που συμβολίζει την ενότητα του κόσμου ως ενότητα, είναι μοναδική. Με αυτήν την έννοια η πρόθεσή του ήταν να παρουσιάσει τις ιδεογραφικές δυνατότητες για μια καθοριστικής σημασίας "φωνητική γραφή". Σχολή της Οργανικής Παιδείας/ Αναλυτική Τέχνη.

en Drawing for Wooden Idols by Velimir Khlebnikov. 1914. Ink on paper. 18.3 x 12.2. In "Wooden Idols", the only Futurist book edited by Filonov, the artist presented a new relationship between the image and the written word. The expressiveness of the image was intended to visually capture the character of the poetic speech. According to Kovtun, the transformation of letters into drawings by Filonov, symbolizing the unity of the world as unity, is unique. In this sense his intention was to present the ideographic possibilities for a crucial "phonetic writing”. School of Organic Education/ Analytical Art.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el O Πάβελ Νικολάεβιτς Φιλόνοφ (Μόσχα, 8 Ιανουαρίου 1883 - Λένινγκραντ, 3 Δεκεμβρίου 1941) εγκαταστάθηκε στην Πετρούπολη το 1896 και παρακολούθησε μαθήματα χρωματισμού και διακόσμησης οικιών έως το 1901. Παράλληλα παρακολουθούσε βραδινά μαθήματα στη Σχολή της Εταιρείας για την Προώθηση των Τεχνών (1898-1903). Στη συνέχεια μαθήτευσε στο εργαστήριο του Λεφ Ντιμίτριεφv- Kαφκάσκι (1903-1908) και στην Ακαδημία Τεχνών της Πετρούπολης (1908-1910), από όπου αποβλήθηκε. Ήταν μέλος της ομάδας «Ένωση Νεολαίας» και συμμετείχε σε τρεις εκθέσεις της. Το 1912 παρουσίασε έργα του στην έκθεση Ουρά Γαϊδάρου στη Μόσχα. Την ίδια χρονιά ταξίδεψε στην Ευρώπη. Επισκέφθηκε την Αυστρία, την Γερμανία, τη Γαλλία και την Ιταλία. Το 1913 φιλοτέχνησε τα σκηνικά για την τραγωδία του Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι. Το 1914 ξεκίνησε να εικονογραφεί φουτουριστικά βιβλία, μεταξύ των οποίων και το Φουτουριστές: Βρυχώμενος Παρνασσός, εξέδωσε ένα βιβλίο με ποιήματα «ζάουμ» (υπέρλογα) με δική του εικονογράφηση και τίτλο Άσμα Περί Οικουμενικής Άνθησης, όπως επίσης και το μανιφέστο Ολοκληρωμένοι Πίνακες. Την ίδια περίοδο διαμόρφωσε τις πρώτες ιδέες της θεωρίας του για την αναλυτική τέχνη. Τα χρόνια 1916-1918 υπηρέτησε στο μέτωπο της Ρουμανίας. Το 1919 επέστρεψε στην Πετρούπολη και συμμετείχε στην Πρώτη Κρατική Ελεύθερη Έκθεση Καλλιτεχνικών Έργων. Το 1923 συμμετείχε στην Έκθεση Ζωγραφικής Όλων των Τάσεων των Καλλιτεχνών της Πετρούπολης. Την ίδια χρονιά συνδέθηκε με το Κρατικό Ινστιτούτο Καλλιτεχνικής Παιδείας (ΓΚΙΝΧΟΥΚ). Το 1925 ίδρυσε, μαζί με μια ομάδα μαθητών και οπαδών της θεωρίας του την «Ομάδα Δημιουργών Αναλυτικής Τέχνης» στην Πετρούπολη. Η σχολή λειτούργησε μέχρι το 1932, οπότε και διαλύθηκε εξαιτίας της αυξανόμενης πίεσης από συντηρητικούς καλλιτέχνες και κρατικούς υπαλλήλους. Το 1932-33 επέβλεψε μαζί με τους μαθητές του την εικονογράφηση της έκδοσης του φιλανδικού έπους Kαλεβάλα. Το 1932 στο Λένινγκραντ και το 1933 στη Μόσχα παρουσίασε έργα του στην έκθεση Καλλιτέχνες της ΕΣΣΔ τα τελευταία 15 χρόνια, 1917-1932. Από το 1934 ως το θάνατο του η ζωγραφική του ακολουθεί τις αρχές της αναλυτικής τέχνης.

en Pavel Nikolaevich Filonov (Moscow, January 8, 1883 - Leningrad, December 3, 1941) settled in Petersburg in 1896 and attended classes in painting and decorating houses until 1901. At the same time, he attended evening classes at the School of the Society for the Promotion of Arts (1898-1903 ). He then studied in the workshop of Lev Dimitrievv-Kafkasky (1903-1908) and at the Academy of Arts in Petersburg (1908-1910), from where he was expelled. He was a member of the "Youth Union" group and participated in three of its exhibitions. In 1912 he presented his works at the Donkey's Tail exhibition in Moscow. In the same year he traveled to Europe. He visited Austria, Germany, France and Italy. In 1913 he designed the scenery for Vladimir Mayakovsky's tragedy Vladimir Mayakovsky. In 1914 he began to illustrate Futurist books, including Futurists: Roaring Parnassus, published a book of "zaum" (superlatives) poems with his own illustration and title Hymn to Ecumenical Prosperity, as well as the manifesto Complete Paintings. In the same period he formulated the first ideas of his theory of analytical art. In the years 1916-1918 he served on the Romanian front. In 1919 he returned to Petersburg and participated in the First State Free Exhibition of Artistic Works. In 1923 he participated in the Painting Exhibition of All Tendencies of the Artists of Petroupoli. In the same year, he was associated with the State Institute of Art Education (GINHOOK). In 1925, together with a group of students and followers of his theory, he founded the "Group of Creators of Analytical Art" in Petersburg. The school operated until 1932, when it was disbanded due to increasing pressure from conservative artists and government officials. In 1932-33 he supervised together with his students the illustration of the edition of the Finnish epic Kalevala. In 1932 in Leningrad and 1933 in Moscow he presented his works at the exhibition Artists of the USSR in the last 15 years, 1917-1932. From 1934 until his death his painting follows the principles of analytical art.

Αξία ασφάλισης

40.000

Μονάδα

el Στερλίνες

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

CC-0158/P.Filonov-/58.78-172

Κωδικός ΥΠΠΟ: 172, Κωδικός Κωστάκη: 58.78, Κωδικός Pictura: C495

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Λεπτομέρειες προέλευσης

Αγοράστηκε από την αδερφή του καλλιτέχνη Γ. Ν. Γκλέμποβα, Αγία Πετρούπολη

Βιβλιογραφία

Russian Avant-Garde. The George Costakis Collection, Angelica Zander Rudenstine (general editor), Νέα Υόρκη 1981, εικ. 50, σελ. 104.

Νικολέτα Μίσλερ, Πάβελ Φιλόνοφ, κατάλογος Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930. Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, Άννα Καφέτση (επιστημονική επιμέλεια), τ.Ι, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου, Αθήνα 1995.

Φως και Χρώμα στη Ρωσική Πρωτοπορία. Η Συλλογή Κωστάκη του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης, Μιλτιάδης Παπανικολάου (επιστημονική επιμέλεια), Κολωνία 2004. Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη - Martin Gropius Bau, Βερολίνο - Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Λούντβιχ, Βιέννη.

Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, [Κατάλογος ομώνυμης έκθεσης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη 30.06.2018-16.09.2019], Θεσσαλονίκη 2018

Παρατηρήσεις

Σημειώσεις - Παραπομπές Έργου: Abrams εικ. 50, σελ. 104.

Δημιουργία - Παραπομπές: Φως και Χρώμα, 651.

Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Περιγραφή:Ο Φιλόνοφ έχτισε ένα ιδεολογικό οικοδόμημα γύρω από το έργο του, ένα οικοδόμημα όπου συμφύρονται οι θετικές επιστήμες, η πολιτική ιδεολογία και ο μυστικισμός. Η μινιατουρίστικη τεχνική της Αναλυτικής τέχνης δείχνει πώς ξεκινούσε από το απειροελάχιστο τμήμα της εικονογραφικής επιφάνειας και προχωρούσε, μέσα από τον εικονογραφικό χώρο, ακολουθώντας όχι κάποιο σχήμα σύνθεσης, αλλά την εσωτερική ανάλυση. Η ίδια η μέθοδος ζωγραφικής του Φιλόνοφ επέβαλε σωματική δύναμη και νοητικό έλεγχο, όπως φαίνεται από το γεγονός ότι συνιστούσε στους καλλιτέχνες να ζωγραφίζουν λαμβάνοντας υπόψη «κάθε ξεχωριστή πινελιά ή σημείο». Η αναλυτική τέχνη του Πάβελ Φιλόνοφ βασίζεται στη θέση ότι το έργο τέχνης αναπτύσσεται πάνω στον καμβά ή το χαρτί ακολουθώντας μια δαιδαλώδη γραμμή από απειροελάχιστες εικόνες, κάτι σαν ένα κέντημα που δεν έχει ως στόχο να ολοκληρώσει μια θεματική σύνθεση αλλά να εμβαθύνει στην εσωτερική ανάλυση του πίνακα, ο οποίος στο σύνολό του δίνει την εντύπωση ενός αυτόνομου κόσμου, οργανικού και ανόργανου.

Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Παραπομπές: Μίσλερ, Φιλόνοφ, στον κατάλογο Καφέτση, 298-303.
Επιγραφές/ Σημάνσεις - Σημειώσεις: Υπάρχει κείμενο γραμμένο στα ρωσικά, να μεταφραστεί και προστεθεί στη σελίδα 8.
Περιγραφή - Παραπομπές: Abrams, 104.
Τίτλοι συναφών έργων: Σχέδιο για το "Ντερεβιάνιε Ίντολι" (Ξύλινα Είδωλα) του Χλέμπνικοφ (57.78), μελάνι σε χαρτί, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη.

QR Code

https://dam.momus.gr/files/qr/qr-13559.png

Επιπρόσθετες πληροφορίες

Κατά τη διάρκεια των πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα οι κάτοικοι της ρωσικής αυτοκρατορίας έζησαν τη μεταμόρφωση της παραδοσιακής κοινωνίας τους σε μια εκσυγχρονισμένη πολιτεία - αποτέλεσμα του εκβιομηχανισμού της χώρας και των κοινωνικών μεταβολών- όπου ιδέες και πιστεύω εναλλάσσονταν με ρυθμούς ίδιους με αυτούς της ανάπτυξης. Ο Λένιν δε συμπαθούσε τα πρωτοποριακά ρεύματα στην τέχνη και αδυνατούσε να καταλάβει το πνεύμα τους, καθώς εξέλιπε η αίσθηση του κατανοητού της παραδοσιακής ρεαλιστικής τέχνης. Την εποχή αυτή οργανώνονται διάφορες σχολές και ιδρύματα υπό την αιγίδα του Λαϊκού Κομισαριάτου Διαφώτισης, ενώ οι καλλιτέχνες, όπως ο Φιλόνοφ συμμετέχουν σε διάφορες ενώσεις, από τις οποίες ξεπηδούν οι πιο ανατρεπτικές ιδέες.