Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

CC-0458/I.Kudriashev-/C64b, 1-180

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Σχέδιο

en Drawing

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Σουπρεματισμός

el Κονστρουκτιβισμός

el Μοντέρνα τέχνη

en Russian Avantgarde

en Suprematism

en Constructivism

en Modern art

Τίτλος έργου

el Χωρίς τίτλο

en Untitled

Δημιουργός

el Κουντριασόφ, Ιβάν (1896-1972)

en Kudriashev, Ivan (1896-1972)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1918-1919

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1918

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

1919

Ύψος σε εκατοστά

10.4

Πλάτος σε εκατοστά

5.8

Υλικά

el Μολύβι σε χαρτί

en Pencil on paper

Περιγραφή έργου

el Η ομάδα ΟΥΝΟΒΙΣ (Επιβεβαιωτές της Νέας Τέχνης) στην οποία ανήκε ο Κουντριασόφ ήταν μια οργάνωση σπουδαστών και καλλιτεχνών που ιδρύθηκε στις αρχές του 1920 στην πόλη Βίτεμπσκ της Λευκορωσίας από τον Καζιμίρ Μαλέβιτς και επεδίωκε τη διερεύνηση και εφαρμογή των νέων θεωριών στην τέχνη και ιδίως της θεωρίας του σουπρεματισμού, με απώτερο στόχο το σχεδιασμό της νέας σοβιετικής κοινωνίας μέσω της τέχνης. Η ομάδα έδωσε έμφαση στην δημόσια εικόνα της πόλης διακοσμώντας προσόψεις κτιρίων, επιγραφές καταστημάτων, τραμ, εσωτερικά θεάτρων και δημόσιων υπηρεσιών κλπ. Η ομάδα απέκτησε και παραρτήματα σε επαρχιακές πόλεις της Ρωσίας, όπως στο Ορενμπουργκ, προσωπική κατάκτηση του Κουντριασόφ και στο Σμολένσκ. Η ομάδα «ΟΥΝΟΒΙΣ» διαλύθηκε το καλοκαίρι του 1922 όταν αποφοίτησαν οι πρώτοι σπουδαστές. Στη συνέχεια ο Καζιμίρ Μαλέβιτς διηύθυνε το Ινστιτούτο «ΓΚΙΝΧΟΥΚ» στην Πετρούπολη. Μας έχουν διασωθεί μια σειρά από σχέδια τα οποία ανάλογα με τη ματιά όρασης θυμίζουν γεωμετρικά κεφάλια ή πολεοδομικά σχέδια, ενώ παράλληλα θυμίζουν και τα αντιανάγλυφα του Τάτλιν. Πιθανότατα να είναι σχεδιαστικές μελέτες.

en The UNOVIS (Affirmers of New Art) group to which Kudriashov belonged was an organization of students and artists founded in the early 1920s in the city of Vitebsk, Belarus, by Kazimir Malevich, which sought to explore and apply new theories in art, especially the theory of Suprematism, with the ultimate goal of designing the new Soviet society through art. The group emphasized the public image of the city by decorating building facades, shop signs, trams, the interiors of theatres and public services, etc. The group also acquired branches in provincial cities of Russia, such as Orenburg, Kudriashov's personal conquest, and Smolensk. The "UNOVIS" group was disbanded in the summer of 1922 when the first students graduated. Then Kazimir Malevich directed the Institute "GINHOOK" in Petersburg. We have preserved a series of drawings which, depending on the eye of vision, resemble geometric heads or urban plans, while at the same time recalling Tatlin's anti-Anaglyphs. They are probably design studies.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Ο Ιβάν Αλεξέγιεβιτς Κουντριασόφ γεννήθηκε στην Καλούγκα το 1896. Σπούδασε στο Ινστιτούτο Ζωγραφικής, Γλυπτικής και Αρχιτεκτονικής στη Μόσχα (1913-1917) και στη συνέχεια το 1918-1919 στα Ελεύθερα Κρατικά Καλλιτεχνικά Εργαστήρια (ΣΒΟΜΑΣ) της Μόσχας με δάσκαλο τον Kazimir Malevich. Το 1919 μετέβη κατόπιν εντολής του Λαϊκού Κομισαριάτου στο Όρενμπουργκ να αναλαμβάνει τη διοργάνωση της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης στην πόλη και να οργανώσει τα Ελεύθερα Κρατικά Εργαστήρια. Στην «Πρώτη Κρατική Έκθεση» του Όρενμπουργκ εξέθεσε τα σχέδια για την τοιχογραφία του Πρώτου Σοβιετικού Θεάτρου. Επέστρεψε το 1921 στη Μόσχα όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του. Τη δεκαετία του 1920 επηρεασμένος από τις σύγχρονες επιστημονικές ανακαλύψεις και την ευρεία τάση ενασχόλησης με τη μελέτη του σύμπαντος, τα αστρονομικά φαινόμενα και την εξερεύνηση του διαστήματος δημιουργεί τις συνθέσεις του που εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο κοσμικής αφηρημένης ζωγραφικής, στην οποία επανέρχεται και τις δεκαετίες του 1950 και του 1960. Πέθανε το 1972 στη Μόσχα.

en Ivan Alexeevich Kudriashev was born in 1896 in Kaluga. He studied at the Institute of Painting, Sculpture, and Architecture in Moscow from 1913 to 1917 and later, from 1918 to 1919, at the Free State Art Studios (SVOMAS) in Moscow, under the guidance of Kazimir Malevich. In 1919, he was sent by the People's Commissariat to Orenburg to organize art education in the city and set up the Free State Workshops. At the "First State Exhibition" in Orenburg, he exhibited the plans for the mural of the First Soviet Theater. He returned to Moscow in 1921, where he lived until the end of his life. In the 1920s, influenced by contemporary scientific discoveries and the widespread interest in the study of the universe, astronomical phenomena, and space exploration, he created compositions that fit into a broader framework of cosmic abstract painting, to which he returned in the 1950s and 1960s. He passed away in Moscow in 1972.

Αξία ασφάλισης

6.000

Μονάδα

el Στερλίνες

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

Κωδικός ΥΠΠΟ: 180, Κωδικός Κωστάκη: C64b, 1, Κωδικός Pictura: C588

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Βιβλιογραφία

Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930. Η Συλλογή Κωστάκη, Γενική Επιμέλεια Άννα Καφέτση, Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου, Αθήνα 1995.

Russian Avant-Garde. The George Costakis Collection. Angelica Zander Rudenstine (general editor), New York 1981, εικ. 412, σελ. 227.

Παρατηρήσεις

Σημειώσεις - Παραπομπές Έργου: Abrams εικ. 412, σελ. 227.
Δημιουργία - Παραπομπές: Καφέτση, 676.
Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Περιγραφή:Ο «σουπρεματισμός» πρωτοπαρουσιάστηκε στην έκθεση «Τελευταία φουτουριστική έκθεση 0,10» στην Πετρούπολη το 1915. Τα σουπρεματιστικά έργα του Μαλέβιτς ήταν απαλλαγμένα από κάθε είδους αντικείμενο και παρουσίαζαν συνθέσεις γεωμετρικών σχημάτων και χρωμάτων που στόχο είχαν να δηλώσουν τον πρωτεύοντα ρόλο της φόρμας έναντι του περιεχομένου και να δηλώσουν ότι η φόρμα είναι αυτή που προσδίδει το περιεχόμενο και όχι το αντίθετο, όπως συνέβαινε έως τότε. Η λέξη «σουπρεματισμός» προέρχεται από τη λατινική ρίζα «suprem» (υπεροχή, κυριαρχία) και δηλώνει, σύμφωνα με τον Μαλέβιτς, την υπεροχή του χρώματος πάνω σε όλα τα άλλα τεχνικά μέρη του πίνακα. Ο Μαλέβιτς θεωρούσε τον εαυτό του ιδιότυπο ρεαλιστή, μόνο που έβλεπε τον ρεαλισμό σε μια φανταστική πραγματικότητα «στην οποία για να φτάσεις πρέπει να απομακρυνθείς από την ορατή πλευρά της ζωής». Ο Μαλέβιτς ίδρυσε την ομάδα «Supremus» στην οποία προσχώρησαν πολλοί καλλιτέχνες του κυβοφουτουρισμού όπως ο Ιβάν Κλιούν, η Λιουμπόβ Ποπόβα, η Ναντιέζντα Ουνταλτσόβα, η Όλγα Ρόζανοβα κ.α. ενώ στην πόλη Βιτέμπσκ διηύθυνε την σχολή καλών τεχνών «Ούνοβις» (Επιβεβαιωτές της Νέας Τέχνης) που στόχο είχε να αλλάξει μέσα από την τέχνη την αισθητική αντίληψη των ανθρώπων. Έμβλημα του σουπρεματισμού έγινε το «Μαύρο Τετράγωνο» (1915) το οποίο εξέφραζε το τέλος της παλιάς τέχνης και ταυτόχρονα την αρχή της καινούργιας.
Τίτλοι συναφών έργων: Ιβάν Κουντριασόφ, Χωρίς τίτλο (C64b.2), Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη.
Ιβάν Κουντριασόφ, Χωρίς τίτλο, (C64b.3), Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη
Ιβάν Κουντριασόφ, Χωρίς τίτλο, (C64b.4), Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη.
Ιβάν Κουντριασόφ, Χωρίς τίτλο, (C64b.(e), Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη.

Επιπρόσθετες πληροφορίες

Η ιστορία των καλλιτεχνικών κινημάτων της «ρωσικής πρωτοπορίας» οριοθετείται κατά προσέγγιση στα χρόνια ανάμεσα στο 1910 και το 1930. Στα χρόνια αυτά μεσολαβεί η επανάσταση του Οκτωβρίου 1917 και η αλλαγή του πολιτικού συστήματος στη Ρωσία. Από τις αρχές του 20ου αιώνα στη Ρωσία διαμορφώθηκαν ορισμένες προϋποθέσεις υλικές, κοινωνικές και αισθητικές που κατέστησαν εύφορο το έδαφος για τη δημιουργία και ανάπτυξη πειραματικών καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων. Οι υλικές προϋποθέσεις αφορούσαν τα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα (τηλέφωνο, τηλέγραφος, κινηματογράφος, αεροπλάνο κ.α.), τον εξηλεκτρισμό, την εκβιομηχάνιση, τον νέο αστικό χωροταξικό σχεδιασμό. Οι κοινωνικές προϋποθέσεις αφορούσαν την δηλωμένη από το 1905 λαϊκή επιθυμία για κοινωνικές αλλαγές λόγω της ανυπαρξίας εργατικού δικαίου και της συνεχιζόμενης φεουδαρχικής κατάστασης στην αγροτική οικονομία. Η κοινωνική δυσαρέσκεια εξαπλώθηκε σε όλα τα κοινωνικά στρώματα μετά την ήττα της Ρωσίας στον ρωσο-ιαπωνικό πόλεμο του 1905 και κυρίως μετά την μεγάλη οικονομική και διοικητική κρίση που ξέσπασε λόγω του ανοιχτού μετώπου στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η παρακμή στην οποία είχε οδηγηθεί η παλαιότερη τέχνη σε συνδυασμό με την επαναστατική νοοτροπία που είχε καταλάβει τα ρωσικά κοινωνικά στρώματα οδήγησαν στην αναζήτηση νέων μορφών τέχνης, συχνά μέσα από τη λαϊκή παράδοση, την αγιογραφία, την παιδική ζωγραφιά. Η επικράτηση της μορφής έναντι του περιεχομένου έγινε βασική αρχή των νέων πειραματισμών, εκδηλώθηκε θεωρητικά με τον φορμαλισμό και οδήγησε στην άνθηση όλων των τεχνών. Εκτός από τις εικαστικές τέχνες, μιλούμε για πρωτοπορία στο θέατρο, τον κινηματογράφο, την λογοτεχνία, τη μουσική. Συναντούμε επίσης την εφαρμογή της κάθε μορφής ριζοσπαστικής καλλιτεχνικής έκφρασης στην καθημερινή ζωή. Οι καλλιτέχνες της πρωτοπορίας σχεδίαζαν θεατρικά κοστούμια και σκηνικά, εξέδρες για λαϊκές συγκεντρώσεις, υφάσματα και στολές εργασίας, οικιακά σκεύη, είδη καθημερινής χρήσης, με σκοπό να φέρουν την τέχνη στη ζωή, να καταργήσουν τις αστικές διακρίσεις. Μετά το 1917 ιδρύθηκαν νέοι θεσμοί και ιδρύματα που υποστήριζαν την τέχνη της πρωτοπορίας. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 άρχισε να σκληραίνει σταδιακά η στάση του καθεστώτος απέναντι στα κινήματα και τους εκπροσώπους της πρωτοπορίας, με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική επιβολή το 1934 του δόγματος του «σοσιαλιστικού ρεαλισμού» και την καταδίκη της πρωτοποριακής τέχνης από το σταλινισμό, μία καταδίκη που συνδέθηκε στις περισσότερες περιπτώσεις με προσωπικές διώξεις εναντίον των καλλιτεχνών και με απαγόρευση έκθεσης των έργων τους.