Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Κωδικός έργου

CC-1016/K.Malevich-/C204-260

Είδος έργου/ Τύπος τεκμηρίου

el Σχέδιο

en Drawing

Μουσείο

el Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

en Museum of Modern Art

Συλλογή

el Συλλογή Κωστάκη

en Costakis Collection

Θέμα: Ταξινόμηση αντικειμένου/ έργου (Ύφος/ Τάση/ Ομάδες/ Κινήματα)

el Σχέδια και τυπώματα

el Ρωσική Πρωτοπορία

el Σουπρεματισμός

el Γεωμετρική αφαίρεση

en Russian Avantgarde

en Drawings and prints

en Suprematism

en Geometric abstraction

Τίτλος έργου

el Σουπρεματιστική διακόσμηση εσωτερικού χώρου

en Suprematist interior decoration

Δημιουργός

el Μαλέβιτς, Καζιμίρ (1878-1935)

en Malevich, Kazimir (1878-1935)

Χρονολογία/ Ημερομηνία δημιουργίας

1920-1921

Πιο πρώιμη χρονολογία (από)

1920

Πιο πρόσφατη χρονολογία (έως)

1921

Ύψος σε εκατοστά

37.9

Πλάτος σε εκατοστά

53.5

Υλικά

el Μολύβι και γκουάς σε χαρτί

en Pencil and gouache on paper

Τεχνικές

el Υδατογραφία

en Watercolor painting

Περιγραφή έργου

el Έγχρωμη γεωμετρική σύνθεση που αποτελείται από ένα μεγάλο οριζόντιο ορθογώνιο, το οποίο καταλαμβάνει το κέντρο και το μεγαλύτερο μέρος της ζωγραφικής επιφάνειας. Το ορθογώνιο είναι διαιρεμένο σε μικρότερα επιμέρους ορθογώνια (ή σχεδόν ορθογώνια), που όλα εφάπτονται μεταξύ τους. Οι γεωμετρικές επιφάνειες είναι είτε σκιασμένες εσωτερικά (καφέ ορθογώνια, κόκκινες μακρόστενες λωρίδες) είτε διακοσμημένες με μικρά μαύρα ορθογώνια, τετράγωνα ή κύκλους σε συγκεκριμένη διάταξη.

en Colour geometric composition consisting of a large horizontal rectangle, which occupies the centre and most of the painting surface. The rectangle is divided into smaller individual rectangles (or near-rectangles), all of which are tangent to each other. The geometric surfaces are either shaded internally (brown rectangles, red oblong stripes) or decorated with small black rectangles, squares or circles in a particular arrangement.

Συνοπτικό βιογραφικό δημιουργού

el Ο Καζιμίρ Σεβερίνοβιτς Μαλέβιτς γεννήθηκε το 1878 στο Κίεβο. Για σύντομο χρονικό διάστημα παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή Σχεδίου του Κιέβου, ενώ το 1896 μετακόμισε με την οικογένειά του στο Κουρσκ, όπου έζησε μέχρι το 1904. Το 1904 εγκαταστάθηκε στη Μόσχα και σπούδασε στο εργαστήριο του Fedor Rerberg (1906-1910), ενώ παράλληλα συμμετείχε στις εκθέσεις της «Ενώσης Καλλιτεχνών της Μόσχας», οι οποίες είναι και οι πρώτες καταγεγραμμένες συμμετοχές του. Τη δεκαετία του 1910 συμμετείχε σε μια σειρά εκθέσεων, ανάμεσά τους: «Βαλές-Καρό» (1910), Εκθέσεις της «Ένωσης Νεολαίας» (1911-1914), «Ουρά Γαϊδάρου» (1912) κ.ά. Το 1915 στην «Τελευταία Φουτουριστική Έκθεση Ζωγραφικής: 0.10» στην Πετρούπολη παρουσίασε για πρώτη φορά τις σουπρεματιστικές του συνθέσεις, ανάμεσά τους και το «Μαύρο Τετράγωνο», ενώ την επόμενη χρονιά δημοσίευσε ένα από τα κυριότερα θεωρητικά του δοκίμια με τίτλο: «Από τον Κυβισμό και τον Φουτουρισμό στο Σουπρεματισμό: Ο Νέος Χρωματικός Ρεαλισμός» και ίδρυσε παράλληλα την ομάδα “Supremus” στη Μόσχα. Το 1918 δίδαξε στα Κρατικά Ελεύθερα Καλλιτεχνικά Εργαστήρια (ΣΒΟΜΑΣ), ενώ από το 1919 έως το 1922 δίδαξε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Βιτέμπσκ και οργάνωσε την ομάδα Ουνόβις με σκοπό την προώθηση του Σουπρεματισμού σε θεωρία και πρακτική. Το 1922 εγκαταστάθηκε στην Αγία Πετρούπολη, εντάχθηκε στο παράρτημα του Ινστιτούτου Καλλιτεχνικής Παιδείας (INKXOYK) που είχε δημιουργηθεί από τον Τάτλιν, και έγινε διευθυντής του Φορμαλιστικού-Τεχνικού Τμήματός του. Εξέθεσε τη ζωγραφική του, η οποία τις δεκαετίες 1920 και 1930 στρέφεται σε ρεαλιστική κατεύθυνση και χαρακτηρίζεται μετα-σουπρεματιστική, σε ατομικές εκθέσεις στην Βαρσοβία (1927), στη Μόσχα (1929) και στο Κίεβο (1930).
Πέθανε το 1935 στο Λένινγκραντ.

en Kazimir Severinovich Malevich was born in 1878 in Kyiv. For a brief period, he attended the Kyiv School of Drawing and in 1896, he moved with his family to Kursk, where he lived until 1904. In 1904, he settled in Moscow and studied at Fedor Rerberg's workshop (1906-1910). He simultaneously participated in exhibitions by the "Union of Moscow Artists," which marked his initial documented contributions. In the 1910s he participated in a number of exhibitions, among them: "Valet de Carreau" (1910), exhibitions of the "Union of Youth" (1911-1914) and "Donkey's Tail" (1912), among others.
In 1915, at the "Last Futurist Exhibition of Paintings: 0.10" in Petrograd, he presented his Suprematist compositions for the first time, including the "Black Square." The following year, he published one of his most important theoretical essays titled "From Cubism and Futurism to Suprematism: The New Painterly Realism" and founded the "Supremus" group in Moscow.
In 1918, he taught at the State Free Art Workshops (SVOMAS) and from 1919 to 1922, he taught at the Vitebsk School of Art and organized the "UNOVIS" group with the aim of promoting Suprematism in theory and practice. In 1922, he settled in Saint Petersburg, joined the annex of the Institute of Artistic Culture (INKΗUK) created by Tatlin and became the director of the Formalist-Technical Department. His painting, which shifted towards a more realist direction during the 1920s and 1930s, characterized as post-Suprematist, was exhibited in solo exhibitions in Warsaw (1927), Moscow (1929) and Kyiv (1930).
He passed away in 1935 in Leningrad.

Αξία ασφάλισης

10.000

Μονάδα

el Στερλίνες

Όνομα χώρου αποθήκευσης/ Γεωγραφική θέση

el MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, 56430 Σταυρούπολη

Παλιός κωδικός

Κωδικός ΥΠΠΟ: 260, Κωδικός Κωστάκη: C204, Κωδικός Pictura: C614

Τρόπος απόκτησης

el Αγορά

Προέλευση online

el Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη

en Greek State purchase by the heirs of the Costakis’ family

Λεπτομέρειες προέλευσης

Και τα οχτώ σχέδια τα απέκτησε ο Κωστάκης από τον Ι. Kudriashev

Βιβλιογραφία

Καφέτση Ι: Ρωσική Πρωτοπορία 1910-1930 Η Συλλογή Γ. Κωστάκη, 6/12/1995-8/4/1996, Υπουργείο Πολιτισμού, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών.

Rudenstine: Russian Avant-Garde Art: The George Costakis Collection, εκδ. Abrams 1981.

Φως και Χρώμα στη Ρωσική Πρωτοπορία. Η Συλλογή Κωστάκη του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης, Μιλτιάδης Παπανικολάου (επιστημονική επιμέλεια), Κολωνία 2004.

Θεσσαλονίκη. Συλλογή Γιώργου Κωστάκη. Restart, Θεσσαλονίκη 2018, σελ. 108 (κατάλογος έκθεσης)

Παρατηρήσεις

Σημειώσεις - Παραπομπές Έργου: Αρχείο "Pictura"
Τίτλος/ Σημειώσεις - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Βαθμός (συμμετοχής) Δημιουργού: Αποδίδεται στον κύκλο του καλλιτέχνη.
Δημιουργία - Παρατηρήσεις: Η χρονολογική απόδοση έγινε από τον V. Rakitin. Για την ταύτιση του καλλιτέχνη και τη χρονολόγηση βλ. Ιστορικό έργου και Γενικό Πλαίσιο.
Δημιουργία - Παραπομπές: Αρχείο "Pictura"
Rudenstine, σ. 264, εικ. 515.
Καφέτση Ι, σ. 488, εικ. 187vi.
Για τα βιογραφικά του καλλιτέχνη βλ. μ.α. Καφέτση Ι, σ. 678.

Ύφος / Περίοδοι/ Ομάδες/ Κινήματα - Παραπομπές: Καφέτση Ι, εικ. 187v-viii.
Μετρήσεις - Παραπομπές: Λίστα SMCA07
Υλικά και Τεχνικές Περιγραφή: Γκουάς και γραφίτης σε χαρτί
Υλικά και Τεχνικές - Παραπομπές: Λίστα SMCA07
Επιγραφές/ Σημάνσεις - Σημειώσεις: Σύμφωνα και με τη Rudenstine και την Καφέτση Ι το έργο φέρει επιγραφή : 3ο Δωμάτιο, βλ. παραπάνω (3 Комнаты) και Rudenstine, σ. 264, εικ. 515, Καφέτση Ι, σ. 488, εικ. 187vi.
Αρχείο "Pictura" : «Σημείωνεται πάνω στο μέσο: "3ο δωμάτιο"».

Επιγραφές/ Σημάνσεις - Παραπομπές: Λίστα SMCA07
Ιστορικό έργου: Το έργο εντάσσεται στην παραγωγή του Ούνοβις που ήταν αφιερωμένη στον χρηστικό τομέα και συνανήκει σε ομάδα έργων ενός άγνωστου καλλιτέχνη από τη Συλλογή Κωστάκη (βλ. και Γενικό Πλαίσιο), ο οποίος σχεδίασε τη διακόσμηση των εσωτερικών χώρων δημόσιου κτιρίου. Μάλιστα η τοποθέτηση των παραθύρων και οι αναλογίες τοίχων και οροφών στα σχέδια αυτά παραπέμπουν στο κτίριο της Λαϊκής Σχολής του Vitebsk και προορίζονταν κατά την Α. Shatskikh, για το στολισμό του.
Ως προς το δημιουργό, ο V. Rakitin, στον οποίο οφείλουμε τη χρονολόγηση του έργου, τον ταύτισε με τον Malevich. Κατά τη Rudenstine ένα χειρόγραφο κείμενο του 1919 του Malevich, που τμήμα του δημοσιεύτηκε από την L. Shadowa (Suche und Experiment, σ. 317. Επίσης εικ. 157, ένα σχετιζόμενο σχέδιο από την V. Ermolaeva) περιγράφει τις αρχές για τη διακόσμηση ενός τοίχου ή εσωτερικού σύμφωνα με το σουπρεματιστικό σύστημα και η συγκεκριμένη ομάδα έργων εντάσσεται σαφώς μέσα στο πλαίσιο παραγωγής της συγκεκριμένης σειράς.
Για τη διακόσμηση των τοίχων χρησιμοποιήθηκαν τυπικά σουπρεματιστικά θέματα (κόκκινο τετράγωνο, μαύρος κύκλος, διαγώνια σύνθεση με γεωμετρικά σχήματα που διαπερνώνται από ένα τμήμα ευθείας γραμμής), θέματα που χρησιμοποιήθηκαν ευρέως από τους Malevich, Lissitsky, Yermolaeva και άλλα μέλη του Unovis για τη διακόσμηση των εξεδρών των ομιλητών του Vitebsk. Ο Malevich ανέπτυξε μάλιστα αργότερα τις αρχές των διακοσμητικών τοιχογραφιών εσωτερικού χώρου σε μια σελίδα όπου συμπεριέλαβε και τη σύνθεση για τη διακόσμηση μιας από τις εξέδρες ομιλητών του Vitebsk (η σύνθεση αυτή πήρε τον τίτλο «Αρχή τοιχογραφίας» και δωρήθηκε το 1930 στο Κρατικό Μουσείο. Η σύνθεση συνοδευόταν από κείμενο του Malevich: «Η αρχή της τοιχογραφίας μιας επιφάνειας, ή ολόκληρου δωματίου ή ολόκληρου διαμερίσματος σύμφωνα με το σύστημα του σουπρεματισμού (“Θάνατος στις Ταπετσαρίες”)», Κ. Malevich, 1919, Vitebsk. Αυτό σημαίνει ότι η ζωγραφική των τοίχων των δωματίων ή κάποιου συνόλου γίνεται σύμφωνα με τον σουπρεματιστή καλλιτέχνη με βάση τη χρωματική αντίθεση: «[.] ας πούμε οι κορμίζες των παραθύρων με ένα ή δύο χρώματα, οι πόρτες με άλλα [,] το ταβάνι με ένα [,] οι τοίχοι με άλλα.. ….». Κατά την Shatskikh, στη συγκεκριμένη περίπτωση η ανωνυμία είναι σκόπιμη ως σταθερή αρχή της συλλογικής δημιουργίας του Unovis.
Ιστορικό έργου - Παραπομπές: Α. Shatskikh, Καφέτση Ι, σ. 228, 488.
Rudenstine, σσ. 242-243

Γενικό Πλαίσιο Έργου - Παραπομπές: Α. Shatskikh, Καφέτση Ι, σσ. 226-231.
Τίτλοι συναφών έργων: Υπάρχει μια ομάδα οκτώ συνολικά παρόμοιων σχεδίων του ίδιου καλλιτέχνη (C200-C207), βλ. και Ιστορικό έργου.


Συναφή έργα - Παραπομπές: Rudenstine, σσ. 264-265.
Καφέτση Ι, σσ. 242-243.
Ιδιοκτησία/ Ιστορία Συλλογής - Παραπομπές: Rudenstine, σ. 264.
Εκθέσεις/ Ιστορία Δανεισμών - Παραπομπές: Καφέτση Ι, σ. 488.

Επιπρόσθετες πληροφορίες

Η ένωση του Ούνοβις δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο του 1920 στο Vitebsk με την αρχική ονομασία “Πόσνοβις” (“Οπαδοί της νέας τέχνης”) για να μετονομαστεί στις 14 Φεβρουαρίου 1920 σε “Ούνοβις” (“Επιβεβαιωτές της νέας τέχνης” / “Utverditeli nobogo iskustva”). Τα μέλη της αποτελούσαν ομοϊδεάτες και οπαδούς του Malevich, μαθητές του αλλά και άλλους καθηγητές της Λαϊκής Σχολής Καλών Τεχνών του Vitebsk. Το Ούνοβις στράφηκε προς την πρακτική υλοποίηση των ιδεών μια ανώνυμης συλλογικής δημιουργίας, στην οποία ακόμη και ο ίδιος ο επινοητής του σουπρεματισμού δεχόταν πρόθυμα να αναμειχθεί. To Ούνοβις εξάπλωσε τη δραστηριότητά του σε όλες τις σφαίρες της τέχνης αλλά και στην πρακτική πλευρά της καθημερινότητας, ενώ ανέπτυξε και σημαντική εκδοτική δραστηριότητα. Η ιστορία του Ούνοβις στο Vitebsk ολοκληρώνεται το Μάιο του 1922. Ο κληρονόμος του Ούνοβις, μετά την αποχώρηση του Malevich και των θερμότερων οπαδών του από το Vitebsk, έγινε για λίγο το Γκίνχουκ (Κρατικό Ινστιτούτο Καλλιτεχνικής Παιδείας) στην Πετρούπολη.