-
Το έργο αποτελείται από κόκκινο ορθογώνιο πλαίσιο, εντός του οποίου εγγράφεται το ορθογώνιο χαρτί της κύριας σύνθεσης, η οποία προβάλλεται σε γκρι φόντο, με ποικίλες τονικές διαβαθμίσεις, από τις οποίες ξεχωρίζει η σκουρότερη, σχεδόν μαύρη, που εκτείνεται σε διαγώνια κατεύθυνση από κάτω δεξιά προς τα πάνω αριστερά. Στο κάτω τμήμα της σύνθεσης, στο μέσον του μήκους του χαρτιού, παρατηρείται σειρά μικρών σε μήκος λευκών γραμμώσεων, της μιας κάτω από την άλλη, πάνω σε μαύρη χρωματική μάζα, στο άκρο της οποίας προς τα πάνω φαίνεται να προβάλλει ημι-ξαπλωμένη, γυμνή, λευκή γυναικεία μορφή αποδοσμένη με κόκκινο περίγραμμα. Στη σύνθεση παρατηρείται ακόμη μικροσκοπική γκροτέσκο μορφή με λευκό πρόσωπο, μαύρα, σχηματικά αποδοσμένα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά και μαύρο ένδυμα, στην πάνω δεξιά γωνία, καθώς και ποικιλόχρωμη χρωματική μάζα, (σαν λευκό σύννεφο με κόκκινο κεραυνό), στην αριστερή.
-
Σχηματικά αποδοσμένη σύνθεση με γυμνή μορφή σε νεκρική ακινησία, που είναι ξαπλωμένη σε επίπεδη επιφάνεια σαν τραπέζι, τοποθετημένη στο κέντρο και δεξιά της ζωγραφικής επιφάνειας. Κάτω από τη μορφή, της οποίας το δεξί πόδι δείχνει να κρέμεται από το ύψος του γονάτου, διακρίνονται τμήματα άλλων μορφών ή ακρωτηριασμένων μελών. Διακρίνονται επίσης πάσσαλοι τοποθετημένοι σε σειρά εν είδει φράχτη, ήλιος, ζώο και όρθια μορφή σε μικρή κλίμακα. Το σχέδιο συμπληρώνουν έντονες γραμμικές σκιάσεις.
-
Ασπρόμαυρη σχηματικά αποδοσμένη σύνθεση με γυμνή γυναικεία μορφή στο κέντρο, ξαπλωμένη σε κρεβάτι. Πάνω από το κρεβάτι απεικονίζεται ηλεκτρική λάμπα και πιο πάνω πουλί ή άγγελος. Το κρεβάτι είναι τοποθετημένο κατά μήκος διαγώνιου άξονα από πάνω αριστερά προς τα κάτω δεξιά. Γύρω από τη γυναίκα απεικονίζονται όρθιες ή καθιστές διάφορες μορφές, που δείχνουν να βρίσκονται σε αναμονή. Το σχέδιο συμπληρώνουν έντονες γραμμικές σκιάσεις.
-
Ασπρόμαυρη σύνθεση που απεικονίζει όρθια ντυμένη γυναικεία μορφή με καπέλο και φόρεμα με τιράντες, που έχει στραμμένο το κεφάλι προς τα αριστερά της. Το σώμα και κυρίως το κάτω μέρος του κορμού έως τα πόδια δείχνει να “εγγράφεται” σε σπειροειδή γραμμή. Αποδίδονται σχηματικά οι φυσιογνωμικές λεπτομέρειες του προσώπου όπου διακρίνονται ανθρώπινα και δύσμορφα ή ζωώδη χαρακτηριστικά.
-
Απεικονίζεται καθιστή σταυροπόδι με το αριστερό χέρι στη κνήμη του δεξιού ποδιού, ντυμένη ανδρική μορφή που “εγγράφεται” σε σπειροειδή γραμμή στο άνω μέρος του κορμού της. Αποδίδονται, αν και σχηματικά, οι φυσιογνωμικές λεπτομέρειες του προσώπου όπως το μουστάκι και η γενειάδα καθώς και τμήμα της ένδυσης (πουκάμισο, μπλε γραβάτα, γιλέκο, σκούφος). Χρωματικά επικρατούν οι τόνοι του καφέ και του κίτρινου.
-
Σύνθεση με ολόσωμη, ντυμένη μορφή, που απεικονίζεται με την αριστερή πλαϊνή της όψη και το πρόσωπο στα τρία τέταρτα προς το θεατή. Η μορφή αποδίδεται σχηματικά να κρατά απλωμένη την άδεια αριστερή της παλάμη, ενώ τα χαρακτηριστικά του προσώπου της αποδίδονται γενικευμένα και εμφανώς αλλοιωμένα σαν μάσκα, σε ένα κατάλευκο σαν με οπές υπόβαθρο, μία από τις οποίες αποδίδει και το στόμα της. Η μορφή προβάλλεται σε ενιαίο σκούρο γκρι-πράσινο φόντο, εκτός από το κάτω τμήμα της ζωγραφικής επιφάνειας, που είναι σκουρόχρωμο με μαύρο περίγραμμα και αποδίδει το έδαφος επί του οποίου στέκεται η μορφή.
Ο Solomon Nikritin μελετώντας τον σουπρεματισμό του K. Malevich, τον θεωρούσε ως καθοριστική πράξη απελευθέρωσης της φόρμας από το περιεχόμενο και θαύμαζε τη γεωμετρική του λακωνικότητα. Εκτιμώντας από την άλλη πλευρά την αρχιτεκτονική, όπως αυτή ερμηνευόταν από τους κονστρουκτιβιστές διατύπωσε μαζί με τον Κ. Redko στις αρχές της δεκαετίας του 1920 τη θεωρία του «Προβολισμού», σύμφωνα με την οποία, ο καλλιτέχνης οφείλει να δημιουργεί μοντέλα και πρωτόλεια σκιαγραφήματα των καλλιτεχνικών του συλλήψεων πάνω στα οποία θα μπορούσε να αναπτυχθεί η τέχνη με τη συνδρομή του θεατή. Στο πλαίσιο αυτών των θεωρητικών του αναζητήσεων δημιουργεί το έργο «Ζητιάνος», όπου στρέφεται σε μια νέα παραστατικότητα στη ζωγραφική.
-
Έγχρωμη σύνθεση που απεικονίζει καλλιτεχνικό ατελιέ, στους λευκούς τοίχους του οποίου είναι αναρτημένοι πίνακες. Απεικονίζονται επίσης καβαλέτο με πίνακα, ανθρώπινη μορφή με κόκκινο περίγραμμα και διάφορα αντικείμενα. Ο χώρος αποδίδεται συνολικά παραμορφωμένος σε σχήμα έλλειψης σαν ειδωμένος μέσα από ευρυγώνιο φακό. Στο ταβάνι απεικονίζεται φωτεινό ελλειψοειδές άνοιγμα, όπου κατακόρυφο και καμπύλο μοτίβο παραπέμπουν ενδεχομένως σε σκάλα.
-
Απεικονίζεται τμήμα εσωτερικού μεγάλου θολωτού μάλλον χώρου, όπου σε διαφορετική κλίμακα παρουσιάζονται δύο ζεύγη μορφών με γυρισμένες τις πλάτες να κοιτούν ψηλά. Το κέντρο της σύνθεσης διαμορφώνει μεγάλο ελλειψοειδές σχήμα σαν “πλατεία”, στην περιφέρεια του οποίου απεικονίζεται αντικείμενο που μοιάζει ίσως με τηλεσκόπιο. Το χώρο, από ελλειψοειδές άνοιγμα του οποίου φαίνεται να προβάλλει λευκό σύννεφο, διαμορφώνουν ελλειψοειδείς φόρμες, καμπυλόγραμμα μοτίβα και ευθύγραμμα (λευκά και μαύρα) στοιχεία σαν ηλιακές ακτίνες διατεταγμένες ακτινωτά γύρω από μαύρη καμπύλη γραμμή που διακόπτεται από τα όρια του πίνακα. Ανάλογες “ακτίνες” πέφτουν σα σκιά στο τμήμα όπου εμφανίζονται οι ανθρώπινες μορφές. Χρωματικά επικρατούν οι τόνοι του καφέ, που συνδυάζονται με λευκό και μαύρο.
-
Ασπρόμαυρη σύνθεση που απεικονίζει, εντός όρθιου ορθογωνίου, ολόσωμη καθιστή, γυμνή γυναικεία μορφή με τονισμένα τα σημεία της λεκάνης και των γοφών που εμφανίζονται παχύτερα ή δυσανάλογα με το υπόλοιπο σώμα. Τόσο στο περίγραμμα όσο και στις λεπτομέρειες του εσωτερικού η μορφή δομείται με βάση γραμμικές σκιάσεις διαφορετικής τονικότητας, πυκνότητας και κατευθύνσεων. Γραμμικά, με σπειροειδή βασικά μοτίβα, αποδίδεται και η περίτεχνη κόμη της μορφής που εμφανίζεται μαζεμένη ψηλά.
-
Το κύριο μέρος της σύνθεσης καταλαμβάνει παχύσαρκος και μεγαλόσωμος ημίγυμνος άνδρας, που παρουσιάζεται σε όρθια στάση με το κεφάλι γερμένο προς τα πίσω και το δεξί χέρι προτεταμένο ευθεία και προς τα πάνω, σε στάση ρήτορα. Η μορφή, που αποδίδεται σχηματικά, φορά χαμηλά γύρω από την λεκάνη, σκουρόχρωμη πλατιά ταινία δεμένη στο πλάι, ενώ άλλη ταινία κόκκινου χρώματος και ελαφρώς μεγαλύτερου πλάτους φέρει περασμένη από τον αριστερό του ώμο και το δεξί τμήμα της κοιλιάς. Στη σύνθεση διακρίνονται ακόμη τμήματα επίπλωσης (π.χ. κόκκινος καναπές), προτομή σε σκούρο βάθρο, ημίψηλο καπέλο πεσμένο στο έδαφος, ξίφος, ενώ δίκτυο κάθετα διασταυρούμενων ευθειών στο φόντο αποδίδει σειρά παραθύρων.
-
Απεικονίζεται ανθρώπινο κεφάλι και τμήμα λαιμού χωρίς σαφές περίγραμμα, το οποίο καταλαμβάνει το κέντρο της ζωγραφικής επιφάνειας. Κεφάλι και λαιμός αποδίδονται ως ενιαία χρωματικά επιφάνεια όπου διαφοροποιούνται μόνο το άνω μέρος του κεφαλιού (εμφανίζεται μικρό τμήμα κόμης) και οι φυσιογνωμικές λεπτομέρειες του προσώπου (κυρίως μύτη, μάτια και φρύδια). Επικρατούν οι τόνοι της ώχρας και του γαλάζιου.
-
Έγχρωμη σύνθεση με μορφή που απεικονίζεται ως το ύψος περίπου των μηρών. Το κεφάλι της μορφής έχει σχήμα ελλειψοειδούς στερεού και σε αυτό δεν αποδίδονται καθόλου φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά. Το σώμα αποδίδεται επίσης αφαιρετικά είτε με μεγάλες μονοχρωματικές φόρμες (δεξί χέρι, τμήμα κάτω κορμού) είτε με συμπλοκή γεωμετρικών μοτίβων και βασικά ευθύγραμμων στοιχείων (αριστερός ώμος και χέρι). Η μορφή, μάλλον καθισμένη σε απροσδιόριστο αντικείμενο που αποδίδει μοβ πινελιά, προβάλλεται σε αφαιρετικά αποδοσμένο χώρο, γαλάζιο ή στις αποχρώσεις της ώχρας, όπου πάνω αριστερά μικρό σχεδόν κυκλικό μοτίβο αποδίδει τον ήλιο ή το φεγγάρι. Γενικά επικρατούν οι φωτεινοί τόνοι.
-
Έγχρωμη σύνθεση με μορφή που απεικονίζεται ως το μέσο του κορμού της. Η μορφή αποδίδεται αφαιρετικά με μακρόστενες μονοχρωματικές βασικά φόρμες ή πινελιές που παρατίθενται η μια δίπλα στην άλλη ή αλληλοκαλύπτονται. Χρωματικά επικρατούν οι σκούροι τόνοι προς την περιφέρεια της ζωγραφικής επιφάνειας (πίσω και γύρω από τη μορφή), που γίνονται φωτεινότεροι προς το κέντρο.
-
Απεικονίζεται ζευγάρι γυμνής κοπέλας και ντυμένου άνδρα που παίζει ακορντεόν. Η κοπέλα έχει περασμένο το αριστερό της χέρι στο λαιμό του άνδρα και φαίνονται να τραγουδούν. Η απόδοση των μορφών είναι αφαιρετική ενώ η σύνθεση κινείται αποκλειστικά στις αποχρώσεις του κόκκινου και προβάλλεται σε ουδέτερο φόντο.
-
Ο Σολομών Νικρίτιν στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και στις αρχές του 1930 δημιουργεί μια ιδιόμορφη σειρά παραστατικών έργων, που απεικονίζουν εκφραστικές και γκροτέσκες φιγούρες, είτε μοναχικές είτε μέσα σε απρόσωπες μάζες, συχνά να φωνάζουν ή να παραμένουν ιδιότυπα σιωπηλές. Ο καλλιτέχνης αναπτύσσει ένα ιδιαίτερο εικαστικό λεξιλόγιο χρησιμοποιώντας την αλληγορία και τη μεταφορά να καταλαμβάνουν σημαντικό ρόλο στις συνθέσεις του. Η ολόσωμη όρθια μορφή, τοποθετημένη κατά μήκος ενός διαγώνιου άξονα, αποδίδεται σε πλάγια όψη ως προς το σώμα, ενώ το κεφάλι απεικονίζεται μετωπικά με ευδιάκριτο μόνο τμήμα του αριστερού μέρους. Η σύνθεση κινείται αποκλειστικά στις αποχρώσεις του κόκκινου και προβάλλεται σε ουδέτερο φόντο.
-
Την περίοδο 1927-1929 ο Σ. Νικρίτιν δημιουργεί μια σειρά ζωγραφικών έργων με τον τίτλο Τα έργα και οι ημέρες του μικροαστού. Πρόκειται για μια σειρά παραστατικών έργων του καλλιτέχνη, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται τα «Γυναίκα που πίνει», «Γυναίκα που Ουρλιάζει», «Ο άνθρωπος και το πλήθος» κ.ά., τα οποία παρουσιάζουν μια ιδιόμορφη σειρά πολύ εκφραστικών και γκροτέσκων μορφών. Στα έργα αυτά παρουσιάζεται ο φοβερός κόσμος της απρόσωπης μάζας, των ανθρώπων που πίνουν, φωνάζουν, είναι μοναχικές φιγούρες ή πρόκειται για ένα σιωπηλό πλήθος. Ο καλλιτέχνης χρησιμοποιώντας στην εικαστική του γλώσσα την αλληγορία και τη μεταφορά δημιουργεί πολυδιάστατες συνθέσεις που μαρτυρούν ποικίλα νοήματα, όπως στην περίπτωση του έργου «Γυναίκα που πίνει».
-
Απεικονίζεται ολόσωμη όρθια, γυμνή ανδρική μορφή, που αποδίδεται εντελώς σχηματικά με το περίγραμμα και γενικευμένα τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του προσώπου της. Η μορφή παρουσιάζεται ελαφρώς πλαγιασμένη με το δεξί ώμο υπερυψωμένο και το κεφάλι αφύσικα γερμένο προς αυτόν. Με μικρή κόκκινη γραμμική σήμανση κατά μήκος ενός διαγώνιου άξονα από κάτω δεξιά προς τα πάνω αριστερά δηλώνονται η κορυφή του κεφαλιού, η καμπύλη του γοφού και η άκρη του δεξιού πέλματος της μορφής. Άλλη κόκκινη σήμανση διακρίνεται στο κάτω μέρος της δεξιάς της παλάμης.
-
Απεικονίζεται ολόσωμη γυμνή, ανδρική πιθανότατα, παχύσαρκη μορφή, που αποδίδεται από χαμηλό σημείο οράσεως, με ορατό συγχρόνως το πρόσωπο και την πλάτη της. Η μορφή παρουσιάζεται σε κίνηση στροφής, με το αριστερό υπερτροφικό μηρό και γοφό σηκωμένα και λυγισμένο το γόνατο. Στη σύνθεση επικρατούν οι καφέ – κόκκινες χρωματικές αποχρώσεις, ενώ με σκούρα πράσινο-καφέ σκίαση αποδίδεται το έδαφος.
-
Ασπρόμαυρη στο μεγαλύτερο μέρος της σύνθεση, στην οποία αποδίδονται διάφορες μορφές (κεφάλι γυναίκας με μαντίλα, μικρογραφικά αποδοσμένες μορφές, κοπάδια ζώων), εικόνες τοπίων (θάλασσα με ιστιοφόρο, λόφοι, ήλιος) αλλά και αντικείμενα (ιπτάμενος δίσκος αιωρούμενη σφαίρα), τα οποία αποδίδονται σε διαφοροποιημένες κλίμακες και από διαφορετικά σημεία οράσεως.
-
Ασπρόμαυρη ορθογώνια με έμφαση στον κατακόρυφο άξονα σύνθεση, στην οποία αποδίδονται σχηματικά διάφορες μορφές και αντικείμενα ή φυσικά σώματα (από κάτω προς τα πάνω ζεύγος μορφών, σφαίρα σαν υδρόγειος που εγγράφεται σε ελλειψοειδές σχήμα τοποθετημένο κατά μήκος του οριζόντιου άξονα, ελλειψοειδές στερεό σαν αερόπλοιο με ομάδα μικρογραφικά αποδοσμένων μορφών στο άνω μέρος του), που όλα εγγράφονται σε μεγάλη ωοειδή φόρμα σαν περίγραμμα προσώπου. Στο χαμηλότερο τμήμα της ζωγραφικής επιφάνειας, δεξιά και αριστερά της ωοειδούς φόρμας, σχεδόν συμμετρικά σχεδιασμένες και σε επαφή με αυτήν, περιγράφονται σχηματικά δύο καθιστές μορφές με κεκλιμένο προς τα εμπρός το άνω μέρος του κορμού τους.
-
Ασπρόμαυρη στο μεγαλύτερο μέρος της και ορθογώνια πλαγιαστή σύνθεση, στην οποία αποδίδονται διάφορες μορφές (άνδρας με κιάλια, πιθηκοειδής μορφή με ουρά) σε πρώτο πλάνο και οχήματα (αμαξοστοιχία σε κίνηση, τροχοφόρο) στο φόντο, καθώς και εικόνες διαφορετικών τοπίων και συγκεκριμένα ενός αστικού (γέφυρα, ομάδα ψηλών κλιμακωτών πολυκατοικιών που θυμίζουν τους λεγόμενους “σταλινικούς ουρανοξύστες”), ενός αγροτικού (οικισμός με καλύβες και ζώα με βοσκό) και περισσότερες από μίας φυσικού (γυμνά δέντρα, ήλιος και λόφος με θάμνους και ψηλόκορμα δέντρα, που θυμίζουν τροπικό τοπίο). Οι σκηνές είναι ειδωμένες από διαφορετικά σημεία οράσεως και αποδίδονται σε διαφοροποιημένες κλίμακες.
-
Έγχρωμη σύνθεση, στην οποία κυριαρχεί μια μεγάλη σχεδόν τριγωνικού σχήματος φόρμα (σα σύννεφο, βουνό ή νησί) που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της. Γύρω ή πάνω στη φόρμα διακρίνονται, αποδοσμένες σχηματικά, σε διαφοροποιημένες κλίμακες και από διαφορετικά σημεία οράσεως, μικρές παραστατικές αναφορές (όρθια μάλλον ανδρική μορφή, ήλιος, αερόπλοιο, δέντρο, σημαία, καράβια κ.α).
-
Δύο φιγούρες και ο νεκρός ανθρωπάκος (1). Από τη σειρά “Ταξίδι”. 1926. Μελάνι και μολύβι σε χαρτί. 25.5 x 17.6. Μεταπρωτοπορία.
-
Στην ασπρόμαυρη, ορθογώνια με έμφαση στον κατακόρυφο άξονα σύνθεση, παρουσιάζεται ομάδα προσώπων που καταλαμβάνει το κάτω μέρος της ζωγραφικής επιφάνειας και γυμνή, σχηματικά και σε άλλο επίπεδο αποδοσμένη μορφή στο άνω μέρος, που εγγράφεται εντός ενός παραλληλεπίπεδου σχεδόν στερεού. Στην κάτω δεξιά γωνία παρουσιάζεται τμήμα μορφής που παρακολουθεί τη σκηνή. Ανάμεσα στα πρόσωπα της ομάδας της κύριας σύνθεσης, που αποδίδονται σχηματικά, με βάση κυρίως την κυλινδρική, ημι-κωνική και καμπύλη φόρμα και ειδωμένα από πάνω και ψηλά, ξεχωρίζει η μορφή τριών παιδιών από τα οποία το αριστερό κρατά τσέρκι, ενώ το δεξί έχει κομμένο στο ύψος του μηρού το αριστερό του πόδι και στηρίζεται σε πατερίτσα. Οι υπόλοιπες μορφές παρουσιάζονται σχεδόν σε σειρές με γυρισμένες τις πλάτες τους ή με γερμένο εμπρός τον κορμό και τα χέρια κοντά στο πρόσωπο σε στάση θρήνου. Η σύνθεση προβάλλεται σε μαύρο φόντο και δομείται με βάση την αντίθεση του λευκού και του μαύρου.
-
Ασπρόμαυρη σύνθεση που παρουσιάζει εσωτερικό αίθουσας και ανθρώπινες μορφές, σε όρθια στάση (ομάδα προσώπων δεξιά που παρουσιάζονται κατά παράταξη ή ο ένας δίπλα και πίσω από τον άλλον), σε χορευτική κίνηση (γυμνή γυναικεία μορφή ειδωμένη από την πίσω πλευρά με το δεξί γόνατο λυγισμένο και τα χέρια υψωμένα προς το ταβάνι) ή σε στυλιζαρισμένη (“παγωμένη”) ακινησία (χειρονομούσα μορφή με ψηλό καπέλο στο βάθος). Μορφές και χώρος δομούνται μέσω γραμμικών σκιάσεων διαφορετικής τονικότητας, πυκνότητας και κατευθύνσεων.
