-
Περιγραφή έργου
-
el
Έργο της σειράς Αχελώος που συνιστά φωτογραφική καταγραφή της κατασκευής του φράγματος των Κρεμαστών Αιτωλοακαρνανίας (1962-65) από τον Κώστα Μπαλάφα και υλοποιήθηκε παράλληλα με την κινηματογράφηση μέρους των εργασιών. Η σειρά περιλαμβάνει ιστορικά ντοκουμέντα από την κατασκευή ενός γαιοφράγματος κολοσσιαίας κλίμακας για την Ελλάδα του '60, ενώ συγχρόνως αποτυπώνει τις συνέπειες της ανθρώπινης επέμβασης στον περιβαλλοντικό, κοινωνικό και πολιτισμικό ιστό της περιοχής. Ο Αχελώος έχει φωτογραφηθεί με έγχρωμα υλικά, δεδομένο που τον διαφοροποιεί από τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες με τις οποίες έγινε γνωστός ο καλλιτέχνης. Παρ’ όλα αυτά, εντάσσεται θεματογραφικά στο ευρύτερο έργο του ως μία ακόμα κοινωνικά ευαίσθητη καταγραφή των συνθηκών στην ελληνική ύπαιθρο τη μεταπολεμική περίοδο.
Με την ολοκλήρωση του φράγματος των Κρεμαστών, ο Μπαλάφας κατέγραψε την εκκένωση των χωριών που επρόκειτο να πλημμυρίσουν εξαιτίας του σχηματισμού της τεχνητής λίμνης. Η δραστική παρέμβαση του ανθρώπινου παράγοντα στη φύση επέφερε την μερική ή ολική κατάκλυση χωριών και οικισμών, που περιλάμβαναν 325 οικίες, 5 ναούς και 5 σχολεία. Εδώ ο Μπαλάφας αποτυπώνει ένα τοπίο προδιαγεγραμμένο να οδηγηθεί οριστικά στην αφάνεια. H φωτογραφία του, που εξαιτίας των συνθηκών έχει διαστάσεις ιστορικού ντοκουμέντου, διατηρεί την εικόνα ενός χωριού που με τα διάσπαρτα παραδοσιακά κτίσματα, την γέφυρα που το ενώνει με την αντίπερα όχθη και τη φύση που το περιβάλλει στέκει μάρτυρας και μοιραίος αποδέκτης των επιπτώσεων του εξηλεκτρισμού της περιοχής. Ο φωτογράφος κεντρίζεται από τον αποκλεισμό επιστροφής του τοπίου στην πρότερη συνθήκη ενώ, διαφοροποιούμενος από τη διεθνή πρακτική του μοντερνισμού που εμμένει στο θαυμασμό της μηχανής, εκφράζει προβληματισμούς για τη διαρκώς κρίσιμη αναμέτρηση της φύσης και του πολιτισμού με την πρόοδο.